- Konbuyu başlatan
- #1
- Katılım
- 1 Kas 2012
- Mesajlar
- 3,434
- Tepkime puanı
- 1
- Puanları
- 0
- Yaş
- 68
Aslinda bir kavramin insanoglu beyninde edindigi yani verilen icerikte bilincaltina sorgulanmaz olarak yerlestirdigi algisi ile; dilde ve dilbilgisindeki kullanimi arasinda bir carpitma vardir.
Bu carpitmaya gecmeden once dilbilgisi kullanimi olarak bir iki ornek verelim. Buradaki orneklerde niteleyen ve nitelen olarak sifatlar ve isimler sozkonusu olacaktir.
"Kiymali yumurta" isim tamlamasini ele alalim.
Burada iki onemli algi mevcuttur. Dilbilgisi algisinda kiyma yumurtayi niteleyendir. Yani yumurtanin kiymali oldugu vurgusudur.
Burada dilbilgisinde olmayan isim yerindeki yumurtanin bir ozelligi vardir, nedir bu ozellik?
Bu ozellik KIYMANIN AZINLIK YUMURTANIN ANA HAKIM ILK YIYECEK OLDUGUDUR.
Simdi bu acidan tamlamaya bakildiginda, ANA YEMEK ILK YEMEK V.S. YUMURTADIR, kiyma ise ona sifat olarak verilen bir cesit yumurtaya ek olarak cesni katan anlamindadir.
Bunu en guzel, sifati, cesniyi degistirerek aciklayabiliriz.
"Sucuklu/pastirmali/sosisli/salamli YUMURTA" gorundugu gibi bu tamlamalarda; YUMURTA SABIT KALMAKTA SADECE ONU NITELEYEN SIFATLAR yumurtaya bir cesit cesni vermektedir. Yani ANA MADDE ILK HAKIM USTUN v.s. madde yumurtadir.
Simdi bu temelde turk kavramini ele alalim ve kullanimina bakalim.
Ozbek/Bulgar/Azeri v.s. Turku. Yukaridaki aciklama isiginda bu tamlamalari degerlendirirsek; burada ilk kullanilanlar sifatlar niteleyenler ama CESNI, CESIT IKINCI PLANDA OLANLAR; ikincisi ise NITELENEN, HAKIM UST ILK ANA olandir.
Simdi bunu tersine cevirelim.
"Turk bulgari/azerisi/ozbeki v.s." Ne oldu, cesitlenen ile cesitleyen yer degistirdi yani "yumurtali Kiyma/pastirma/sucuk/sosis v.s." oldu.
Simdi bu temelde kendimize su soruyu soralim?
Neden turk......" degil de, ".......turku" hic dusundunuzmu?
Iste buradaki dilbilgisi ile verilmek istenen algi arasinda bir carpitma iliskisinin CAPRASIK ORANTISI soz konusudur.
Yani Turk kavrami NITELEYEN OLARAK ANA, ESAS, ILK, USTUN, HAKIM v.s. durumundadir. NITELENEMEZ SADECE NITELER.
Oyle bir algi vardir ki, bu algida turk kavrami "turk...." olarak MILLIYETCILIK TEMELINDE NITELENEMEZ, ANCAK NITELER. Iste o yuzden NITELEME OZELLIGINI ISMIN YANI HAKIMIN USTUNUN V.S. YERINE GECEREK KULLANILIR. ".....turku"
Bulgar/ozbek/azeri v.s. turku demek; SIFAT YERINDE OLANLARIN TURK KAVRAMI ISMI ILE VURGULANMASI ONE CIKARILMASI YANI NITELIK KAZANMASI DEMEKTIR.
Anlami sudur. "Bu kisi bulgar milliyetindendir, ama ASLI HAKIMIYETI USTUNLUGU ESASI TURKTUR"
Peki neden "turk ....." olmaz. Cunku TURK ASILDIR, HAKIMDIR, USTTUR, NITELEYENDIR. OYUZDEN NITELENEMEZ.
Kisaca TURK KAVRAMI KAVRAM OLARAK NITELEYEN, ASIL, ESAS, HAKIM, UST olarak algilanmaktadir. Yani SIFATI BUNYESINDE TASIYANDIR. Iste bu temelde de MILLIYET icermeyen bir isimi niteleyebilir.
Turk Devleti/lirasi/milleti/ dili/etigi v.s. Iste sorun da burdanb dogar. Cunku turk kavrami oyle bir niteliklere sahiptir ki gunesin altinda ne varsa niteleyebilir.
Cunku turk kavrami oyle bir kavramdir ki ESAS ASIL, ILK HAKIM UST V.S. OLARAK NITELEME ANLAM VE ICERIGINI KAVRAM BUNYESINDE TASIR.
Yani bir bulgar milliyetine ait bir kisinin turklugu onun ESAS ANA ILK HAKIM USTUN ozelligidir.
Iste turk olmak yerine turk demek/dedirtmek/denmek eyleminin altinda bu bilincalti sartlandirilmisliginin sorgulanmamasi yatar.
TURK ISMI ALGIDA NITELIKLI YANI SIFATLIDIR. Dilbilgisinde isim yerine kullanilmasi da ISMIN AYNI KALIP, SIFATLARIN DEGISIMIDIR. Ayni "yumurta" ornegindeki gibi.
Dilbilgisinde sifat yerine kullanilmasi da, gunesin altindaki her ismi niteleyebilme ozelligidir.
Simdi gelelim "kurd" ile bu baglamdaki iliskisine. Hic dusundunuz mu, neden bir "TURK KURDU/KURD TURKU" kullanimi yok?
Bir bakalim. Dilbilgisi olarak, "turk kurdu" nde KURD ADINI NITELEYEN TURK KAVRAMIDIR. Peki "herkes turktur" temelli "nemutlu turkum diyene" temelli KURDE TURK DEMEK/DEDIRTMEK olarak boyle bir tamlamaya gerek var midir, yoktur.
Gelelim dilbilgisi olarak "kurd turku" ne yani ayni "bulgar/ozbek/azeri v.s." gibi.
Ilk algi, KURDUN TURKU NITELEDIGIDIR KI BU TURK DENMEK/DEDIRTMEK EYLEMINE TERS DUSER. Ikincisi "kurd" ayni "bulgar/ozbek/azeri" v.s. gibi BIR MILLIYET ANLAM VE ICERIGINDE KABUL EDILMEMEKTEDIR. Boyle bir kullanim basta bu kabulu gerektirir.
Iste o yuzden TURK ILE KURD KAVRAMLARI YAN YANA DILBILGISI OLARAK OLSA BILE YANI "TURK KURDU/KURD TURKU" BILINCALTINDA YERLESMIS VE SORGULANMAZ ALGI OLARAK YAN YANA GELEMEZ.
Peki o zaman ilk algi nedir, ayrimdir.
Ya da TURK VE KURD FARKLARININ AYNI CATI ALTINDA BIRBIRLERINI KABULLENEREK VE BIRBIRLERINE SAYGI DUYARAK BIR ARADFA YASAMALARIDIR.
Bunu daha daileri cekip her turlu insan haklari temelinde ve evrensel hukuk guvencesinde hak ve ozgurlugun insanlik savasiminda birlesmeleridir. Cunku ortak cikarlari insanoglu olmalaridir.
Cunku butun bu aciklamalardan su algi cikar, TURK KURD DEGILDIR, KURD DE TURK DEGILDIR VE BIRI DIGERINI NITELEYEMEZ VE BIRI DIGERINE HAKIM UST ANA ESAS OLARAK TEMEL DE OLAMAZ.
Yalniz ayni cografyayi devleti cumhuriyeti paylasabilirler ve bu cografya devlet ve cumhuriyette beraberce ve birlikte yasayabilirler.
Bunun icin TURKLERIN HAKIM USTUNLUK V.S. ALGISINDAN VAZGECMESI, KURDLERIN DE KURD MILLIYETCILIGI AYRIMCILIGINDAN VAZ GECMESI GEREKIR.
Tabiki bilhassa yukaridaki cumlenin ikinci kisminin kurd milliyetinin bir algisi olup olmadigi tartisma konusudur. Yalniz ilk cumlenin bilincalti yerlesmisliginin bir sorgulanmazi oldugu ve ayni sorgulanmazin PKK ve BDP dte oldugu da kacinilmazdir. Iste AYRIMCILIK/BOLUCULUK TEHLIKESI DE BU BILINCALTI SORGULANMAZIDIR.
Yalnis algilamayi onleme adina bir dilbilgisi ve algi farki ornegi vermekte yarar var.
Yukaridan da algilanacagi uzre; ister "turk...." ister ".....turku" tamlamalarinda olsun, CESITLENEN TURK DEGIL, ...... OLAN KISIMDIR.Yani TURK kavrami ANA, ESAS, ILK, HAKIM, UST olarak BU SIFATLARI ISIM BUNYESINDE DE KORUMAKTADIR.
Simdi su ilk ornegimize bakalim ve isim ile sifati yer degistirelim.
"Yumurtali kiyma" bu tamlamadan ne algilanir. Kiymanin asilana, ilk, hakim ust malzeme oldugu yumurtanin da onuy niteledigi yani bir cesni cesit kattigi anlasilir. Yani yumurta niteleyen konumuna gecmistir. ANA, ESAS ILK HAKIM v.s. olma ozelligini dilbilgisi olarak yitirmistir.
Iste bu yitirme dilbilgisi olarak olsa bile algida TURK KAVRAMINDA YOKTUR.
Burada farkli bir konuyu da dile getirmekte yarar var.
"Turkiye/Turkiye Devleti/Turkiye Cumhuriyeti Kurdu" hem dilbilgisi hem de algi olarak gecerlidir. Nedeni de KURDUN COGRAFI VE TOPLUMSAL FARKINI BELIRTMEK ICINDIR. Yani "irak, iran, suriye v.s. kurdu degil de; Turkiye kudu"
Burada verlmek istenen Kurdun cografi ve toplumsal yasadigi yer farkini belirtmek icin olan kullanimdir. Yani farkin kurdlukte degil; kurdun yerlesim yerindedir. Yoksa pekala bir turkiye bir irak kurdu ile ayni kurd olabilir. Hatta bir turkiye kurdu, bir turkiye turku yerine, bir irak kurdu ile yasam ve iliski olarak daha iyi anlasabilir.
Bu arada bir algi hatasi da din ile milli etik aidatlarin karistirilmasidir.
"Her turk muslumandir" gibi.
Etigin iki ana farkli kolu dilin yaninda din ve milliyet farkidir.
Bir turk, sunni de olabilir, alevi de ya da baska bir dine mensupta dinsizde. Ayni sey her bir farkli milliyet aidati icin gecerlidir.
Bir kurd sunni de olabilir, alevi de; ya da baska bir dine mensuba ait olabilir dinsizde.
Dolayisi ile farkin nerede one cikarildigi onemlidir. Bir turk ile kurd sunnilikte birlesebilir, ya da alevilikte ya da dinsizlikte ya da baska bir dinde.
Osmanli topraklari o kadar genis biralana yayilmisti ki heretik farkin her kolundan toplum ve halklar vardir.
Turkce konusan turk olmayan yunanlilar. Turkce konusan musluman olmayan yunanlilar. Rumlar ve ermeniler v.s.
O yuzden etik sahiplik olarak bir kisinin dini milli dil koken aidatlari farklidir ve milliyetler bazi aidatlarda ortak bazilarinda farklidir.
Din altinda da milliyet altinda da dil altinda da diger etik farklar ortak olarak birlesebilir.
Iste o yuzden etik sahiplikler kisiseldir ve her bir kisi her bir kisinin etik aidatini kabullenmek icsellestirmek ve saygi gostermek durumundadir. Yani etik farklar baskisi mudahelesi KENDI ETIK FARKINI BASKASINA EMPOZE ETME, YA DA KENDI ETIK FARKINI BASKA FARKLARA HAKIM USTUN KILMA ZIHNIYETI VE DAVRANISI HAK VE OZGURLUK IHLALIDIR VE INSAN HAKLARI OLARAK EVRENSEL HUKUK TA SUCTUR.
Bu carpitmaya gecmeden once dilbilgisi kullanimi olarak bir iki ornek verelim. Buradaki orneklerde niteleyen ve nitelen olarak sifatlar ve isimler sozkonusu olacaktir.
"Kiymali yumurta" isim tamlamasini ele alalim.
Burada iki onemli algi mevcuttur. Dilbilgisi algisinda kiyma yumurtayi niteleyendir. Yani yumurtanin kiymali oldugu vurgusudur.
Burada dilbilgisinde olmayan isim yerindeki yumurtanin bir ozelligi vardir, nedir bu ozellik?
Bu ozellik KIYMANIN AZINLIK YUMURTANIN ANA HAKIM ILK YIYECEK OLDUGUDUR.
Simdi bu acidan tamlamaya bakildiginda, ANA YEMEK ILK YEMEK V.S. YUMURTADIR, kiyma ise ona sifat olarak verilen bir cesit yumurtaya ek olarak cesni katan anlamindadir.
Bunu en guzel, sifati, cesniyi degistirerek aciklayabiliriz.
"Sucuklu/pastirmali/sosisli/salamli YUMURTA" gorundugu gibi bu tamlamalarda; YUMURTA SABIT KALMAKTA SADECE ONU NITELEYEN SIFATLAR yumurtaya bir cesit cesni vermektedir. Yani ANA MADDE ILK HAKIM USTUN v.s. madde yumurtadir.
Simdi bu temelde turk kavramini ele alalim ve kullanimina bakalim.
Ozbek/Bulgar/Azeri v.s. Turku. Yukaridaki aciklama isiginda bu tamlamalari degerlendirirsek; burada ilk kullanilanlar sifatlar niteleyenler ama CESNI, CESIT IKINCI PLANDA OLANLAR; ikincisi ise NITELENEN, HAKIM UST ILK ANA olandir.
Simdi bunu tersine cevirelim.
"Turk bulgari/azerisi/ozbeki v.s." Ne oldu, cesitlenen ile cesitleyen yer degistirdi yani "yumurtali Kiyma/pastirma/sucuk/sosis v.s." oldu.
Simdi bu temelde kendimize su soruyu soralim?
Neden turk......" degil de, ".......turku" hic dusundunuzmu?
Iste buradaki dilbilgisi ile verilmek istenen algi arasinda bir carpitma iliskisinin CAPRASIK ORANTISI soz konusudur.
Yani Turk kavrami NITELEYEN OLARAK ANA, ESAS, ILK, USTUN, HAKIM v.s. durumundadir. NITELENEMEZ SADECE NITELER.
Oyle bir algi vardir ki, bu algida turk kavrami "turk...." olarak MILLIYETCILIK TEMELINDE NITELENEMEZ, ANCAK NITELER. Iste o yuzden NITELEME OZELLIGINI ISMIN YANI HAKIMIN USTUNUN V.S. YERINE GECEREK KULLANILIR. ".....turku"
Bulgar/ozbek/azeri v.s. turku demek; SIFAT YERINDE OLANLARIN TURK KAVRAMI ISMI ILE VURGULANMASI ONE CIKARILMASI YANI NITELIK KAZANMASI DEMEKTIR.
Anlami sudur. "Bu kisi bulgar milliyetindendir, ama ASLI HAKIMIYETI USTUNLUGU ESASI TURKTUR"
Peki neden "turk ....." olmaz. Cunku TURK ASILDIR, HAKIMDIR, USTTUR, NITELEYENDIR. OYUZDEN NITELENEMEZ.
Kisaca TURK KAVRAMI KAVRAM OLARAK NITELEYEN, ASIL, ESAS, HAKIM, UST olarak algilanmaktadir. Yani SIFATI BUNYESINDE TASIYANDIR. Iste bu temelde de MILLIYET icermeyen bir isimi niteleyebilir.
Turk Devleti/lirasi/milleti/ dili/etigi v.s. Iste sorun da burdanb dogar. Cunku turk kavrami oyle bir niteliklere sahiptir ki gunesin altinda ne varsa niteleyebilir.
Cunku turk kavrami oyle bir kavramdir ki ESAS ASIL, ILK HAKIM UST V.S. OLARAK NITELEME ANLAM VE ICERIGINI KAVRAM BUNYESINDE TASIR.
Yani bir bulgar milliyetine ait bir kisinin turklugu onun ESAS ANA ILK HAKIM USTUN ozelligidir.
Iste turk olmak yerine turk demek/dedirtmek/denmek eyleminin altinda bu bilincalti sartlandirilmisliginin sorgulanmamasi yatar.
TURK ISMI ALGIDA NITELIKLI YANI SIFATLIDIR. Dilbilgisinde isim yerine kullanilmasi da ISMIN AYNI KALIP, SIFATLARIN DEGISIMIDIR. Ayni "yumurta" ornegindeki gibi.
Dilbilgisinde sifat yerine kullanilmasi da, gunesin altindaki her ismi niteleyebilme ozelligidir.
Simdi gelelim "kurd" ile bu baglamdaki iliskisine. Hic dusundunuz mu, neden bir "TURK KURDU/KURD TURKU" kullanimi yok?
Bir bakalim. Dilbilgisi olarak, "turk kurdu" nde KURD ADINI NITELEYEN TURK KAVRAMIDIR. Peki "herkes turktur" temelli "nemutlu turkum diyene" temelli KURDE TURK DEMEK/DEDIRTMEK olarak boyle bir tamlamaya gerek var midir, yoktur.
Gelelim dilbilgisi olarak "kurd turku" ne yani ayni "bulgar/ozbek/azeri v.s." gibi.
Ilk algi, KURDUN TURKU NITELEDIGIDIR KI BU TURK DENMEK/DEDIRTMEK EYLEMINE TERS DUSER. Ikincisi "kurd" ayni "bulgar/ozbek/azeri" v.s. gibi BIR MILLIYET ANLAM VE ICERIGINDE KABUL EDILMEMEKTEDIR. Boyle bir kullanim basta bu kabulu gerektirir.
Iste o yuzden TURK ILE KURD KAVRAMLARI YAN YANA DILBILGISI OLARAK OLSA BILE YANI "TURK KURDU/KURD TURKU" BILINCALTINDA YERLESMIS VE SORGULANMAZ ALGI OLARAK YAN YANA GELEMEZ.
Peki o zaman ilk algi nedir, ayrimdir.
Ya da TURK VE KURD FARKLARININ AYNI CATI ALTINDA BIRBIRLERINI KABULLENEREK VE BIRBIRLERINE SAYGI DUYARAK BIR ARADFA YASAMALARIDIR.
Bunu daha daileri cekip her turlu insan haklari temelinde ve evrensel hukuk guvencesinde hak ve ozgurlugun insanlik savasiminda birlesmeleridir. Cunku ortak cikarlari insanoglu olmalaridir.
Cunku butun bu aciklamalardan su algi cikar, TURK KURD DEGILDIR, KURD DE TURK DEGILDIR VE BIRI DIGERINI NITELEYEMEZ VE BIRI DIGERINE HAKIM UST ANA ESAS OLARAK TEMEL DE OLAMAZ.
Yalniz ayni cografyayi devleti cumhuriyeti paylasabilirler ve bu cografya devlet ve cumhuriyette beraberce ve birlikte yasayabilirler.
Bunun icin TURKLERIN HAKIM USTUNLUK V.S. ALGISINDAN VAZGECMESI, KURDLERIN DE KURD MILLIYETCILIGI AYRIMCILIGINDAN VAZ GECMESI GEREKIR.
Tabiki bilhassa yukaridaki cumlenin ikinci kisminin kurd milliyetinin bir algisi olup olmadigi tartisma konusudur. Yalniz ilk cumlenin bilincalti yerlesmisliginin bir sorgulanmazi oldugu ve ayni sorgulanmazin PKK ve BDP dte oldugu da kacinilmazdir. Iste AYRIMCILIK/BOLUCULUK TEHLIKESI DE BU BILINCALTI SORGULANMAZIDIR.
Yalnis algilamayi onleme adina bir dilbilgisi ve algi farki ornegi vermekte yarar var.
Yukaridan da algilanacagi uzre; ister "turk...." ister ".....turku" tamlamalarinda olsun, CESITLENEN TURK DEGIL, ...... OLAN KISIMDIR.Yani TURK kavrami ANA, ESAS, ILK, HAKIM, UST olarak BU SIFATLARI ISIM BUNYESINDE DE KORUMAKTADIR.
Simdi su ilk ornegimize bakalim ve isim ile sifati yer degistirelim.
"Yumurtali kiyma" bu tamlamadan ne algilanir. Kiymanin asilana, ilk, hakim ust malzeme oldugu yumurtanin da onuy niteledigi yani bir cesni cesit kattigi anlasilir. Yani yumurta niteleyen konumuna gecmistir. ANA, ESAS ILK HAKIM v.s. olma ozelligini dilbilgisi olarak yitirmistir.
Iste bu yitirme dilbilgisi olarak olsa bile algida TURK KAVRAMINDA YOKTUR.
Burada farkli bir konuyu da dile getirmekte yarar var.
"Turkiye/Turkiye Devleti/Turkiye Cumhuriyeti Kurdu" hem dilbilgisi hem de algi olarak gecerlidir. Nedeni de KURDUN COGRAFI VE TOPLUMSAL FARKINI BELIRTMEK ICINDIR. Yani "irak, iran, suriye v.s. kurdu degil de; Turkiye kudu"
Burada verlmek istenen Kurdun cografi ve toplumsal yasadigi yer farkini belirtmek icin olan kullanimdir. Yani farkin kurdlukte degil; kurdun yerlesim yerindedir. Yoksa pekala bir turkiye bir irak kurdu ile ayni kurd olabilir. Hatta bir turkiye kurdu, bir turkiye turku yerine, bir irak kurdu ile yasam ve iliski olarak daha iyi anlasabilir.
Bu arada bir algi hatasi da din ile milli etik aidatlarin karistirilmasidir.
"Her turk muslumandir" gibi.
Etigin iki ana farkli kolu dilin yaninda din ve milliyet farkidir.
Bir turk, sunni de olabilir, alevi de ya da baska bir dine mensupta dinsizde. Ayni sey her bir farkli milliyet aidati icin gecerlidir.
Bir kurd sunni de olabilir, alevi de; ya da baska bir dine mensuba ait olabilir dinsizde.
Dolayisi ile farkin nerede one cikarildigi onemlidir. Bir turk ile kurd sunnilikte birlesebilir, ya da alevilikte ya da dinsizlikte ya da baska bir dinde.
Osmanli topraklari o kadar genis biralana yayilmisti ki heretik farkin her kolundan toplum ve halklar vardir.
Turkce konusan turk olmayan yunanlilar. Turkce konusan musluman olmayan yunanlilar. Rumlar ve ermeniler v.s.
O yuzden etik sahiplik olarak bir kisinin dini milli dil koken aidatlari farklidir ve milliyetler bazi aidatlarda ortak bazilarinda farklidir.
Din altinda da milliyet altinda da dil altinda da diger etik farklar ortak olarak birlesebilir.
Iste o yuzden etik sahiplikler kisiseldir ve her bir kisi her bir kisinin etik aidatini kabullenmek icsellestirmek ve saygi gostermek durumundadir. Yani etik farklar baskisi mudahelesi KENDI ETIK FARKINI BASKASINA EMPOZE ETME, YA DA KENDI ETIK FARKINI BASKA FARKLARA HAKIM USTUN KILMA ZIHNIYETI VE DAVRANISI HAK VE OZGURLUK IHLALIDIR VE INSAN HAKLARI OLARAK EVRENSEL HUKUK TA SUCTUR.
