Çirkinlik

Ynt: Çirkinlik

nejdet ' Alıntı:

Teşekkür ediyorum Sayın Bie,

ancak söylediklerinizden çirkinlik/güzellik olgularının doğal seçmecilik ile bağlantılı olduğunu belirtmektesiniz; ben öyle yorumladım. Yanlış değerlendirmiş isem bu konuda söyleyeceklerim de yanlış olacağından sizden bu konuya açılım getirmenizi ya da teyid etmenizi istesem , mümkün müdür?

saygılarımla...

Genişletmek için tıkla ...

Asil ben tesekkur ediyorum boyle bir tartisma ortami olusturdugunuz icin.
Sorunuz cok guzel bir soru ilk olarak buna evet diyebilecegimi dusundum ama soyle bir baktigimda bu olgunun kulfeti cok agirdi ama sunu soyleyebilirim ki evet demememin nedeni, evet demek istememem kesinlikle degil bu sikinti kelimelerin genel kisitli anlamlarla sinirlandirilmis olamasi konusunda tikaniyor.

Hep birlikte dusunelim cirkinlik nedir? Ilk basta bunun algi ile alakasi oldugunu yazdim ama konu dogal secilim oldugunda cogul dusunuyoruz o zaman aradigimiz kavramin ismi "gorelilik" evet cirkinlik kavrami butun insanlarin kafasinda ayni midir cok kucuk istisnalar disinda hayir ama butun insanlar diyerek neyi dusunuyoruz yani su an neredeyse butun insanlarin guzel kabul ettigi bir insani ele alalim ilk caglarda yasamis magara adaminin bu kizi begenecegini mi dusunuyoruz? Geldigimiz nokta su ki guzellik ve cirkinlik tamamen gorelidir.

Ama o zaman cirkinligi ne belirliyor bunun cevabi benim izledigim belgeselleri yorumlamama gore su iki olgu :
dogurganlik ve simetri

1. Dogurganlik
R. DAWKINS (Kor Saatci) kitabinda yarasalarin radar sistemini kullanmalarini sorguluyor ve soruyor yarasalar bu sistemi bilerek mi gelistirdi? Yanit bir kiyaslamada yatiyor ic organlarimizi insanlar olarak biz mi tasarladik, bildigim kadariyla hayir ayni sekilde insan neden esini dogurganlik faktorune gore seciyor, yanit dogal secilim. Arastirmaya gore bel ile karin bolgesinin buyukluklerindeki ters oranti insanlarin guzellik algisini etkiliyor.

2. Simetri
Cirkin olarak addettigimiz insanlara bakarsak genelde vucudunun ve yuzunun simetrik olamdigini tespit ederiz tabi ki bu genel gecer bir sey degil ama cirkinligin bir faktoru oldugunu soyleyebiliriz. Arastirmalara gore insanlar genelde kendi fiziksel ozelliklerine yakin olan insanlari es olarak seciyorlar.

Maddelere eklemeler ve cikartmalar yapilabilir yardimlarinizi bekliyorum.

Ynt: Çirkinlik

Sayın Bie,

Sözcüklerin yetersiz kaldığı anlar vardır. Çoğu kez hazır/hızlı yanıtlarla sorunun çözümlendiği yanılgısı da zamanla anlaşılmaktadır. Bu konuda size aynen katılıyorum.

Güzellik/çirkinlik olgularının göreceli oldukları konusunda hem-fikiriz. Israrla vurguladığımve karşı çıktığım bir olgu var ki, sizin yorum yazınızda da bunu görebiliyorum. ‘güzel’ tanımı cinsel bir içeriğe büründürülmektedir. Güzel denilince düşüncede hemen ‘güzel-kadın’ tanımının canlanması istenmektedir. ‘su an neredeyse butun insanlarin guzel kabul ettigi bir insani ele alalim ilk caglarda yasamis magara adaminin bu kizi ..’tanımınızda da görüleceği gibi güzellik olgusu hemen cinsel bir içerikte ve kadın ile örtüşmektedir. Bu olguya karşı çıkmak gerektiğini düşünüyorum.

Genel geçer bir güzel/çirkin tanımı elbette yapılamaz. Doğal belirleyicilik karşısında tüm canlılarda olduğu gibi insan organizmasının geçirmiş olduğu evrimleşme/insanlaşma/ mutaston sürecine bağlı olarak gelişen/değişen/dönüşen organlar ve biçimlerini salt güzel/çirkin diye tanımlamak mümkün görülmemektedir. Cinsler-arası çekim/etkilenim ve buna bağlı olarak türün devamı konusunda doğanın insan refleksleri üzerindeki etkisini diğer canlılar üzerindeki etki ile eş saymamak gerekmektedir. Doğurganlığı olmayan -kısır- bir cinsi karşı-cinsin güzel-etkili olarak görmesi mümkündür. Doğal belirleyiciliğin ilkel primatlar üzerindeki etkisi ile gelişmiş insan türü üzerindeki etkisi aynı değildir.

İkinci olarak; ‘simetri’ bireyin hazır bulduğu bir ölçüdür. Sayısallaştırmak suretiyle düşünme yöntemi algılama ve çözüm üretme sürecini olumlu yönde etkileyen analitik bir düşünme süreci olmakla birlikte tek başına bir yargı değildir. Oysa ki, güzel/çirkin belirlemeleri ölçümlem/yargı içerirler. Ölçümlemede kullanılan birim/skala ne olmalıdır? Sorusuna gerçek yanıt bulunmalı ki, dayatılmış ve bir yönü ile çarpıtılmış ölçüm birimleri ile varılan hatalı yargıların önüne geçilebilsin. Canlı doğanın simetriyi ‘güzel’ bulma eğilimi yoktur. A-simetrinin güzel-beğenilir olması bundandır. Güzellik tanımının ‘en’ ve salt ‘cinsel’ içeriğinden kurtarılması gerektiği kanısındayım.

Teşekkür ve saygılarımla...

Ynt: Çirkinlik

Nejdet hocam, çok güzel bir yazı olmuş gene haz alarak okudum.Emeğine/yüreğine sağlık...
Güzel olan doğru mudur yada iyi midir sorusuna gelince:

Güzellik yani genel olarak kadın güzelliği gelse de aklımıza (hani erkekte güzellik aranmaz ya )kadına yönelmiş güzellikten bahsedersek; yüzün ve yüz uzuvlarının uyumu gelir akla. Daha sonra vücutla/fizikle pekiştirilir.
Yolda geçen bir kadına neden diğerlerinden ayırıp daha bir dikkatli bakarak "güzel" düşüncesine kapılırız? Bizim için neden güzeldir o? Evrensel Güzellik yasası olmamasına rağmen ortak güzellik anlayışı ile "güzel" kavramını bir kadına yakıştırabiliriz. Tabi bu güzel olan kişinin aynı zamanda doğru yada iyi olduğu anlamına gelmez. Çünkü iyi/doğru değerlerle alakalıdır. Bu sefer ruha yöneliriz. İyi her zaman ikinci plandadır. Ama sıkı darbeler alınmışsa bazen 1. sıraya da konar
Bu arada en uyuz olduğum diyalogları aktarayım:
Ahmet'in bir sevgilisi olmuştur.Yakın arkadaşı Ayşe'ye bahseder. Ayşe "Güzel mi?" der. Ahmet telefonundaki resmini gösterir. Ayşe "güzelmiş" der. "Canım ruhu güzel olsun" deyip bu fasıl da biter. E madem ruhu güzel olsun diye düşünüyon niye güzel mi diye soruyorsun ki?

Bir de "çirkin şansı" diye bir kavram var.Kadın ve erkekten biri çirkindir. "Allah çirkin şansı versin!" diye arkalarından dedikoduları yapılır

Ynt: Çirkinlik

Fides Hocam, ben sana teşekkür ediyorum. Çirkinliği tanımlarken bunun cinsiyetten bağsızlaşması gerektiği yönündeki düşüncelerine katılıyorum. Güzellik/çirkinlik olgularını yaşayan beden/ruhlardan ayırmak suretiyle soyutlamak ve “en” leştirmek istemiyorum. Tam tersine bu olguların somutlaştırılmaları gerektiğini düşünüyorum. Çok da güzel yorumlamışsın. “Güzellik yani genel olarak kadın güzelliği gelse de aklımıza” derken eleştirdiğim noktaya çok da yerinde bir dokundurmada bulunmuşsun. İnsan, fizyolojik/ruhsal/kültürel/sosyal/tarihsel doku içersinde vardır. Güzelliği bir açıdan insanın kendisi ile barışık ve toplumsal/fizyolojik/doğal dokusuna yabancı olmaması olarak algılar isek; başka bir anlatımla yabancılaşmayı öteler isek o zaman güzel olan insanların/kadınların/erkeklerin ve de çocukların iyi olduklarını görmüş olacağız; bu açıdan güzellik ile iyiliğin her ne kadar şu an senin de belirttiğin gibi örtüşmüyor olmalarına karşın ileride örtüşmelerine engel bir durum olmadığını düşünmekteyim. Örneğin canlıların/doğanın ve onun bir parçası olan insanın katledilmeleri ne kadar güzel ve iyi olabilir ki? Tam tersine hem çok çirkin ve hem de çok kötü olduklarını söylemeye bile gerek yoktur. Bunu kime sorarsak soralım inanın aynı yanıtı alacağız; ancak, gel gör ki bunu söyleyen bireylerin çoğunluğunun pratikte böyle davranmadıkları gün gibi ortada durmaktadır. Demek ki, bin yıllardır insan türü söz/eylem birliğini sağlamakta o kadar da başarılı sayılmayacak bir sınav vermiş bulunmaktadır. Ben buna maskeleme diyorum ve kendisine yalan söyleyen tek canlı türü olarak da insan türünü görüyorum. İnsanın kendisine/emeğine/doğasın/fizyolojisine yabancılaşması/yabancılaştırılması ve bunu fark edememesi ya da benimsemesini çirkinlik olarak değerlendiriyorum ve aşılması gerekenin de bu yabancılaşma olduğunu düşünüyorum; işte o eşik aşılacak olursa güzel olan ile iyi ve doğru eşitlenecektir. Soru ortada kalıyor, farkındayım; bu nasıl olacak?

“dünyayı güzellik kurtaracak
ve bir insanı sevmekle başlayacak her şey” diyor ozan. (Z. Livaneli)

yer-yüzü cenneti tüm canlıların ortak paydası ise ve ilk yasa Canneti’nin dediği gibi “paylaşım yasası” ise yer-yüzü cennetini barış içerisinde eşitlikçi bir şekilde paylaşmayı denemek/gerçekleştirmek sanırsam kendisini düşündüğü için diğer türlerden daha şanslı ve üstün gören insan türüne ilişkin olacaktır.

Güzelliği/çirkinliği hazır buluruz; gerçek olan güzel/çirkini yaratmak elimizdedir.

Ynt: Çirkinlik

ÇİRKİNLİK başlığı altındaki yazıyı çok beğendim. Tema' nın yanısıra anlatımın akıcılığı da etkileyici. Bence tek kusuru başlığı olabilir. Yaşamın içini böylesi şık bir enstantene tekniği ile anlatan bu yazıda belki de sunum hatası vardı. O' da başlığıydı bence. Zira yazının içeriği muhteşem.

Ben bu yazıda, görsel güzellik yada çirkinliği algılamadım. Zira güzellik ve çirkinlik göreceli kavramlar. Doğru ve yanlışın, iyi ve kötünün yöresel yada kişisel farklılıklar gösterebileceği savunulsa da ben bu fikre katılmıyorum. Bunlar evrensel kavramlar. Örneğin töre cinayetleri. Yaşandığı bölgelerde gerekli ve işleyen ve işletenlerce doğru olduğu iddia edilebilir. Oysa hiç bir surette ben bunu doğru, iyi ve güzel davranış olarak düşünemem. Öyle ki; aklıselim hiç kimsenin de böyle düşüneceğine inanamam. Amerikan' ın Irak'a açtığı savaşı destekleyenlerinde doğru düşündüğünü kim iddia edebilir ki? Sırf kendi içlerinde çelişki yaşarlar öyle düşünenler. Hem demokrasi, insan hakkı, yaşama özgürlüğü vs. derler, çıkarları söz konusu olduğunda bütün değerleri yok ederler. Böyle bir zihniyeti iyi, doğru ve güzel görebilir miyiz?

Kanımca bu yazıda amaç; somut ve soyut kavramların karşılaştırılması yada çakıştırılması değil. Ben kendi adıma şunu söyleyebilirim ki; tüm insanlığa yararlı olmayı, paylaşımı, ruhu zenginleştirmeyi, beyni geliştirmeyi hedef edinmektir güzel, doğru ve iyi olan. Yani canlıya hizmet ve saygı. Karşıt olgularıda yadsınamaz, gerçektir, ama amaç burada güzel ve çirkini ayırtedebilmek, bütün bebeklerin güzelliğinin saflık ve masumiyetlerinden, karışıksız ve katışıksız olmalarından kaynaklı olduğunu görebilmek sanırım.

Hele çoban anekdotuna bayıldım. Benden de selam olsun o güzel çobana. Çünkü güzel; doğru ve iyiyi içinde harmanlayabilen ve bunu etrafına ışık olarak saçabilendir.

Ynt: Çirkinlik

"Çünkü güzel; doğru ve iyiyi içinde harmanlayabilen ve bunu etrafına ışık olarak saçabilendir. "

bu ışığı yüreğinde taşıyıp, çoğaltabilen yüreğe selam olsun diyorum...

çok teşekkür ediyorum arkadaş....

Ynt: Çirkinlik

güzelliği yaratandır çirkinlik.iyi ki var.

Ynt: Çirkinlik

güzel/çirkin aynı damardan belenirler; her ikisini de insan denilen tür yaratmıştır. Yalın-doğada çirkinlik olmadığına göre, güzeli çirkinin yarattığı tezine katılamayacağım; çirkinin genel karakteristiğinde olan yayılmacılık güzel olanda yoktur. özcesi, güzeli tanımlamak için çirkine gereksinim olmadığını düşünmekteyim.

Ynt: Çirkinlik

''herşey tersiyle bilinir'' düşüncesinin zihinsel üretkenliğe zarar verdiği düşünesinden hareketle güzeli tanımlamak için çirkine gereksinim olmadığı düşüncesine katılıyorum fakat bu noktada çirkine gereksinim duymayan biz ''çirkin'' derken neyden bahsediyoruz??toplumun dayatması söz konusu olmadığında gözlerimize çirkin gelmeyen,fakat -zamanla-geleneksel anlayışın bakışımıza yapıştırdığı olgudan mı?

Ynt: Çirkinlik

güzel/çirkin sosyolojik değer yargılarıdırlar; bireysiz ve toplumsuz değer yargıları olamayacağına ve birey ile toplum sürekli etkileşim içerisinde olduklarına göre, çirkinliği tanımlayan değer yargılarının neyi amaçladıklarını tesbit etmek gerekecektir. Ve neden çirkinin akışkanlığı güzelin akışkanlığından fazladır; insanın doğasında olmayan ters-düz edilmiş bu yargı, tamemen üretim ilişkilerine bağlı çıkarlarca belirlenmektedir. öyle olunca, çirkin tanımı konulan olgunun ne olduğuna tersinden baktığımızda daha farklı bir durumu göreceğiz. çirkinliğin yer/zamana göre değişmesinin temellerinde de bu nedenler yatmaktadır. İlkel benliğin henüz aşılamamış olması çirkinin varlık nedenidir; aşılabilir mi? neden olmasın?