F
faust
Ziyaretçi
Kimyasal kinetik, bir kimyasal tepkimenin nasıl olduğunu yani gerçekleştiğini değil de (bu durumu kısaca kimyasal termodinamik inceler) ne hızda gerçekleştiğini izah etmeye çalışan fizikokimyanın bir dalıdır. İlk kez İngiliz kimyacı A.G.Vernon ve matematikçi W.Esson tarafından 1860'lı yıllarda incelenmiştir. Kimyasal kinetik kuramına bir çok örnek verilebilir. Bunlar, roketlerde yakıt olarak kullanılan gazların yanması ve roketi çalıştırması, ozon tabakasının incelmesinin tedavisi, sütün bozunmaması için buzdolabına konulması gibi, bunların hepsi kimyasal kinetiğe birer örnektir.
Diğer yandan kimyasal kinetik kuramında tepkimelerin oluşması çok önemlidir. Bu yolla tepkimenin hızı ölçülebilir. Örneğin bu konuda tepkimelere giriş yapmak gerekirse, fizikokimyasal açıdan tepkimeler sıralanırken bunlar I. basamaktan sonsuz (sonsuza gitmez bu ama 3,4 ya da 5 basamakta diyebiliriz bunlara) basamağa kadar adlandırılır. Örneğin bir tepkime tek yönlü ise buna tersinmez, eğer iki yönlü gerçekleşiyor ise, buna da tersinir tepkimeler denir ve tersinir tepkimeler iki yönlü olduğu için tersinmez tepkimelere göre daha komplekstir.
Birazda bu reaksiyonların gerçekleşmesine neden olan durumlardan bajsetmek istiyorum. Örneğin bir kimyasal reaksiyonun gerçekleşmesi bir dizi aktivitenin sonucu oluşur, bu durumu hızlandıran durum vardır, buna da biz kısaca kataliz, kullanılan bu maddeye de katalizör diyoruz. Katalizörün bilindiği gibi tepkimeye kimyasal bir etkisi yoktur, yani onunla kimyasal olarak birleşmez, sadece aktivasyon enerjisini başlatır ve reaksiyondan olduğu gibi çıkar. Birde bu durumun tam tersi şekli var, o da inhibitördür yani tepkimeyi yavaşlatan anlamına gelmektedir.
Ve son olarak bir reaksiyonda girenler gaz ve sıvı gibi tek fazlı ise bu gibi tepkimelere homojen, birden fazla fazlı ise böyle tepkimelere de heterojen tepkimeler denir.
İsmail Çelik
Kaynaklar:
[1]. Prof.Dr.Yüksel Sarıkaya – Fizikokimya (Gazi Kitabevi Yayınları-2011)
[2]. Petrucci, Herring, Madura, Bissonette - Genel Kimya (Çev:Tahsin Uyar, Serpil Aksoy, Recai İnam) (Palme Yayıncılık - 2012)
Diğer yandan kimyasal kinetik kuramında tepkimelerin oluşması çok önemlidir. Bu yolla tepkimenin hızı ölçülebilir. Örneğin bu konuda tepkimelere giriş yapmak gerekirse, fizikokimyasal açıdan tepkimeler sıralanırken bunlar I. basamaktan sonsuz (sonsuza gitmez bu ama 3,4 ya da 5 basamakta diyebiliriz bunlara) basamağa kadar adlandırılır. Örneğin bir tepkime tek yönlü ise buna tersinmez, eğer iki yönlü gerçekleşiyor ise, buna da tersinir tepkimeler denir ve tersinir tepkimeler iki yönlü olduğu için tersinmez tepkimelere göre daha komplekstir.
Birazda bu reaksiyonların gerçekleşmesine neden olan durumlardan bajsetmek istiyorum. Örneğin bir kimyasal reaksiyonun gerçekleşmesi bir dizi aktivitenin sonucu oluşur, bu durumu hızlandıran durum vardır, buna da biz kısaca kataliz, kullanılan bu maddeye de katalizör diyoruz. Katalizörün bilindiği gibi tepkimeye kimyasal bir etkisi yoktur, yani onunla kimyasal olarak birleşmez, sadece aktivasyon enerjisini başlatır ve reaksiyondan olduğu gibi çıkar. Birde bu durumun tam tersi şekli var, o da inhibitördür yani tepkimeyi yavaşlatan anlamına gelmektedir.
Ve son olarak bir reaksiyonda girenler gaz ve sıvı gibi tek fazlı ise bu gibi tepkimelere homojen, birden fazla fazlı ise böyle tepkimelere de heterojen tepkimeler denir.
İsmail Çelik
Kaynaklar:
[1]. Prof.Dr.Yüksel Sarıkaya – Fizikokimya (Gazi Kitabevi Yayınları-2011)
[2]. Petrucci, Herring, Madura, Bissonette - Genel Kimya (Çev:Tahsin Uyar, Serpil Aksoy, Recai İnam) (Palme Yayıncılık - 2012)
