Dille Egitim, Dil Ogretimi Farki/Iliskisi

Aslinda dil, insanoglunu biribirine yakinlastiran ve arasindaki iliski bagini iletisim yoluyla kuran bir ihtiyactir.

Anadolu gibi, herturlu milli-dini kokensel yapinin getirdigi dil farkliligida bir cesitliliktir.

Bizler, tarihler boyu uyguladigimiz yanlis politikalarla, herseyi teke indirmek gibi olmayacak bir hayalin pesine dustuk.

Halbuki, bu cesitlilikten herbirimizin yararlanmasi hepimizin ve icinde bulundugumuz toplumun lehine olabilirdi. Ne olurdu sanki, kendi disimizdaki dili de ogrenebilseydik. Yani Turkiye de yasayan bir vatandas olarak; Turkce disinda, herbirimiz, Kurtce'yi, Ermenice'yi, Ibranice'yi,Arapca'yi, Farsca'yi ve daha Anadolunun bagrindaki diger dilleri ogrenip, cok dilli bir toplum olsaydik fena mi olurdu?

Umarim, yeni nesil ve gelecek nesiller; bu olanagi ve firsati goz onunde bulundururlar. Herkesin, her dili konusabilmesi, mutlaka iliskinin de iletisimin de daha saglikli olmasina yol acacak, farklarin butunlugunde ve iciceliginde onemli bir rol oynayacaktir. Ayrica, birligin, butunlugun ve uniter yapinin da bir guvencesi olacaktir.

Dil, herseyden once bir iletisim aracidir. Konuyu bu anlamda alirsak; her cografya toplumunun kendi arasinda iletisim kuracagi; ortak bir dile ihtiyaci vardir. Anadolu'nun su anki dil kullanim ozelligini goz onune alirsak; bu dil Turkcedir. Yani, Anadolu halki ve TC vatandaslarnin ortak iletisim dili; Turkcedir. Dolayisiyle, oncelikle bu dilin herturlu egitimi gereklidir ve sarttir.

Turkce dilinin egitimi; dilin, hem linquistic-dilin kurallari-hem langual-dilin yazim ve konusma kullanimi-hemde etimolojik-dilin hangi kokene dayandigi, nasil bir degisime ugradigi ve nasil sekillendigi-olarak egitimi ve ogretimidir.

Bu temelde; Kurtce, Ermenice, Lazca, Cerkezce, ve benzeri Anadolunun tarihinde yer almis ve yerlesiklesmis dillerin egitimi; hem Anadolu, insaninin biribirini daha iyi algilamasi; Hemde toplum olarak cok dillilik acisindan onemlidir. Isteyenin, istedigini ogrenebilecek, bir dil egitim-ogretim sistem ve kurumlasmasi; eminim Anadolu, halkinin cok sesliliginin bir gostermesi ve yansimasi olacaktir.

Dille egitime gelince, yukarida da izah ettigim gibi; Anadolunun ortak dili Turkcedir. Bugun; diger dilleri bilenler bile bu dili bilerek ve ogrenerek buyumustur. Dolayisiyla, toplumun Egitim dili, Turkcedir ve Turkce olmalidir. Her, TC vatandasi; once cografyasinin dilini, kavramali ve onu iletisimde kullanilabilecek duzeyde ogrenmeli ve bu konuda egitim almalidir.

Bunun disinda, her kisinin; hem Anadolu'nun hem dunyanin herturlu dilini ogrenebilecek olanagi olmalidir. Bu gonullu tutulmali ve isteyenin-ister kokenden gelen nedenle, ister gecerli dil olmasi bakimindan, ister ozel bir nedenle, isterse zevk icin-bu dilleri ogrenebilecegi, egitim-ogretim kurumlarinin olmasi gerekir. Bunu ozel kurumlarda, devlet kurumlarida saglayabilir.

Hatta, Avrupa'daki gibi-Britanya- bu dil egitim-ogretimi; ikinci dil, yardimci dil ve hatta yabanci dil olarakta verilebilir. Bunu okullarda, saptamakta, kolaydir. Bu bir arz-talep konusudur. Eger, belirli bir bolgede; belirli bir Anadolu dilinin, belirli bir toplulugu bulunuyorsa; bu Anadolu dili; o okula, ikinci dil olarak eklenebilir. Ogretim gorevlileride; bu dili, iletisimlerine yardim etmesi temelinde; yardimci dil olarak, isterlerse ogrenebilirler.

Bu egitim sistemi; okul yasiyla da; sinirli tutulmayabilir. Ozel okullar veya gece-hafta sonu okullari eliyle-ki ogrenecek kisinin yasam ve iliskisinin zamanini almadan-verilebilir.

Bu tamamen, cagdas ve toplumunun rahat hak ve ozgurluklu yasayan ve yasamasini dusunenler icin gecerlidir. TC iktidarlari, bu dusunceyi, bu bilincle goremediklerinden; dilin, hicte gecerli olmayan acilimsal korkulari nedeniyle bir boluculuk olarak algilamaktadirlar. Halbuki, antiayrimciligin temeli; farklarin farkina varmak ve farklarin hak ve ozgurluklerini saglamak, korumak ve kollamakla mumkundur.

Karsilikli Anlasma Sorunu.

Bu arada, isin birde espri yonu vardir. Ki gercek payi coktur. Ayni dili konusanlarin bile, biribirini algilamamasi. Bu algilamama; dilden degil; dili anlamaya calisirken, ortaya konan yorumsal ve temelsel bakis acilarinin farkliligindan kaynaklanmaktadir.

Ayni dili konusmak; dilin cinsi ile ilgili degil; dili anlamaya yanasimin ayniligiyla olculur. Yani; dili yansitanin bakis acisini algilamak, dil uzerine yansiyanin nasil algiladigi ve yorumladigi degil.

Bu da; toplumun fertlerinin iletisim kurarken, biribirlerinin bakis acilarinine kadar bilip bilmedigiyle paraleldir. Bunun da ogrenimi; iletisimdeki, dogru-yanlis icerikli anlama ve yorumlama degil; ne dedigini algilama temelli, notr algidir.

Notr algi olmadan; iletisimdeki kisilerin biribirini algilamasi mumkun degildir. Sadece olan, biribirlerini kendi dogru-yanlislariyla anlamak istemek; ve kendi dogrusuna uymayan davranisi; yanlislamak ve sonucta iletisimi, karsilikli ikna olma-etme tartismasina donusturmektir. Tabiki bu tip icerikli bir iletisimde de, duygusallik, kisisel satasma ve atismalar, empozeler ve uyarilar v.s. kacinilmazdir.

Evet iki kmisinin dialog kurabilmesi icin ortak dil cok onemlidir.

Bu da dilin adinda degil; dili kullanirken verilen anlam ve icerigin ayniliginda yatar.

bu başlık altında aklımı en çok kurcalayan şey "çok seslilik" oldu şimdi. bu demokrasi ile alakalı olarak da çok sık dile getirilen bir şey. her bireyi farklı bir dilde konuşan çok sesli bir koro ne anlatabilir? çok seslilik bir korodaki her bireyin aynı şarkıyı, kendi farklı dilinde söylemesi gibi abes bir şey değil mi? ya da bana mı öyle geliyor.
çok ses gürültüden başka ne üretir.. denemek lazım; türkçe, lazca, kürtçe, çerkezce dilleri ile aynı şarkıyı söylesek bir gün. Kim dinler bu operayı, kim katlanır bu dansa.. zeybeğin yanına bir akçaabat bir de muş dansçısını yerleştirelim... görelim bakalım ne olacak düşünmek bile istemiyorum...

kültür mozaiği anadolu,, ben mozaik taşlarının üst üste yapıştırıldıklarını hiç görmedim. anadoluda kültürler üst üste binmiştir, yeni gelen öbürünün üzerine çöreklenmiş, kısmen melez sayılabilecek kültür formları oluşturmuşlardır belki...

kültür mozaiği demeden önce mozaiğin ne olduğunu, çok seslilik demeden önce sesin ne olduğunu iyi anlamak bilmek gerekir.

Turgut Saka' Alıntı:

bu başlık altında aklımı en çok kurcalayan şey "çok seslilik" oldu şimdi. bu demokrasi ile alakalı olarak da çok sık dile getirilen bir şey. her bireyi farklı bir dilde konuşan çok sesli bir koro ne anlatabilir? çok seslilik bir korodaki her bireyin aynı şarkıyı, kendi farklı dilinde söylemesi gibi abes bir şey değil mi? ya da bana mı öyle geliyor.
çok ses gürültüden başka ne üretir.. denemek lazım; türkçe, lazca, kürtçe, çerkezce dilleri ile aynı şarkıyı söylesek bir gün. Kim dinler bu operayı, kim katlanır bu dansa.. zeybeğin yanına bir akçaabat bir de muş dansçısını yerleştirelim... görelim bakalım ne olacak düşünmek bile istemiyorum...

kültür mozaiği anadolu,, ben mozaik taşlarının üst üste yapıştırıldıklarını hiç görmedim. anadoluda kültürler üst üste binmiştir, yeni gelen öbürünün üzerine çöreklenmiş, kısmen melez sayılabilecek kültür formları oluşturmuşlardır belki...

kültür mozaiği demeden önce mozaiğin ne olduğunu, çok seslilik demeden önce sesin ne olduğunu iyi anlamak bilmek gerekir.

Genişletmek için tıkla ...

Kisaca buradaki "cok seslilik" ya da farkli halklarin farkli degerleri; bir ren bir cesnidir.

Bir ulke ve toplumda resmi dil ortak dildir, bunun disinda herkes kendi ulke ve toplum bunyesinde eger resmi dil ana dili degilse, ana dilini; eger resmi dil ana dili ise de, istedigi baska bir dili ogrenebilir.

Dilin temeli ifade edebilmek ve dialog/iletisim kurabilmektir.

Bugun Hindistanda resmi dil disinda 70 farkli dil konusulur ve herkesin resmi dili yaninda bildigi ikinci ve hatta ucuncu/dorduncu dili vardir.

Ayrica bir kisi resmi dili yeteri kadar bilmiyor ise, kendi ana dilince tercuman vasitasi ile kendini ifade edebilmelidir, bu onun hakkidir.

Mozaik ve ses her bir farkin digerinden farkini temsil eder.

Yani diyelim bir zincirin her bir fark bir halkasidir.

Iste zincir ancak bu farkli halkalarin birlesiminden olusur.

O yuzden farkile ayrim ayni degildir.

Ayirmak bir eylem olarak iki seyin bir birinden ayrilmasidir.

Fark ise iki sey arasindaki farkliliktir.

Iste farklarin birligi de ancak farklarin farkindaligi ile saglanabilir.

Ayrim ise bir farkin kendini digger farklardan ayirmasi, ya da digger farklari kendi farki bunyesinde yok saymasi ve gale almamasidir.

Buradaki kullanilan kavram, antiayrimciliktir. Yani farklarin biri birinden ayrimi degil; farklarin biri birini tamamlamasi ve birlikteligidir.

hindistan'da 70 farklı dilin olması hindistan'a ne katmıştır. farklı 70 dilin ülkeye sağladığı gelişmişlik ve bağımsızlık ölçütü nedir?
yani insanlar bu ülkede dördüncü faklı dili mecburiyetten mi yoksa kendini geliştirmek için mi öğreniyorlar? dilin yeterliliği de ayrı bir konu öyle ya bir dile lisan diyebilmek için elbet bir yeterliliği olmalı. yoksa ben de öyle kelimeleri yüzde doksan aynı olan 20 tane dil bilebilirim.

"Mozaik ve ses her bir farkin digerinden farkini temsil eder." bu cümleyi tam anlayamadım.
5-1=4
8-7=1
4-1=3
yani buradaki 3 mozaik ve ses oluyor öyle mi? cümlelerinizin peşi sıra gelen fark ve ayırımı kendiniz kurgulandırıyorsunuz ve benden bu kurguya ayak uydurarak konuşmamı bekliyorsunuz.. bu hem bencilce hem de zorlama bir tartışma olmaktan ileri gitmez.

Turgut Saka' Alıntı:

hindistan'da 70 farklı dilin olması hindistan'a ne katmıştır. farklı 70 dilin ülkeye sağladığı gelişmişlik ve bağımsızlık ölçütü nedir?
yani insanlar bu ülkede dördüncü faklı dili mecburiyetten mi yoksa kendini geliştirmek için mi öğreniyorlar? dilin yeterliliği de ayrı bir konu öyle ya bir dile lisan diyebilmek için elbet bir yeterliliği olmalı. yoksa ben de öyle kelimeleri yüzde doksan aynı olan 20 tane dil bilebilirim.

"Mozaik ve ses her bir farkin digerinden farkini temsil eder." bu cümleyi tam anlayamadım.
5-1=4
8-7=1
4-1=3
yani buradaki 3 mozaik ve ses oluyor öyle mi? cümlelerinizin peşi sıra gelen fark ve ayırımı kendiniz kurgulandırıyorsunuz ve benden bu kurguya ayak uydurarak konuşmamı bekliyorsunuz.. bu hem bencilce hem de zorlama bir tartışma olmaktan ileri gitmez.

Genişletmek için tıkla ...

Ocumlenin anlami sxudur.

Bir cografi toplumda etik fark olarak yasayan ve iliski kuran toplumun sosyo-etik farkini en guzel ortaya koyan ogelerin basinda onun ana dilini konusmasi gelir.

Fark ile ayrim arasindaki farki algilayabilmek, bir kurgu degil gozlemdir.

"Kalb bobrekten farklidir" cumlesinde, bobrek ile kalb vucudun birer organlari olarak bir birinden ayrilmaz. Sadece burada ikisinin her turrlu vucut bunyesindeki organ olarak islevi yapisi ve vucuda sagladiklari olarak ikisi arasindaki firkin dile gelmesidir.

O yuzden iki fark arasindaki firkin farkina varmak ilk algidir.

Bu farkina varilan farklari biribirinden ayirmak mi, bir butun bunyesinde birlestirmek mi ise ikinci algidir.

Iste zaten ayrimciligin varligi ya da yoklugu, ancak bu farklarin algisindan sonar mumkundur.

Bu bir tartisma degil, farkindaliktir.

Zaten farkina varan tartismaz. Ya da farklarin biri biri ile olan iliskisi hakkinda tartisir.

Farklarin farkina varamayanlar icin ise zaten ortada tartisma yoktur.

Cunku onlar kendi farklarini ya digerlerinden ayirir ustun ve hakim kilarlar, ya da digger farklari kendsi farklari icinde yok etmek ve gale almamak gibi bir algi tasirlar.

O yuzden zaten tartisamazlar. Sadece kendi farklarini digger farklar onunde one cikarirlar ve digger farklara baski zorlama ve mudahele yaparlar.

Ayni mudaheleyi farklarin farkini ortaya koyanlar uzerinde de yaparlar.

Kisaca kendi farklarinin digger farklar uzerindeki vesayetine ve diktatorlugune soyunurlar.

Teşekkür ederiz konu paylaşımınız için.