harfli

Yabancılaşma : Emeğin, toplumsal ilşklerin, insanın özellik ve yeteneklerinin olduklarındn değişik biçimde kavranması. Yapı : Parçaları ve öğeleri arasında uyum ve karşılıklı ilişkiler bulunan bütün. Yaptırım : Bir kuralın uygulanmasını sağlayan zorlayıcı faktörlerin tümü. Yaşama biçimi ...

– U, Ü – Ulus : Aynı coğrafi bölgede ve ekonomide yaşayan, ortak bir dil ve kültür benimsemiş en geniş insan topluluğu. Ulusal gelir : Bir ülkede bir yıl içinde üretilen mal ve hizmetlerin para ile ifade edilen net toplamı. Uyma : Bireyin; grubun adetlerine, toplumsal kurallarına uygun olarak...

– T – Tabu: Bazı nesneleri, bazı tutum ve davranışları yasaklayan, kutsal olanla olmayanı birbirinden ayıran kurallardır. Klan ve boylarda düzen, tabu yoluyla sağlanır. Tekel : Bir malın yapımının tek bir firmanın elinde bulunmasıdır. Firma malın değeri, üretimi ve sunumu ile ilgili tek söz...

– S, Ş – Sanayileşme : Üretimde, makine, tezgah gibi maddi üretim araçlarına giderek daha çok yer verme, endüstrileşme. Sanayi Devrimi : 18. yy.’ın son çeyreğiyle 19. yy.’ın ilk çeyreği arasında önce İngiltere’de, sonra Kıta Avrupa’sında ortaya çıkan üretimde serileşmeyi ve makineleşmeyi...

– R – Rant : Toprağın üretime katılmasından sonra üretim gelirlerinden toprak sahibine düşen gelir. Üretimi sağlayan etkenlerden biri olan doğanın bir parçası da topraktır. Rasyonel : Akla dayanan, akla uygun, ölçülü, hesaplı. Referans grubu : Kişilerin düşünce, değer ve davranışlarını örnek...

– P – Proletarya : Sanayi devriminden sonra fabrikalarda çalışan işçiler içerisinden toplumsal sınıfının farkında olan kesim. Kapitalist toplumda alt tabakayı oluşturan, Sosyalist toplumda yönetim gücünü elinde bulunduracağına inanılan sosyal grup. Propaganda : Bir düşünceyi veya inancı...

– O, Ö – Oba : 1. Büyük göçebe çadırı. 2. Çadır halkından oluşan topluluk. Otokratik : Yetkeci, Kontrolü, yetkiyi kendinde toplayan, kendinden başka güç kabul etmeyen dşünce biçimi. Otorite : Bir kişinin yada grubun, toplum tarafında meşru görülen karar verme ve yönlendirme yetkisi veya gücü...

– N – Nicelik : Herhangi bir şeyin ölçülebilir, ve hesaplanabilir olan sayısal yanı. Nitelik : Herhangi bir şeyin durumunu bildiren, onun hakkında bilgi veren betimsel yanı.

– M – Mana: Belirli insan, hayvan, bitki ya da doğa öğelerinde kendini gösteren gizemsel güce verlen addır, bu güç totemde bulunur. Meşru : Kamuoyu tarafından onaylanmış olan kural veya durumlar. Meta : Kullanım ve değişim değeri olan şeylerin bütünü (mal). Millet : Aynı coğrafi bölgede...

– L – Lâik (-lik) : Devlet yönetiminde dini inançların, dini inançlardan da devlet güçlerinin olmamasını savunan düşünce sistemi ve bu sistemi uygulayan yönetim biçimi. Liberalizm : İnsanların özgürce düşünmesini ve özgürce ekonomik girişimde bulunmasını savunan düşünce. İkiye ayrılır: Sosyal...

– K – Kamuoyu : Herhangi bir konu üzerinde toplumun tüm kesimlerinin ortaklaştığı yaklaşım biçimi. Kâr : Üretim sürecine teşebbüs etmiş olan girişimcinin, üretimden elde ettiği gelir. Kartel : Rekabeti azaltmak ya da tamamen ortadan kaldırmak için, aynı malı üreten firmaların kendi aralarında...

– I, İ – İdeoloji : Belli bir toplumdan en genel olarak toplumlara kadar uzanan bölümdeki tüm yapılar hakkında birbiriyle tümüyle tutarlı bilgi ve inançlardan oluşan düşünce sistemi. İktidar : Toplumun yönetim gücünü elinde bulunduran kişi, zümre veya kesim. İnkılâp : Biçim ve ilişkilerde...

– H – Halk : Bir ülkede yaşayan, ortak bir kültüre ve yaşam geçmişine sahip insanlar bütünü. Hiyerarşi : Tüm gücün en geniş ölçüde en üst kademede bulunandan en alttakine doğru sıralandığı sosyal örgütleniş biçimi. Heterojen Toplum : Toplumu oluşturan ayrı ayrı niteliklere sahip kişilerin...

– G – Gelenek : Toplumun eski zamanlarından (atalarından) kuşaktan kuşağa aktarılarak gelmiş olan, sözsel, davranışları düzenleyen ve etkin bir yaptırım gücü bulunan kurallar bütünü. Görenek : Toplum davranışını düzenleyen, fakat uyulması için herhangi güçlü bir yaptırımı bulunmayan kurallar...

– F – Faiz : Üretim sürecine parasal (yada değişim değeri olan herhangi bir değer) desteğini yatıran sermayenin, üretim sürecinden elde ettiği gelir. Fonksiyon (işlev) : Bir kültür öğesinin toplumsal uyum üzerine yaptığı katkı.

– E – Emek : İnsanın kendisini yada doğayı belli bir amaca yönelik olarak değiştirmek için giriştiği bilinçli eylemlilik süreci. Enflasyon : Bir ekonomide toplumsal talebin (toplumun herhangi bir mala veya hizmete olan ihtiyacının), toplam arzdan (topluma sunulan mal veya hizmet miktarından)...

– D – Damping : Bir malın gerçek değerinin altında satılmasıdır. Değişim : Biçim ve ilişkilerde bir durumdan, başka bir duruma geçme. Deflasyon : Bir ekonomide toplam arzın, toplam talepten çok olmasıdır. (Enflasyonun tam tersi) Devalüasyon : Enflasyon sonucunda mal veya hizmete olan...

– C, Ç – Cemaat : Kan bağıyla bir araya gelmiş, uzmanlaşmanın olmadığı, dayanışma esaslı insan grupları. Cemiyet : İşbölümü amacıyla bir araya gelmiş, mesafeli ilişkilerin bulunduğu insan grupları. Çekirdek Aile : Anne, baba ve çocuklarla sınırlı olan aile.

– B – Bölüşüm : Üretilen bir mal veya hizmetin üretim aşamasındaki etkenler (doğa, işgücü, hammadde, enerji, üretim araçları ve teşebbüs) arasında dağılımı. Burjuva : Özellikle sanayi devriminden sonra üretim araçlarına (fabrika gibi) sahip olarak zenginleşen sermaye kesimi. Kapitalist...

– A – Alt Kültür : Bir toplumdaki egemen toplumsal grubun dışında bulunan toplumsal grupların kendi kültürlerine denir. Egemen kültür biçiminin dışında bulunan kültür normları. Alt Yapı : Bir toplumsal gruba ait olan tüm maddi bölüm. Daha çok üretim biçimi, mimari yapı denilebilecek, toplumun...