Din olmadan ahlak olur mu?

Geçenlerde İskandinav ülkelerinin (Finlandiya, Norveç, İsveç vs.) %70 lere varan nüfusunun dini inançlarının (ateist demeyelim) çok zayıf olduğunu okudum. Ne gariptir ki en az suç oranı da bu ülkelerde.
Ülkemizde dini inanç çok kuvvetli. İnançlı insanlarız çoğumuz. Ama suç oranı da yüksek. Ekonomik nedenlere bağlanmaması gerekir çünkü pek çok olumsuz özellikleri insanlarımızda görebiliyoruz, şimdi ayrıntıya girmeyelim.

Bu bir çelişki değil midir?
Dini inancı yüksek olan bir ülkede neden olumsuzluklar fazla?
Yoksa din olmadan ahlak ve vicdan olabilir mi?

Bir arkadaşım yolda giderken bir kediye tekme vurmak istiyor ama "günah" diyerek vurmuyor. Ben de diyorum ki "günah olduğundan ziyade yanlış bir şey olduğundan dolayı bunu yapmamalısın". Günah olduğunu söylemeseler de ahlak-vicdan sahibi olduğumuzdan (belki de bu artılar doğuştan geliyordur, o da ayrı bir konu) yanlış davranışlardan kaçınırız.

Ynt: Din olmadan ahlak olur mu?

Aslında dinin insanları nasıl da baskıladığına bir örnek olmalı bu. Ahlakı, vicdanı ancak dinin bize verdikleri ve bu verilenlerin nesilden nesile taşınması ile oluşturuyoruz. Din olmadan da kendimize ait değerlerimizin olacağını (buna bugün ki anlamda ahlak diyemeyeceğim) ve bu değerlerin çok daha önemli ve kıymetli olacağını düşünüyorum.

Sebebi basite indirgenirse , sizin bahsettiğiniz kendine inanmadığı halde inançlı olan bizim insanımız korkudan, Diğer bahsettiğiniz İskandinav ülkelerin insanları ise bilinçli olmaktan suç dediğimiz şeyleri yapmıyorlar. Ki yinede buna rağmen , gene sizin dediğiniz gibi bizim yaşadığımız yerlerde suç oranı daha yüksek.
Bir üstteki arkadaşımında belirttiği gibi din ancak üstümüzde kurabildiği baskı, korku kadar ahlakı oluşturabilir. Ahlakı oluşturan , dinler olursa durum böyle olur. Ha yok gene insanın kendisi , kendi bilinçleriyle bir ahlak şekillendiriyorlarsa bahsettiğiniz ülkelerdeki gibi olur.
En azından " kişisel " görüşlerim bu yönde.

Benim fikrim inançsız olmanın insanları ahlaksız yapmaya yetmediğidir

Çok açıdan bakılabilinecek bir soru kişiden kişiye değişim gösterebilcek durumlar söz konusu.
Kendi adıma konuşursam din olmadanda ahlak olur.Ama din olmadan süre gelen bir ahlak olurmu onu bilemem.
Din ahlağı kendi çizgilerinden çıkarmamak için uğraşır,ahlak ise dinin çizgilerinden kurtulmak için.

Bir arkadaşım yolda giderken bir kediye tekme vurmak istiyor ama "günah" diyerek vurmuyor. Ben de diyorum ki "günah olduğundan ziyade yanlış bir şey olduğundan dolayı bunu yapmamalısın". Günah olduğunu söylemeseler de ahlak-vicdan sahibi olduğumuzdan (belki de bu artılar doğuştan geliyordur, o da ayrı bir konu) yanlış davranışlardan kaçınırız.

Genişletmek için tıkla ...

kesinlikle katılıyorum

tüm paradigmaların temelinde ahlak vardır; hiç bir düşünce biçimi kendisini ahlaktan soyutlayarak varlık gösteremez. ahlak özgür olanın tercihidir. ahlak ve özgürlük birlikte yol alırlar.

Her dinde ahlaki kurallar vardır.Yani din ile ahlak içiçedir.Ahlaki konular değerlendirilirken dinden önce herhangibir dine bağlı veya olmayan insanlara bakılmalıdır.Bence sorun insanların çaplı araştırılmasıyla çözülür.Ahlaki davranışlarında sorun varsa insanların, özündeki sebep yukarıda ifade edildiği gibi ekonomik olabilir, başka bir sebep olabilir.Dini değerlerin doğru aktarılmaması olabilir.

Eldeki somut kanıtlardan yola çıkarsak bir çok dinde
-Yalan söylemek
-Hırsızlık
-Adam öldürmek
-Haksız kazanç
-Dolandırıcılık
-İnsana ve hayvanlara zarar vermek,
yasaklanmışdır.Ve bunlara uymayanlar dinlere göre yaptırıma tabi tutulurlar.Hal böyle olunca insanlarda bunları yapmamaya özen gösterirler.Kaldıki bana göre bu saydıklarım ahlakın temelini oluşturan şeylerdir.O yüzden bence din ve ahlak ayrılamaz,zaten din ve ahlak iç içedir bana göre.
Sadece olumsuz değil olumlu yanlarda var.Yine dinlerde:
-Dürüstlük
-Evrene faydalı olmak,
-Hak edilen kazancı kazanmak gibi ahlaki ögelerde övülmüştür.

Din olmadan ahlak olur
Ahlak olmadan din olmaz.

İskandinav ülkelerinde ekonomi ve eğitim seviyesi açısından oldukça gelişmiş olduklarından suç oranları da düşüktür. Gelişmemiş ülkelerde ise ülke politikayı din üzerinden yürütmeye çalışıyor.
Birde aşırı dindar kesim var buda baskıyla dini yaptırmaya çalışıyor ve ters tepki olarak dinden soğumasına ve suç oranının artmasına neden oluyor diye düşünüyorum.
Her insan akla sahip ve bunu eğitimle güçlendirirsek herkes doğru olanı bulabilir en azından bilinçli bir seviyeye gelir. Bu nedenle de ahlaklı olmak için dine ihtiyaç olmadığını düşünüyorum.

İlk olarak ahlak ve din kavramlarını tanımlamamız gerekir.Ahlak : toplumda kabul görülen doğru ve arzu edilen davranış biçimlerinin bütünüdür.
Toplumda kabul görülme hangi olay ve etkilerle gerçekleşiyor? En önemli nokta bu bence. Bu toplumun yaşayış tecrübelerine,yaşayan ve tecrübe edinen insanların yeni kuşaklara bu tecrübelerini aktarabilme yetisi ( burada toplumun eğitim,refah vb.. etkiler olayın nedenleri arasına giriyor),ferah düzeyinin artmasıyla yaşanabilecek olay çeşidinin bir birey bazında artmış olması.Toplumu oluşturan bireyler arasındaki iletişim kurma becerisi vb.. gibi bir çok etmen bulunmaktadir ki bunlar toplumun refah düzeyiyle orantılı olarak ahlak kavramının değerini dolduruyorlar.Diğer bir faktör elbetteki din (inanç değil).Din dogmatik olarak toplumsal değer yargılarını ve kabullenmelerini etkilemektedir.
Din : Doğa ve canlılığın nedeni açısından inanılan olgu bütünü ve bu bütünün topluma bırakmış olduğuna inanılan ve doğru,kesin olduğuna inanılan bilgi toplamıdır.

Din bu açıdan değer yargılarını etkilemekte olup bir değer tabanı oluşturmaktadır.Ancak burada bahsedilen toplumdaki ahlak değil bireyin ahlak anlayışı ve uygulayışıdır. Buda bahseettiğim gibi verdiğiniz örneklerde toplumun bilimsel düzeyi ,refahı ön plana çıkmaktadır

Din olmadan ahlak olabilir.Çünkü ahlak toplumun genel kabuludur.Din sadece bir taban olabilecek önemli bir etmendir.

ahlak; coğrafyaya, iklime, bitki örtüsüne göre değişken,
din; coğrafyaya, iklime, bitki örtüsüne göre değişken (mezhepleri incelersek)
ahlakın bazı değişmezleri var (mesela tecavüz, küfür, hırsızlık....)
dinin de bazı değişmezleri var (mesela tecavüz küfür, hırsızlık....)
bu şekilde ne kadar ilerlersek ilerleyelim hep benzerdirler çok garip...

Sayın Nilüfer,

size kesinlikle katılmıyorum
gelişememiş bazı ülkelerin yönetimi din üzerinden ya da bir ideoloji üzerinden yapması kaçınılmazdır. bu durumdan da o ideoloji ya da din sorumlu tutulamaz. çünkü dinler ya da ideolojiler "kişi" değillerdir. din ve ahlak insanlık tarihi boyunca bir arada var oldular...
İskandinav ülkelerinin refahı çok paradan gelir.... rica ederim bu ülkeleri iyice analiz ettikten sonra ahlaklarını sorgulayın....
bazı "ahlaksız" ülkelerde her gün binlerce kişi açlıktan ölürken bazı "ahlaklı"ülkelerde inanılmaz bir tüketim ve lüks var ise bahsettiğiniz melek gibi insanların ahlakını da dinini de kabul edemiyorum.

din ve ahlak farklı iki mevzudur.. ahlak nedir ki? ahlak dinlerde anlatıldığı gibi mi olmalıdır..? sokakta öpüşmek ahlaksızlık mıdır? yada evli olmayan iki insanın sevişmesi? yada eşcinsel ilişki?

din olmadan ahlak olur.. ahlak kavramı dinlerde de değişkendir dinsel açıdan bakmayınca da deişkendir.. ahlak her daim değişir.. dinler değişmez...

Hoşça arkadaşım eğer ki mezhepleri incelerseniz aralarında ne kadar farklılıklar olduğunu görürsünüz. dinin en büyük zenginliği mezhepleridir, mezhepler dinin farklı kültürlere, coğrafyalara, iklimlere hatta bitki örtüsüne göre uyum sağlamasına yardımcı olur... tabiki genel kurallar değişmezdir fakat yorumlarda çok ilginç değişikliklerin olduğu aşikardır.

mezheplere ayrılırlar çünkü kapalı mevzular farklı yorumlanırlar.. ykosa dinin temeli aynıdır.. ve bu mezheplerde kural değiştirebilir misiniz? hiç sanmıyorum.. ki değişse bile din olmadan ahlakın olmayacağını söyleyebilir miyiz? ahlak dinden bağımsızdır..

İslamiyetten bahsediyorsak zaten dinin kurallarını temel ahlak yargıları oluşturuyor... bakın din oluşurken genel ahlak kurallarını (değişmez olanları) barındırmaması sizce mümkün müdür bu nasıl bir mantıktır anlayamıyorum. siz ahlak ile dini ayrı ayrı görüyorsunuz ama hatanın burada olduğunu göremiyorsunuz ve resmen saçmalıyorsunuz. Ayrıca mezhepler hakkında ufacık bir bilginizin olmadığınızı da fikirlerinize bakarak söyleyebilirim...
eşcinsel ilişkinin ve sokakta-milletin ortasında öpüşmenin ahlaki bir değeri olamaz bu davranışlar her dinde ve her ahlak anlayışında ayıp ya da günah olarak nitelendirirler zaten. Eğer ahlakınız bunları onaylayabiliyorsa zaten görgünüzü ve terbiyenizi bir daha gözden geçirmeniz gerekmekir...

enkaz' Alıntı:

Sayın Nilüfer,

size kesinlikle katılmıyorum
gelişememiş bazı ülkelerin yönetimi din üzerinden ya da bir ideoloji üzerinden yapması kaçınılmazdır. bu durumdan da o ideoloji ya da din sorumlu tutulamaz. çünkü dinler ya da ideolojiler "kişi" değillerdir. din ve ahlak insanlık tarihi boyunca bir arada var oldular...
İskandinav ülkelerinin refahı çok paradan gelir.... rica ederim bu ülkeleri iyice analiz ettikten sonra ahlaklarını sorgulayın....
bazı "ahlaksız" ülkelerde her gün binlerce kişi açlıktan ölürken bazı "ahlaklı"ülkelerde inanılmaz bir tüketim ve lüks var ise bahsettiğiniz melek gibi insanların ahlakını da dinini de kabul edemiyorum.

Genişletmek için tıkla ...

Gelişmemiş ülkelerin politikasını dinle yürütmesinden tabii ki din sorumlu tutulamaz. Ayrıca böyle bir şey dediğimi de sanmıyorum.
Dinde ahlak vardır ama ahlak dinden bağımsız olarak da vardır bu ülkeden ülkeye, toplumdan topluma ve kişiden kişiye göre değişir.
Birde ülkeleri ahlaklı ahlaksız diye ayırmak tamamen yanlıştır, ülkelerin hepsinde ahlaklı insanda, ahlaksız insanda vardır.
Yazımın başında bu ülkelerin ekonomik durumlarının ve eğitim seviyelerinin iyi düzeyde olduklarını belirtmiştim zaten bence siz yazımı iyice analiz ettikten sonra yorum yazın.

(eşcinsel ilişkinin ve sokakta-milletin ortasında öpüşmenin ahlaki bir değeri olamaz bu davranışlar her dinde ve her ahlak anlayışında ayıp ya da günah olarak nitelendirirler zaten. )alıntı enkaz

Eşcinsel ilişki kişilerin genetik ,psikolojik ve hormonal yapılarıyla alakalıdır burda kişiler suçlanmamalıdır.Öpüşmek yada yada evli olmayan iki insanın sevişmesi doğal birşeydir.Uygun olmayan bir ortamda öpüşmeniz saygısızlık olabilir ama ahlaksızlık değildir.Birden çok ilişkiye girip bunu para karşılığında yapmak ahlaksızlıktır.Birde ahlak bu kadar basite indirgenmemeli.