Madencilere bir kazık daha atıldı! O süre 2020 yılına kadar uzatıldı

Madencilerin kullanması gereken patlayıcı önleyici sistemlerin, uluslararası standartlara uygun hale getirilme süresi uzatıldı.

Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe giren karara, CHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel 2020 yılına kadar uzatılmasına sert tepki gösterdi. Özel; “Geçici hükümetin kaçar ayak, giderayak, maden güvenliği ile ilgili madendeki evlatlarımız ile Türkiye’deki evlatlarımıza atmış olduğu büyük bir kazık” dedi.

Bakanlar Kurulu, yanıcı gazlar ve tozlar nedeniyle olası patlayıcı ortama sahip kömür ocakları ile bu ocakların yerüstündeki tesislerinde kullanılan malzeme ve koruyucu sistemlerle ilgili yeni bir karar aldı. Resmi Gazete’de yayımlanarak, yürürlüğe giren karara göre, patlama olasılığı yüksek ocaklardaki teçhizat ve koruyucu sistemler 31 Aralık 2019′a kadar ‘Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik’e uygun hale getirilecek. Bakanlar Kurulu’nun bu kararı CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel’in tepkisine neden oldu. Resmi Gazete’de kararı gördüklerinde, gözlerine inanamadıklarını belirten Milletvekili Özel, şunları söyledi:

“GÖZLERİMİZE İNANAMADIK”
“Madenlerde, patlama olmaması için alev sızdırmaz ekipmanlar kullanılması gerekiyor. Soma Komisyonu’ndaki tespitlerimiz, facianın yaşandığı madende alev sızdırmaz ekipmanların olmadığı veya bu konuda sertifikalı ekipman kullanılmadığı yönündeydi. Avrupa Birliği’nin bu konuda ‘ATEX’ adı altında standartları var. Türkiye’de 2006 yılının 30 Aralık gününden itibaren madenlerde ATEX standartlarında alev sızdırmaz ekipman kullanmak zorunlu. Bu zorunlulukla, patlama ve grizu tehlikesi olan madenlerde ve benzeri işyerlerinde kullanılan elektrik düğmesinden tutun, makinenin şalterine kadar, elektrik aksamının birbirine aktarıldığı tüm aksamlarda alev sızdırmazlık şartı aranmaktadır.”

“GEÇİCİ HÜKÜMET ÖYLE BİR KARARA İMZA ATTI Kİ…”
Türkiye’de de 2006 yılından beri ATEX standartlarının zorunlu olduğunu ama madenlerde denetlemelerin Allah’a emanet gittiğini söyleyen Özel, “Soma’dan sonra tüm dikkatler madenlerin üzerine çevrilince bu sene Türkiye’de 136 madene kapatma kararı alındı. Bu kararların yarısına yakını ATEX standartlarının sağlanmamasındandı” dedi. Bu denetimin tam yapılmadığının Soma maden faciasında görüldüğünü anlatan Özgür Özel, “Denetimler yapıldıkça da her iki madenden birinde de bu standartların sağlanmadığının, buna uygun malzemelerin kullanılmadığının ortaya çıktığı bir durumda, dün geçici hükümet, aslında hükümet kurulsaydı şu an iş başında olmayacak olan hükümet, maden patronlarından, enerji lobisinden, maden baronlarından gelen talepler üzerine öyle bir karara imza attı ki Soma’daki maden faciasının yaşandığı gün yürürlükte olan bir yönetmeliği daha da geriye götürdü” diye konuştu.

“KAPALI MADENLERİN TEKRAR AÇILMA TEHLİKESİ VAR”
Milletvekili Özel, alınan karar doğrultusunda ATEX standartlarına uygun olmadığı gerekçesiyle kapalı olan madenlerin tekrar açılması tehlikesiyle karşı karşıya olunduğuna dikkati çekerken de şunları söyledi:

“60′IN ÜZERİNDE MADEN KAPALI”
“13 Mayıs 2014 günü Soma’da yaşana faciada, alev sızdırmaz ekipmanların bulunmaması, bunun ATEX standartlarına uygun olmaması suçtu. Şu an artık suç değil. Şuan yönetmeliği 2006 yılından geriye götürdüler. Bu standartların sağlanmasıyla ilgili tarihi 2020 yılına kadar ertelediler. Şu an 60′ın üzerinde maden, bu ekipmanları sağlamadığı için yani grizu tehlikesiyle karşı karşıya olduğu için herhangi bir yangın çıkabileceği için kapalı tutuluyordu. Bu yönetmeliğin 2020 tarihine alınması ile birlikte artık bu madenler açılabilir. Yapılan denetimlerdeki her türlü eksiklikler hükümsüzdür.”

“SOMA MADEN FACİASI DAVASINA YANSIYABİLİR”
Milletvekili Özel, Bakanlar Kurulu’nun aldığı bu kararla birlikte Soma’daki facia nedeniyle yargılananların kendilerini savunabileceğini de söyledi. Özel şöyle dedi:

“Soma’da bu facia ile ilgili maden yöneticileri, kendi savunurken şunu diyebilir: ‘Evet o gün madenimizde ATEX standartlarında alev sızdırmaz malzeme yoktu. Bu bir eksiklik ama. Bu bir eksiklik olduğunu düşünüyorsak eğer devletimizin bunu 2015 yılının 5 Ağustos tarihinden itibaren 4 yıl süreyle ileriye attı. 2006 yılının gerisine getirdi. O gün suçtu. Ama artık bugün değil.”

“MADENCİ EVLATLARIMAZA ATILMIŞ BİR KAZIKTIR”
Bakanlar Kurulu’nun bu kararının iptali için gerekli çalışmaları yapacaklarını anlatan Özgür Özel, şöyle devam etti:

“Bu akılların ve hafızaların almayacağı, kimsenin savunamayacağı ancak ve ancak bir geçici hükümetin ve bundan sonra görevde olmayacağını bilen bir enerji bakanının kaçar ayak, gider ayak maden güvenliği ile ilgili madendeki ve Türkiye’deki evlatlarımıza atmış olduğu büyük bir kazıktır. Yapılmaya çalışılan iş, suçu suç olmaktan çıkarmak. Madenlerde güvenlik standartlarını zorlarken, denetim yapanların elinden bu imkanı alıp, şu an çata pata alev çıkaran, yalan yanlış kullanılan ve bütün madencilerin hayatını tehdit eden alev sızdıran ekipmanlar ile ilgili standartları Avrupa standartlarına uygunluğunu ortadan kaldırmak. Çin mallarına, bundan sonra daha çok gün doğmuştur. Artık isteyen, dünyanın her yerinden fevkalade güvencesiz, garantisiz, belli standartları sağlamayan bu malzemeleri madenlerde kullanabilecek. Artık bu suç değil. Dünkü Resmi Gazete’de yayımlayan bu karara Bakanlar Kurulu üyeleri, hangi elleriyle imza attılarsa, beklide bundan sonra ortaya çıkacak Soma facialarına, Ermenek facialarına imza atmışlardır. Elleri tutulmasın ama vicdanları kurusun.” dedi.



Anlasilan birileri Soma'yi tamamen unutmus, vicdanlarini satmis ve hala insanliktan nasibini almamis olarak "giderayak son yagmalamalarini" yapiyorlar.

Nede olsa vahsi kapitalizm ile fasizm el ele gider.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı madenlerde işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından kritik olan patlayıcı ortamlarda kullanılacak teçhizat ve koruyucu sistemlerle ilgili ATEX mevzuatına uygunluk şartı 2020’ye erteledi. Kararla birlikte Soma katliamı sonrasında ATEX mevzuat denetimlerinde uygunsuz bulundukları için kapatılan maden ocakları açılış başvurusu yaptı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, madenlerde Avrupa Birliği mevzuatına (ATEX) uygun malzeme ve koruyucu sistem kullanma şartını 2020 yılına erteledi. Maden iş kolunda işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından kritik olan patlayıcı ortamlarda teçhizat ve koruyucu sistemlerle ilgili mevzuatın ertelenmesiyle Soma katliamı sonrasında yapılan mevzuat denetimlerinde uygunsuzluk içerdiği için kapatılan maden ocakları açılış başvurusu yaptı.

“Madenler kapansın daha mı iyi”

Çalışma Bakanlığı adına erteleme kararı savunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Kasım Özer, maden şirketlerinin mevzuatı karşılayamadığı için kapandığını, bu nedenle bir geçiş süreci sağladıklarını söyledi. Özer “ATEX’le ilgili değişiklik yapılmasaydı, ATEX sertifikası olmayan madenlerin kapatılması zorunluluğu devam edecekti. Biz hem geçiş süreci verdik, hem de bir an önce belgenizi alın yönlendirmesi yapmış olduk.” ifadelerini kullandı.

“Herşey mevzuat mı?”

Madenlerde önemli risk unsurları barındıran patlayıcı ortamlardaki teçhizatlara ve çalışanları bu risklerden koruyacak sistemlere uygulanacak ATEX mevzuatının ertelenmesinin işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından herhangi bir sorun yaratmayacağını iddia eden Kasım Özer “Mesela Kanadalı ve ABD’li olup ATEX şartlarından daha ileri koşulları taşıyan makineler var. Yani ATEX sertifikası olmayanın kötü olması gibi bir durum yok.” gibi bulanık ifadeler kullandı.

Muhtemel patlayıcı ortamda kullanılan teçhizat ve koruyucu sistemlerle ilgili Avrupa Birliği Direktifi’ne ATEX deniyor. ATEX’in mevzuat çalışmaları 1995’de başladı, 2006’da müktesebat tamamlandı. Türkiye’de de bir süredir madenlerde kullanılan ekipmanların ATEX’e uyumluluğu yönünde sertifika zorunluluğu bulunuyor. Bu sertifikası olmayan madenler de kapatılıyor.

“Patronlar 2 ay önce talep etmişti”

Mevzuatla ilgili sıkıntılarını iki ay önce yaptığı bir konuşmada dile getiren Kömür Üreticileri Derneği Başkanı Muzaffer Polat, maliyetlerinin çok arttığını, teçhizatların pahalı olduğunu belirtmiş, mevzuatın ertelenmesini istemişti. Polat “Biz Çin malı anti-grizu damgalı ürünleri getirdik ama kabul edilmiyor. Doğu Avrupa’dan 4-5 misli ücretle ithal etmemiz gerekiyor. İngiltere, ATEX’in uygulanması için 9 senelik süre zarfını kabul ettirmişken bizim direkt uygulamaya geçmemiz bekleniyor. Bu durum nedeniyle Soma maden faciasından bugüne kadar 192 yeraltı kömür işletmesinden yaklaşık 126 tanesi kapalı durumda ve 40 tanesi de rölantide çalışıyor. Mevzuat ertelenmeli” demişti.

Denetim görevi akredite şirketlere

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ATEX mevzuatını erteleme kararının yanı sıra mevzuatın getireceği standartlarının denetimini akredite olmuş şirketlere bırakacak. Türkiye’de şuan bu konuda kamuya ait Türkiye Taşkömürleri Kurumu (TTK) da dahil olmak üzere Bakanlık ve ona bağlı kurumların hiçbirisi üretilmiş malzemelere ya da bakım görmüş malzemelere ATEX koşulları taşıyıp taşımadığını belirleyecek bilgi ve donanıma sahip değil. Bu süreç doğrudan kamu eliyle yürütülmesi gerekirken şirketlere devrediliyor.

Yeni Soma’lar, Ermenek’ler..

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın madenler için aldığı erteleme kararı maden işçilerinin yaşam güvenliğinin yine patronların çıkarlarının altında kaldığını gösteriyor. İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin maliyet kalemi olarak değerlendirilmesi ve AKP-sermaye arasındaki uzlaşmalı yasa değişiklikleri/ertelemeleri katliamlara yol açıyor, açacak.

Kaynak: politeknik.org.tr