Özgür İrade Nedir?

Konu İstatistikleri

Konu Hakkında Merhaba, tarihinde Nedir? kategorisinde "ictenlik" tarafından oluşturulan Özgür İrade Nedir? başlıklı konuyu okuyorsunuz. Bu konu şimdiye dek 17,510 kez görüntülenmiş, 127 yorum ve 0 tepki puanı almıştır...
Kategori Adı Nedir?
Konu Başlığı Özgür İrade Nedir?
Konbuyu başlatan "ictenlik"
Başlangıç tarihi
Cevaplar

Görüntüleme
İlk mesaj tepki puanı
Son Mesaj Yazan Prens Ernak

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
Özgür irade nedir? var mıdır? nasıl tanımlanabilir?
ve bireylerin birbirlerine göre özgürlüklerinin ölçütü ya da sınırı nedir? var mıdır? olmalı mıdır?

bunun yanında aslında forumdaki;
http://www.felsefe.net/serbest-kursu/2300-tartisma-kulturu-11.html
sayfasındaki "özgürlüğün sınırı/sınırsızlığı nedir?, ve başkalarının özgürlüğünü sınırlamak ya da kısıtlamak gibi kavramlar ve tartışamalar üzerine bu başlığı ve forumu geliştirdik
özellikle "kısıt" kavramı üzerinde durmak istiyoruz sanırım
 

Nejdet Evren

Kahin
Yeni Üye
Katılım
19 Ağu 2008
Mesajlar
3,589
Tepkime puanı
179
Puanları
63
Yaş
60
evet, özgürlük ve kısıtlama nasıl tanımlanırlar? ancak görüyorum ki foruma yeni bir olgu eklenmiş; "sınır"...iyi bir nokta...ilkin şunu belirteyim ve daha sonra katılmak umudunu saklı-sıcak tutarak; özgürlük, senin sınırların kadardır; benim özgürlüğüm senin özgürlüğünün başladığı yerde bitmez, özgürlüğüm senin özgürlüğün kadardır...
 

birazdahaderinmavi

Kahin
Yeni Üye
Katılım
29 Ara 2011
Mesajlar
1,442
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Yaş
58
1) özgür irade, herhangi bir öznenin iradesidir... 2) eğer özne varsa, özgür irade de vardır... 3) özgür iradeyi, ''öznenin iradesi'' olarak, tanımladık zaten... 4) özgürlük toplumsal bir olguyu işaret eden bir kavramdır; bireylerin birbirlerine karşı özgürlüklerinin sınırı diye bir şey yoktur... 5) olmayan bir şeye, olmalı demenin bir anlamı yoktur... 6) özgürlüğün, mutlak anlamda kısıtı ya da sınırı diye bir şey yoktur... ek: özgürlüğün ne olduğunu sormadan, bu soruları sormak da anlamsızdır...
 

Nejdet Evren

Kahin
Yeni Üye
Katılım
19 Ağu 2008
Mesajlar
3,589
Tepkime puanı
179
Puanları
63
Yaş
60
istençli/iradi olmak mutlak anlamda özgürlükçü bir tercih midir?
 

Nejdet Evren

Kahin
Yeni Üye
Katılım
19 Ağu 2008
Mesajlar
3,589
Tepkime puanı
179
Puanları
63
Yaş
60
herhangi bir öznenin iradesi -salt olarak- açığa çıktığında bu irade salt kendine ait midir ki özgür kabul edilsin? onun tarihsel-sosyal-ekonomik-politik etkileşimi, maddi gerçeklik nerede yer alacaktır?
 

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
örneğin bireyin istencine uygun eylem özgürdür diyebilir miyiz?
ve bu A bireyi olsun ve onun eyleminin B bireyini kısıtladığı öngörülsün hatta (toplumca ya da diğer bireyce)
Örneğin kitlleri özgürleştirmek isteyen bir lider kitleleri öldürüyor
ya da özgürlük için savaşan biri-bir savaşçı da insanları öldürüyor
özgürlük neden ve sonuçlar üzerinden mi ölçülür; kendini kısıtlamama ile mi? iradeye ve istence uygun eylem ve davranış-söz söyleme ile mi örneğin? başkalarını kısıtlama nedir? şimdi bunu düşünüyorum
ortak yasalar mı aramalıyız?
 

Nejdet Evren

Kahin
Yeni Üye
Katılım
19 Ağu 2008
Mesajlar
3,589
Tepkime puanı
179
Puanları
63
Yaş
60
özne, öznelleşme
kişi/insan/irade/tercih
bireysel, toplumsal sınırlar
"kısıtlılık"
olmayan mıdır?
yoksa
yek-diğerinden ayrı değerlendirelemeyen midir?
 

Nejdet Evren

Kahin
Yeni Üye
Katılım
19 Ağu 2008
Mesajlar
3,589
Tepkime puanı
179
Puanları
63
Yaş
60
"zorunluluğun bilinci" zamanı bükmeyi ifade eder; buna kimse itiraz edemez ve fakat özgürlük bu değildir; özgürlük, toplumsal düzlemde en son insanın tüm zincirlerinden koparılmasıdır; bu ise bir zorunluluk değildir ki bilinci olsun?
 

birazdahaderinmavi

Kahin
Yeni Üye
Katılım
29 Ara 2011
Mesajlar
1,442
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Yaş
58
herhangi bir öznenin iradesi -salt olarak- açığa çıktığında bu irade salt kendine ait midir ki özgür kabul edilsin? onun tarihsel-sosyal-ekonomik-politik etkileşimi, maddi gerçeklik nerede yer alacaktır?
ilgisi yok... özneyi kuşatan çerçeve (tarihsel, ekonomik, sosyal, kültürel...vs.) öznenin iradesinin hangi yönde ve biçimde açığa çıkacağını zaten, önceden (ve örtük olarak) sınırlandırır... öznenin zorunluluğu bilme olanağının sınırı, aynı zamanda irade ortaya koyma ve özgürleşme olanağının sınırıdır...
 

birazdahaderinmavi

Kahin
Yeni Üye
Katılım
29 Ara 2011
Mesajlar
1,442
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Yaş
58
özne, öznelleşme
kişi/insan/irade/tercih
bireysel, toplumsal sınırlar
"kısıtlılık"
olmayan mıdır?
yoksa
yek-diğerinden ayrı değerlendirelemeyen midir?
kuşkusuz, diyalektik olarak biribirine bağlı, biri diğerini koşullandıran, etkileyen ve giderek belirleyen (aslında tek) bir sürecin bileşenleridir...
 

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
eğer bizi koşullar yönetiyorsa ve koşullara bağımlı isek ve özgür koşullar oluşturamıyorsak ya da gerçekliği istediğimiz yönde ve biçimde dönüştüremiyorsak
gerçekliğin sınırları ya da koşulların ve koşullamaların sınırları

örneğin; tam şu anda;
kendimi bile unutmak istiyorum -bazen- ve ben yoruldum, yorgunum ve dargın-kırgın bi acayip adam çeşidi gibi hissediyorum kendimi
ve varlığımı dünyadan ya da hatta kendimden -çıkarıp- atmak istiyorum gibi
ne yok olmak ne de varolmak istiyorum -şimdi,
tek bildiğim özgürlük çeşidi

şimdi şu an eğer bu dünyadan çıkılabilse; ölüm adı olmayan bir gidimle,
örneğin sese dönüşülebilse (bilinçli ve varolarak -ya da kendini bilerek) ya da düşünceye ve bilince hemen kendimi yitirirdim
ve tek istediğim eylem çeşidi (bi tür yokolmaklı varolmak ama tanımsız)
bu- varolmak istemiyorum ya da burada şimdi ve kendimi öldüremiyorum/öldüremem çıkmazdayım
gerçeklik bana istediğimi/istediklerimi vermiyor;
ben içinde huzursuzum ve uyumsuzum
kendimle yetinemiyorum
ve koşulları anlamıyorum

ve ben bu durumda her şeyi yapabilirim evreni bile yokedebilirdim eğer mümkün olsa değil mi?
 

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
bilmek özgürsüzlük olabilir mi?
ve çok fazla kural ve mantıkla düşünmek
ve düşünceyi mantıkla örmek örneğin özgür düşünce yapısını köreltir mi?

istenç nedir?
karar verme yetisi mi? ona uymak mı? kararlılık mı?
peki koşullar arsında seçim yapıyorsak?
 

birazdahaderinmavi

Kahin
Yeni Üye
Katılım
29 Ara 2011
Mesajlar
1,442
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Yaş
58
"zorunluluğun bilinci" zamanı bükmeyi ifade eder; buna kimse itiraz edemez ve fakat özgürlük bu değildir; özgürlük, toplumsal düzlemde en son insanın tüm zincirlerinden koparılmasıdır; bu ise bir zorunluluk değildir ki bilinci olsun?
işte tam da budur... kutluyorum... ''en son insanın tüm zincirlerinden kurtulması'' ... çok şairane bir tanım... yeniden kutluyorum... ama benim dediğim de, aslında (tabi felsefi düzlemde) bunun ta kendisinden başka bir şey değil... öne sürdüğüm zorunluluk kavramı, yalnızca doğa içindeki (f=m.a gibi) bir deterministik bir ilişkiyi değil, ama aynı zamanda toplumsal düzlemde, 'o en son insanın en son zincirinden kurtulabilmesinin de' zorunlu koşullarının belirleyici ilişkilerini kapsar... en son insanın en son zinciri nasıl koparılabilir... toplumsal ilerlemenin zorunluluk ilişkileri (yahut yasaları), bilince çıkarılıp, bu zorunluluğun yönünde (yani gerektirdiği gibi) eylem yaparak... yani özgürlük, (ister doğaya karşı olsun, ister topluma karşı) zorunluluğun bilincine varmakla başlar ve zorunluluk doğrultusunda eylem yapmakla gerçekleşir...
 

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
sanırım şuraya varırız, lütfen değlerlendirin
biz evreni ve gerçekliği etkilemiyorsak ya da sınırlı koşullar içinden seçim yapıp onu /(evreni ya da gerçekliği) değiştiremiyorsak ya da evreni bilinci ya da gözlemi evriltmiyorsak sınırlı koşul ve iradeden sözetmeliyiz;
evren sınırsız sonsuz ya da koşulsuz bi yapı olmalı ya da kendi içinde aşkın ya da büyüyen
ve gözlemci ya da irade ona etki etmeli ve bağlı ya da bağımlı-ilintili-içiçe olmalı
değil mi?
 

birazdahaderinmavi

Kahin
Yeni Üye
Katılım
29 Ara 2011
Mesajlar
1,442
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Yaş
58
çok hızlı yazıyorsunuz... her birinin cevabı dört yüz sayfa olabilecek soruları, arka arkaya ve hızla soruyorsunuz... sizi takip edemiyorum... sakin olun... tek tek...
 

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
evren kapalı ise ve kendi potansiyeli ile sınırlı ise mutlak bir zorunluluktan ya da koşulluktan sözederiz daha başta gibimize geliyor;
evreni de doğadaki ya da gerçekteki diğer nesneler gibi aşan gelişen ya da doğan büyüyen ve devinen ve kendi içinde (gözlemci ilişkisi ile) yada dışında da belki gözlenen ve belki de bir başka varoluşa yada varoluş tümeline gözlem veren katan (yada birliktelik içeren-birlikte devinen) ve bununla bir tümsistemle birlikte -içiçe devinen (gelişkin) bir yapı gibi mi düşünmeliyiz?
 

"ictenlik"

Kahin
Onursal Üye
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
7 Ara 2013
Mesajlar
6,615
Tepkime puanı
504
Puanları
113
istenç kavramını nasıl tanımlamalıyız?
evet isteme hali ama bu sınırlı ya da sonlu koşullar sınırları içinde bir seçme ve isteme hali olursa istenç belirir mi?
 

birazdahaderinmavi

Kahin
Yeni Üye
Katılım
29 Ara 2011
Mesajlar
1,442
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Yaş
58
evren kapalı ise ve kendi potansiyeli ile sınırlı ise mutlak bir zorunluluktan ya da koşulluktan sözederiz daha başta gibimize geliyor;
evreni de doğadaki ya da gerçekteki diğer nesneler gibi aşan gelişen ya da doğan büyüyen ve devinen ve kendi içinde (gözlemci ilişkisi ile) yada dışında da belki gözlenen ve belki de bir başka varoluşa yada varoluş tümeline gözlem veren katan (yada birliktelik içeren-birlikte devinen) ve bununla bir tümsistemle birlikte -içiçe devinen (gelişkin) bir yapı gibi mi düşünmeliyiz?
üzgünüm, ama sizi anlamakta zorlanıyorum; çok çaba harcamam gerekiyor; yoruluyorum... sn. nejdet evren gitti galiba... acele etmeden, tek tek, tane tane sorun lütfen... evren kapalıdır demiyorum... kendi potansiyeli ile sınırlıdır da demiyorum; çünkü, kendi potansiyeli dediğiniz de, sabit ve bir defada verilmiş bir şey olmayabilir... belki, potansiyelinin de potansiyeli olabilir... lütfen tek tek...
 
Tüm sayfalar yüklendi.
Sidebar Kapat/Aç

Yeni Mesajlar

Üst