Tanri v.s. Kavraminin Noncognitivizm/Bilisselsizlik Cesitleri

Yaptigim o zaten. Bir serbest dusunur, tarafli dusunmez, bagimli dusunmez, kavrami sahiplenip onu ifade etmek olarak dusunmez.

Aksine bir kavramin tum resmini verir ve sorununu dile getirir.

Bunu da bir temele gore yapar.

Bu temelde- bireysel, insansal, evrensel, bilimsel, bilgisel, bilissel ve kavramsal temeldir.

Döndöntivizm adlı bir başlık açsanızda faydalansak splinter ustam yada kitap yazın ki başucumuzda bulundurak daha faydalı olur. örneğin

nasıl kıvırdım

kıvırmaya dair düşüncelerim

kıvıran ve nonkıvıran bilişsellği

kavranamayan kıvırış

kıvırışım

kıvırıyorum öyleyse varım

kıvırma aydınlanmasının tarihi

benim adım kıvır

vs vs

Donkişot güldürdünüz beni

Aslında hiç tarzım değildir ama konu evrensel olunca işler değişiyor. madem burada hocalık taslıyor ve uyduruk yaklaşımlarında ısrar ediyor bizi ikna etmekte sorumlulu sayılır. bakın bu başlıkta başlıkta geçen sözcüğü nerde duyduğunu sordum resmen bilemedi. bu nasıl iş ya???

Ah ah beyinler algilasyamayip ta algilamak icin "kendini zorlarsa" evrensel-insan fobisi zordur zor!

evrensel-insan' Alıntı:

Ah ah beyinler algilasyamayip ta algilamak icin "kendini zorlarsa" evrensel-insan fobisi zordur zor!

Genişletmek için tıkla ...

Evrensel ihsan amca siz neden kendinizi bu kadar çok beğeniyorsunuz? İnsanlar yazdıklarınızı anlayamadığını söylüyor ve siz bunu fobi olarak değerlendiriyorsunuz, bu pek sağlıklı bir yaklaşım değil bence. Bir de dönüp yazılarınızı eleştirseniz, belki daha sağlıklı bir sonuca varılabilir.

[MENTION=4167]donkişot[/MENTION] konuya ilgini farkedince paylaşmak istedim.
Bana da yabancı bir terimdi fakat bak evrensel sayesinde öğrenmiş olduk ve araştırmaya değer görünüyor ne dersin?

dijital' Alıntı:

Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

[MENTION=4167]donkişot[/MENTION] konuya ilgini farkedince paylaşmak istedim.
Bana da yabancı bir terimdi fakat bak evrensel sayesinde öğrenmiş olduk ve araştırmaya değer görünüyor ne dersin?

Genişletmek için tıkla ...

kelimeler,terimler ,kavramlar vs. bunlar arasında bogulma dönemi sorgulamanın veya felsefenin çömezlik dönemidir. İnsan kendinin, diğer insanlarca yaratılmış kavramlar,tarihsel bilinç,felsefi akımlar,inançlar, sistemler vs ile kuşatılamayacak bir ''ben'' olduğunu anladığında çömezlik dönemi biter. ben ilgilenmiyorum bu kavramla. nerden duyduğunu sordum sadece ezberciye. bilemedi çünkü temelsizdi ve ezberi bozuldu. bilemedi çünkü kavram karmaşası ve laf kalabalığı üretiyordu DÜŞÜNCE DEĞİL. kavramlar arasında boğulmuş bir çömez bu evrensel. sende öğrencisi ol bol bol yeni kelimeler öğrenir sonra çorba yaparsınız

Felsefe 20. yuzyildan itibaren kavrama dile ve bunlarda her turlu felsefi tanima, tariff anlam ve iceriklendirme devrime girmis ve post modernizmin o herseyi "alt/ust" eden yanasimini da bu sayede; bilissel bilgisel ve bilimsel bir rayaoturtmustur.

Herhangibir adin ismin ya da kelimenin, tanimi tarifi ya da anlam ve icerigi klasik donemde "bu budur/degildir" seklinde ayni temelli bir sabitlik/tutuculuk" iceriyordu.

Insanoglunun her birinin farkli bakis acisinin getirdigi temeller tabanlar degerler v.s. aslinda bir kelime ya da ada, hele hele onun soyut bir ad oldugu acisindan farkli anlam ve icerikler verildigini fark etti.

Boylece kavram, felsefi bir temel olarak neyin ne oldugunun ortak olarak algilanmasi Adina bir islem gordu.

Hic bir soyut kavramin hic bir sekilde ortak bir herkesce kabullenilen tanimi da tarifi de anlam ve icerigfi de yoktur.

Cunku butun kavramabu kazandirilanlar, bunlari kazandiranmin; inanci ideolojisi izmi degerleri degerlendirmeleri temelinde degisken ve gorecelidir.

Zaten bunun algilanmasi, en basta felsefede ve bilginin her dalinda kavramin kullanim ve paylasim acisindan onemini algilamistir.

Cunku bir dialogda kullanilan kavram ortak bir algiyi icermiyorsa, o dialog bir dialog degil; monolog olur.

Iste kavramdaki bu algi degisimi, insanoglunun yeni yeni farkindaliklarina ve kavram turetmesine vesile olmustur.

Noncognitivizm de bunlardan biridir.

Algilanmasi icin, once "cognize" fiili "cognition" ismi ve buna bagli kavramlarin da algilanmasi gerekir.

Iste bunlar algilandiktan sonar, ancak onun "non" olumsuz eki de algilanabilir.

Ben kavram ile ilgili aciklamalari ve linkleri onceki mesajlarda verdim.

Basliga, kullanilan kavramlarin anlam ve iceriginin aciklamasi Adina;

Noncognitivizm-Farkindasizlik/Bilissel Olmama Durumu

Bugun noncognitivizm, yani farkindasizlik ve bilincsizlik bilimsel olarak cognitive science'da yani bilissel bilim de olgulasmis durumdadir. Bunu algilayabilmek icin bir ornek veriyorum. Diyelim bir kisi lise mezunu ve bu kisiyi diyelim ucak muhendisligi doktora toplantilarindan birine davet ediyorsunuz. Toplanti sonunda kisi size"bu neyin toplantisi yahu, ben hic bir sey anlamadim." diyor. Iste burada lise mezunu olan kisinin non gognitivizmi soz konusudur, yani kisi o toplantida konusulanlari algilayacak, bilince, farkindaliga, beyin numenal yeti duzeyine v.s. erismemistir. Burada kisini beyinsel ve fiziksel olarak bir sorunu yoktur ve "salak" ta "geri zekali" da v.s. degildir. Sadece bu duzeyde bir toplantida konusulanlari algilayacak kadar, bilgi, tahsil, egitim, ogretim, birikim, bilinc ve farkindalik duzeyine erismemistir. Bu su demektir. Konuda ornek verilen lise mezunu ya da yetiskin baska biri, eger bu toplantida bulunanlar gibi konu hakkinda kendini yetistirseydi, tahsil yapsaydi, bilgi, bilinc, birikim sahibi olsaydi; iste o zaman bu toplantidan o da bir seyler anlar ve hatta orada kendi beyin duzeyinde bulunan bilgi ve dusunceyi dile getirirdi.

Noncognitivizm, bilimsel olarak gozlem veren, teorisi test edilmis ve olgu olmus bir algi cesididir. Buradan su sonuc cikar, eger bir kisi okudugu ya da kendisine soylenen bir seyi verildigi gibi algiliyamiyorsa ve bir sey anlamyor, soylenenlerden ya da okuduklarindan bir anlam cikaramiyorsa, o kisi adina orada o konuda/kavramda bir noncognitivizm sozkonusudur. Burada kisi okudugunu ya da dinledigini "suclayacagina" kendini sorgulamali ve eger hakikatan soylenen ve okunani algilamak istiyorsa da, konu/kavram hakkinda kendini yetistirmeli, bilgi edinmeli ya da olanak varsa okudugunu yazarina, soyleneni soyleyene kendi algisinca verilenin verildigi gibi algilanmasi adina kendi algisinca sorular yoneltmeli ve algilamaya calismalidir.

Iste buradan yine emperyalist zihniyetin "bilimsel" olarak yeni bir cikari ve yonlendirimi ortayas cikar. Bu da kisileri iq eq v.s. testlerle kontrol edip, bu testler sonucu beyinlerin gelecekte onunu kesme olayidir. Mesela 16 yasinda ya da daha erken yasta boyle bir test sonucu ya da kisinin derslerinden aldigi not sonucu, kisinin gelecegini sanki bu durum kalici imis gibi degerlendirerek yonlendirir. Halbuki hic bir beyin sabit degildir ve buradaki noncognitivizm aldatmacasini da iyi algilamak gerekir. Bir gencin diyelim 12-13 yasinda ortaya koydugu ders notlari ve imtihan notlari ile diyelim fen derslerindeki basarisi, bu algi sorunu mumkun kilinmaz ve kisi tamamen farkli bir yere yonlendirilerek fen egitimi temelli tahsil olanaginin onu kapatilir. Iste bu kafatasi irkciligidir. Sonucta burada bir noncognitivizm ya da kalici bir noncognitivizm yoktur.

Cunku bu bahsedilen genc, diyelim delikanlilik ya da bir gonul meselesinden derslere onem vermeye bilir, ya da okumanin ve bir tahsil edinmenin yasamdaki onemini algilayamayabilir. Yalniz bu durum hem kalici degildir, hem de noncognitivizm degildir. Cunku birincisi kalici noncognitivizm yoktur, ikincisi noncognitivizm olabilmesi icin beynin bilimsel yas ve algida olma durumu soz konusudur. Dolayisiyle butun bunlari degerlendirmeye koymadan kisinin gelecekte onunu kapatmak, onu o basarisizliga kalici mahkum etmek v.s. kafatasi irkciligidir. Sonucta o genc belki seneye, ya da iki sene sonra basarisiz oldugu diyelim fen de gereken basariyi saglayabilir.

Iste noncognitivizm, beyinin fiziksel yapisi ile bagli degildir ve bunu boyle kabul etmek irkciliktir. Ayrica noncognitivizmin kisi eliyle konu ve kavramina gore ortadan kaldirilmasi her zaman numenal yetisini her yonuyle, yani bilgi, bilinc, birikim, deneyim, egitim, ogretim v.s. yoluyla gelistirmesi ya da kendi kendini sorgulayarak bilgi sahibi olmasi mumkundur ve tek gecerli yoldur.

Noncognitivizmin diger bir yonu de yas ve yetiskinlik ile paraleldir. Gunumuzde evlilik ve cinsel iliski yasi bilimsel ve hukuksal olarak dunya da 16'dan baslar. Eger bir kisi bu yastan kucuk olarak istegi ile bile olsa bir cinsel iliskiye girdiginde bundan sorumlu tutulamaz ve onun ile cinsel iliskiye giren yetiskin cocuk seks istismari ve tecavuzden ceza alir. Iste burada bu 16 yasindan kucuk kisi icin cinsel iliski konusunda noncognitivizm gecerli degildir. Cunku bu cinsel iliskiyi algilayacak cognition henuz kendisinde yesermemistir. Yani cinsel iliskinin ne oldugu, sonuclari, hijyen yonu v.s. vucut olarak gelismis olsa bile beyin olarak gelismemistir.

Tum bu aciklamalardan sonra her yetiskinin bir konu ve kavramdaki noncognitivizmi hem kalici degildir, hem de giderilmez degildir ve tamamen kisinin kendisinin bu konudaki her turlu kendini yetistirmesine baglidir. Noncognitivizmi kalici kilmak, eger fiziksel bir beyin ozurlulugu yoksa, irkciliktir. Yine ayni sekilde konu ve kavramina gore cognitionin olusmasi yas olarak ortada yoksa, o kisi noncognitive degildir ve yaptigi eylemden sorgulanamaz, suclanamaz.

Iste burada aciklandigi gibi, normal bir beynin bir konudaki ya da kavramdaki noncognitivizmi, ne "salaklik/geri zekalilik" v.s. degil; sadece o konu ve kavrami algilayacak numenal yetiye erismemis olmaktir. Bunun da cozumu eger kisi isterse, kendisini o konu ve kavramda egiterek, bilgilenerek v.s. bu noncognitivizm den kurtulur. Cunku noncognitivizm hem bir yas hem de bir numenal yeti bilgi, bilinc, farkindalik, birikim, egitim, ogretim ve kendini yetistirim konusudur.

Ne bir hastaliktir, ne de bir suctur. Sadece kisinin kendi beyin duzeyince bir konu/kavramdaki algilama yonunun yeterli bilgi, bilinc, farkindalik, birikim v.s. olarak kendine kazandirmamis olmasidir.

Bilimsel Cognitivizm ve Teolojik/Metafizik Noncognitivizm Farki

Cognition, cognitivity temelli farkindalik ve bilissellik temelli kavramlarin dusunce fiili "to comprehend" e dayanir. To comprehend mastar hali olarak; kavramak, anlamak, idrak etmek, algılamak, -i anlamak, bilincine varmak, -i kavramak, demektir. Bunun ismi de comprehensiondur.

Noncognitivizmin, bir acidan ifade olarak bilisselsizlik ve farkindasizlik temelli aciklamasi daha once yapilmisti. Burada noncognitivizmin, bilincli ve farkinda olarak idrak edilmemesi, kavranmamasi aciklanacak.

Her seyden once bir beyin, bazi seyleri bilincli ve farkinda olarak algilayabiliyorsa ve kavraya biliyorsa, otomatikman bu kavrama ve algi ile bazi seylerinden kavranmasinin ve idrak edilmesinin mumkun olmadigini ve bunun mantik ve anlam disi oldugunu da ortaya koyar.

Bu daha once aciklanan, bilincine erilmemis ve farkina varilmamis icerikli noncognitivizmin tamamen tersidir. Cunku burada bilincli ve farkinda olarak uygulanan bir noncognitivizm vardir.

Iste boyle bir noncognitivizm, ilk basta bu bilinci ve farkindaligi kilan bir cognitivizm ile baslar.

Buradaki konumuz ve kavrama, idrak etme, algilama v.s. olarak bilimselligin bilisselligi, farkindaligi, kavranmasi, algilanmasidir.

Bir serbest dusunur, iki turlu serbest dusunurdur. Biri bireysel serbest dusuncesi oma, digeri de serbest dusunurluk. Genel anlasmdaki serbest dusunurluk bu site de aciklandi ve dusuncenin dogma, otorite ve alisilagelmis inanclar disinda bilime, mantiga ve nedensellige dayandigi soylenmisti.

Bireyin serbest dusuncesi olmasi ise ozel ve bireye aittir. Yani birey bilim disinda metafizik/teolojik dusunmez.

Iste basligin konusu da budur. Bu ne demektir?

Teolojik olarak tanrinin varliginin tartismasi bir serbest dusuncesi olan adina, teolojik noncognitivizmdir. Yani tanri kavrami algilanacak, idrak edilecek, kavranacak ve anlam ifade edecek bir kavram degildir.

Iste bu zihniyet, teolojik noncognitivizmdir. Yani tanri kavramini varliga ve inanca tasimanin bir anlami yoktur, cunku bu kavram idrak edilemez. Yani bu kavrami kabul ve/veya red etmek anlamsizdir.

Iste bu temelde teolojik noncognitivizm; ateizmin anti mucadelesinden farklilasir, nonteizm olur. Burada ignostisizm pasif kalir. Nedeni de bu tanri kavrami ile ilgilenmemesidir. Yani bu anlamsizkavramdan banane der.

Yalniz evrensel-insan zihniyeti dahil, serbest duusunurlugun bu konudaki hem bireysel hem de genel icerigi, aktiflik icermektedir.

Iste bu aktiflik bu anlamsiz tanri kavraminin inancsal/varliksal ifade var/yok ve inanc inan/inanma tarafkarligi ve polemigi yerine; qua felsefei ile bu kavramin; insanoglu yasamindaki her turlu yasam, iliski, duzen, sistem ve kurumsallasmadaki numenal insanlastiramama sorunlarini ortaya koyar. Analitik ve kritik olarak bu teolojik noncognitive tanri kavraminin insanogluna yasattigi her turlu sorunun resmini verir ve dile getirir.

Aslinda buradaki noncognitivizm, bilincli ve farkinda olarak her turlu "fizik otesi" doga ustulugu, dunya otesiligi, mistisizmi, mitolojiyi,yaratilis masallari ve efsanelerini, her turlu bu daldaki kahramanlari, insanoglu ustu tum dile gelenleri v.s. de anlamsiz bulma anlamindadir.

Iste boyle bir teolojik/metafizik noncognitivizm bilinc ve farkindaliginin bas sarti bilimsel/epistemolojik/bilissel cognitivizmin bilincli ve farkinda olarak saglanmis ve erisilmis olmasidir.

Bir yerde ateizmin, bu anlamsiz tanri kavramini red edisi, sanki boyle bir kavram idrak edilirmis te, red edilebilir iceriginde algilanir. Bu da bu algidaki disbelief temelli ve anti teizm temelli ateizmin, bilimsel cognitivizm bilinc ve farkindaligina beyin olarak henuz ulasamadigi ve bilimsel noncognitivizm yasadigi anlamindadir.

Genelde klasik bilimin bilimselligi materyalizm ve ontolojiye dayandigindan ve ispat, kesinlik, sabit icerdiginden; modern bilimin supheci ve kesinlikci olmayan ustelik yanlislanabilir olan bilimsel idrakini henuz kavrayamamis olmasidir.

Umarim 21. yuzyilimizda beyinlerin en saglikli ve zinde olma acisindan buyuk bir oneme sahip olan bu baslik ve yazi; verildigi gibi algilanir.

Buradaki algidan kasit; noncognitivizmin cognitive ve noncognitive olma farkidir. Cunku cognitive noncognitivizm cagdas iken; noncognitive noncognitivizm cagin gerisindedir.

Iste buradaki cagdaslik algisi da serbest dusunurlugun, hem genel hem de ozel icerigini idrak edebilmek ve bilimsel cognitiviteye cagdas olarak bilinc ve farkindalik ile erebilmekten gecer.

yaziyi, daha bir comprehensible, yani idrak edilebilir kilmak adina, soyle bir ornek vermek uygun duser.

Bugun dunyadaki cesitli tanrilara, dinli ya da dinsiz inanc besleyenler ve buradan teolojik varligin aklin dogruladigi inanca yonelenler acisindan, soyle bir cumle kurulabilir "tamam iste zaten tanri insanoglu beyni ile idrak edilemez." iste burada dile gelen noncognitivizm bilincsiz ve farkindasiz bir noncognitivizmdir. Cunku bu noncognitivizm tanrili olarak kendi de bir insanoglu turunun biri oldugu halde,hem insanoglu varliginin farkina ve bilincine varamamakta hem de insanoglunu kendi dahil bir insanoglu disi ve ustu guce teslim etmekte ve boyle bir guc karsisinda da kendini ve turunu caresiz ve beyin numenal yetisi olarak sinirli, bagimli ve gucsuz ilan etmektedir.

Halbuki serbest dusunurlugun teolojik noncognitiviziminde, tanri kavraminin mantiksizligi, anlamsizligi vurgulanmakta ve bu kavram ile ilgili her turlu anlasm ve icerigin ve kurulacak her turlu olumlu/olumsuz bagin da bosa zaman kaybi, beyni bosubosuna yorma, anlamsiz bir polemik, kisir dongu tartismasi ve bilimsel cognitivizm acisindan da bilimselligin disinda kaldiginin bilinc ve farkindaligini vurgulamaktadir.

Iste bu iki tanrisal noncognitivizm farki, qua felsefesi ile algilanirsa; yukaridaki yazinin da algilanmasi, beynin comprehensible, yani kavranabilir, algilanabilir, idrak edilebilir duzeyindeki bilinc ve farkindaliga erdiginin bir isaretidir.