F
faust
Ziyaretçi
Müonik atomlar normal atomların aksine elektron yerine müon ve mezon tarafından tutulmaktadırlar. İlk kez 1952 yılında gözlenmişlerdir ve yarıçapları oldukça küçüktür, öyle ki bu yarıçap atomik çekirdeğinden az bir büyüklüktedir. Müonik atomlar maddesel yapıtaş olan protonların kinetik enerjisinden 440 MeV büyüklüğünde nükleer reaktörlerde üretilmektedir. Diğer yandan nükleer reaksiyonlarda proton (p) nötron 
ve pion (pi) şeklinde tanımlanmaktadır. Kütleleri m(0) elektron yükünü göstermek şartı ile, 273 m(0) büyüklüğündedir. Pionlar sırasıyla müon nötrino ve elektron nötrino şeklinde görülmektedir. Bozunma süresi ise t (1/2) 2,5.10^-8 s büyüklüğündedir.
Müon esasında ağır elektron olarak da tanımlanabilmektedir. Kütleleri ise 206,8 m(0) büyüklüğündedir. Diğer yandan müon hidrojen atomunun kuantum sayılı uyarılma enerjilerinden kıyasla daha büyük, dalga boyu ise daha küçüktür dolayısıyla emisyon ışımaları X-ışınlarına karşılık gelmektedir.
Rydberg atomları
Rydberg atomları uyarılma enerjileri dolayısıyla uyarılma derecelerinin yüksek olması esasına dayanır. Kuantum mekaniği ve klasik mekanik arasında bir geçiş olarak da düşünülebilir. Atom çapları 10^-2 olup bu normal atomlarda 100 000 kat daha büyüktür. Normal atomların bozunma dereceleri 10^-2 saniye iken Rydberg atomları 1 saniye değerindedir. Rydberg atomları esasında yüksek derecede uyarılmış hidrojen atomları olarak da düşünülebilir. Rydberg atomları 10 n 290 arasında değişen kuantum sayılarına sahiptir. Dolayısıyla n büyüdükçe Rydberg atomlarının enerji düzeylerinin arasında geçiş düzeyleri düşmekte dalga boyu büyümektedir. Uzaydaki yıldızlar Rydberg atomlarına göre açıklanmaktadırlar. Rydberg atomları zayıf elektrik alanlarda dahi polarize olabilirler ve bu atomlar hidrojen atomlarına göre iyonlaşma enerjileri de hayli yüksektir.
Rydberg atomları hidrojen serilerinin oluşturduğu uyarılmalardan dolayı Bohr atom modeliyle açıklanabilir ve Newton'n ikinci yasasına uyar. Gevşek bağ yapılarına sahip oldukları için kolayca iyonize olurlar ve uyarılırlar. Bu atomların önemi ise hidrojen gibi uyarılma serilerinin oluşturduğu tayf çizgilerinin açıklanmasında önemli bir yere sahip olmasıdır, şöyle ki bu durumu Bohr kendi atom modelini ayrık çizgilerin oluşturduğu açısal döndürümlerle açıklamış, Heisenberg ve Pauli bu gelişmeleri kuantum mekaniğine uygulanmışlardır.
İsmail Çelik
Kaynaklar:
[1]. Prof.Dr. Mustafa Cebe - Kuantum Kimyası (Dora Basın Yayınevi - 2011)
[2].
ve pion (pi) şeklinde tanımlanmaktadır. Kütleleri m(0) elektron yükünü göstermek şartı ile, 273 m(0) büyüklüğündedir. Pionlar sırasıyla müon nötrino ve elektron nötrino şeklinde görülmektedir. Bozunma süresi ise t (1/2) 2,5.10^-8 s büyüklüğündedir. Müon esasında ağır elektron olarak da tanımlanabilmektedir. Kütleleri ise 206,8 m(0) büyüklüğündedir. Diğer yandan müon hidrojen atomunun kuantum sayılı uyarılma enerjilerinden kıyasla daha büyük, dalga boyu ise daha küçüktür dolayısıyla emisyon ışımaları X-ışınlarına karşılık gelmektedir.
Rydberg atomları
Rydberg atomları uyarılma enerjileri dolayısıyla uyarılma derecelerinin yüksek olması esasına dayanır. Kuantum mekaniği ve klasik mekanik arasında bir geçiş olarak da düşünülebilir. Atom çapları 10^-2 olup bu normal atomlarda 100 000 kat daha büyüktür. Normal atomların bozunma dereceleri 10^-2 saniye iken Rydberg atomları 1 saniye değerindedir. Rydberg atomları esasında yüksek derecede uyarılmış hidrojen atomları olarak da düşünülebilir. Rydberg atomları 10 n 290 arasında değişen kuantum sayılarına sahiptir. Dolayısıyla n büyüdükçe Rydberg atomlarının enerji düzeylerinin arasında geçiş düzeyleri düşmekte dalga boyu büyümektedir. Uzaydaki yıldızlar Rydberg atomlarına göre açıklanmaktadırlar. Rydberg atomları zayıf elektrik alanlarda dahi polarize olabilirler ve bu atomlar hidrojen atomlarına göre iyonlaşma enerjileri de hayli yüksektir.
Rydberg atomları hidrojen serilerinin oluşturduğu uyarılmalardan dolayı Bohr atom modeliyle açıklanabilir ve Newton'n ikinci yasasına uyar. Gevşek bağ yapılarına sahip oldukları için kolayca iyonize olurlar ve uyarılırlar. Bu atomların önemi ise hidrojen gibi uyarılma serilerinin oluşturduğu tayf çizgilerinin açıklanmasında önemli bir yere sahip olmasıdır, şöyle ki bu durumu Bohr kendi atom modelini ayrık çizgilerin oluşturduğu açısal döndürümlerle açıklamış, Heisenberg ve Pauli bu gelişmeleri kuantum mekaniğine uygulanmışlardır.
İsmail Çelik
Kaynaklar:
[1]. Prof.Dr. Mustafa Cebe - Kuantum Kimyası (Dora Basın Yayınevi - 2011)
[2].
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
