Forumumuza Hoş Geldiniz
Hoşgeldiniz. Ücretsiz içerikler ve özel hizmetler sizi bekliyor. Hemen üye olun!
Düşünsel hayatın gelişiminde bilim mi felsefe mi daha önemlidir?
- 30 Nis 2012
- 1,302
- 1
- 0
- 43
Cevap: Düşünsel hayatın gelişiminde bilim mi felsefe mi daha önem
Felsefe ile bilim farklı şeyler olmakla beraber birbirleri ile ilişkilidirler. Geçmişin filozofları o zamanın bilim adamlarıdırlar aynı zamanda. Daha da geriye gidildiğinde kahin sıfatına sahip kişiler olarak çıkar bilim insanları karşımıza. Burada elbette bilimin farklı zamanlarda farklı gelişmişlik düzeyine sahip olduğunu unutmamak gerekir. Örneğin en bilindiklerinden Aristo bir filozoftur ancak aynı zamanda döneminin bir bilim adamıdır. Canlılar ve doğa üzerine araştırmalar yapmıştır. Yine ilk Yunan filozofları maddeyi gözleyerek felsefelerini oluşturmuşlardır. Kısacası o dönemlerde bilim ve felsefe gibi bir ayrışma söz konusu değildir. Örneğin ilk filozof kabul edilenTales bir bilim adamı arke tipidir. Kabaca felsefe bilimin atasıdır denebilir.
Bilim maddenin ve insan toplumlarının hareketini inceler ve bu incelemesinde teorik ve maddi araçlar kullanır. Bu söz konusu araçların gelişmişliği ise bulunulan tarih aşamasında söz konusu olan koşullar ile sınırlanmıştır. İnsanın sahip olduğu soyut araçlar, örneğin teoriler, oluşturulurlar ancak oluşturuldukları an itibari ile sınanamayabilirler. Cern'de yapılan deneyleri göz önüne alırsak, örneğin orada yapılan deney, fizikte "standart model" denen modelin teorik unsurlarının, pratikte de var olup olmadığının testipi üzerindedir. Yani kabaca, insan akıl yürüterek vardığı sonuçların gerçek dünyada geçerli olup olmadığını denemektedir. Bunu şimdi yapabilmektedir zira bu deneyi gerçekleştirebilecek maddi araçlara ancak bugün sahip olabilmiştir. Oysa söz konusu standart modelin teorisi, denenebilmesinden çok önce insan aklı tarafından tasarlanmıştır. İnsan aklı,bilinci maddi olanaklardn yoksun olduğunda düşünme eylemini kesmez. İnsanın hayal gücüne sınır çekilemez. Felsefe ise insanın hayal gücü demektir. Örneğin Jules Verne Ay'a yolculuk eserini yazdığında, insanoğlu bunu gerçekleştirecek kapasitede değildi. Bundan çok sonra bu eylemi gerçekleştirmiştir. Verne için hayal edilen, bizim için bir hayalden öte gerçekliktir.Bu tasarımın kökü felsefededir. Felsefe, maddi dünyadan elde edilmiş olan bilgi yığınının,aralarında neden sonuç ilişkisi gözetilerek teorileştirilmesi, yığın olmaktan çıkarılarak anlamlı hale getirilmesi sürecidir. Teorileştirme eylemi felsefenin içerisinden çıkmıştır. Bilim de felsefenin içerisinden ayrışarak bilim olmuştur. Felsefe olmasa idi bilim de olmayacaktı.
Felsefe ile bilim farklı şeyler olmakla beraber birbirleri ile ilişkilidirler. Geçmişin filozofları o zamanın bilim adamlarıdırlar aynı zamanda. Daha da geriye gidildiğinde kahin sıfatına sahip kişiler olarak çıkar bilim insanları karşımıza. Burada elbette bilimin farklı zamanlarda farklı gelişmişlik düzeyine sahip olduğunu unutmamak gerekir. Örneğin en bilindiklerinden Aristo bir filozoftur ancak aynı zamanda döneminin bir bilim adamıdır. Canlılar ve doğa üzerine araştırmalar yapmıştır. Yine ilk Yunan filozofları maddeyi gözleyerek felsefelerini oluşturmuşlardır. Kısacası o dönemlerde bilim ve felsefe gibi bir ayrışma söz konusu değildir. Örneğin ilk filozof kabul edilenTales bir bilim adamı arke tipidir. Kabaca felsefe bilimin atasıdır denebilir.
Bilim maddenin ve insan toplumlarının hareketini inceler ve bu incelemesinde teorik ve maddi araçlar kullanır. Bu söz konusu araçların gelişmişliği ise bulunulan tarih aşamasında söz konusu olan koşullar ile sınırlanmıştır. İnsanın sahip olduğu soyut araçlar, örneğin teoriler, oluşturulurlar ancak oluşturuldukları an itibari ile sınanamayabilirler. Cern'de yapılan deneyleri göz önüne alırsak, örneğin orada yapılan deney, fizikte "standart model" denen modelin teorik unsurlarının, pratikte de var olup olmadığının testipi üzerindedir. Yani kabaca, insan akıl yürüterek vardığı sonuçların gerçek dünyada geçerli olup olmadığını denemektedir. Bunu şimdi yapabilmektedir zira bu deneyi gerçekleştirebilecek maddi araçlara ancak bugün sahip olabilmiştir. Oysa söz konusu standart modelin teorisi, denenebilmesinden çok önce insan aklı tarafından tasarlanmıştır. İnsan aklı,bilinci maddi olanaklardn yoksun olduğunda düşünme eylemini kesmez. İnsanın hayal gücüne sınır çekilemez. Felsefe ise insanın hayal gücü demektir. Örneğin Jules Verne Ay'a yolculuk eserini yazdığında, insanoğlu bunu gerçekleştirecek kapasitede değildi. Bundan çok sonra bu eylemi gerçekleştirmiştir. Verne için hayal edilen, bizim için bir hayalden öte gerçekliktir.Bu tasarımın kökü felsefededir. Felsefe, maddi dünyadan elde edilmiş olan bilgi yığınının,aralarında neden sonuç ilişkisi gözetilerek teorileştirilmesi, yığın olmaktan çıkarılarak anlamlı hale getirilmesi sürecidir. Teorileştirme eylemi felsefenin içerisinden çıkmıştır. Bilim de felsefenin içerisinden ayrışarak bilim olmuştur. Felsefe olmasa idi bilim de olmayacaktı.
- 3 Tem 2010
- 169
- 4
- 18
- 32
Cevap: Düşünsel hayatın gelişiminde bilim mi felsefe mi daha önem
İkisini ayrı düşünmemek gerekir.Bu soruya bilimdir ya da felsefedir diye cevap vermek mantıksız olur.Her ikiside gereklidir.Bilim felsefe den ayrışmıştır çünkü.
İkisini ayrı düşünmemek gerekir.Bu soruya bilimdir ya da felsefedir diye cevap vermek mantıksız olur.Her ikiside gereklidir.Bilim felsefe den ayrışmıştır çünkü.
- 11 Eki 2011
- 60
- 0
- 0
- 47
Cevap: Düşünsel hayatın gelişiminde bilim mi felsefe mi daha önem
"düşünsel hayat" ne ola ki?
"düşünsel hayat" ne ola ki?
Cevap: Düşünsel hayatın gelişiminde bilim mi felsefe mi daha önem
eskiden münazara derdik.. silah mı cesaret mi, akıl mı vicdan mı, tavuk mu yumurta mı, şu mu bu mu o mu öteki mi..
liste uzar gider.. bizim münazara da uzar giderdi bittabi..
sonuç.. demagoji.. tribüne oynamak.. manipülasyon.. başka da bişey çıkmaz oradan.. ben görmedim daha doğrusu..
en sevdiğimiz örnekte şuydu: Amerikanya kolejlerinden birinde yoğurt siyah mı beyaz mı diye tartışmaya tutuşmuşlar ve siyahçılar kazanmış..
vaaaauvvv.. saygılar..
her türlü fikir itinayla savunulur.. icabında çürütülür..
âlâ..
peki düşünce hayatının gelişiminde hangisi daha önemlidir.. bilim mi felsefe mi..
ne önemi var ki.. iyi olan kazansın..
muvaffakiyetler temenni ediyorum..
eskiden münazara derdik.. silah mı cesaret mi, akıl mı vicdan mı, tavuk mu yumurta mı, şu mu bu mu o mu öteki mi..
liste uzar gider.. bizim münazara da uzar giderdi bittabi..
sonuç.. demagoji.. tribüne oynamak.. manipülasyon.. başka da bişey çıkmaz oradan.. ben görmedim daha doğrusu..
en sevdiğimiz örnekte şuydu: Amerikanya kolejlerinden birinde yoğurt siyah mı beyaz mı diye tartışmaya tutuşmuşlar ve siyahçılar kazanmış..
vaaaauvvv.. saygılar..
her türlü fikir itinayla savunulur.. icabında çürütülür..
âlâ..
peki düşünce hayatının gelişiminde hangisi daha önemlidir.. bilim mi felsefe mi..
ne önemi var ki.. iyi olan kazansın..
muvaffakiyetler temenni ediyorum..
