Bizi biz yapan nedir?

bu soruyu cogu müslüman ya da diger inanclara mensup insanlar tanri olarak cevaplandirir. tanri nedir diye soruldugunda onu tanimlamayan sonsuz güc olarak anlatirlar.
son aylarda bu konuda biraz spesifik düsündüm ve bu soruya bazi cevaplar vermeye calistim.
bizi biz yapan sayisiz faktörler vardir. bizi biz yapan cevremiz ve bagli oldugumuz evrendir. bunu aciklayabilmek pek kolay degil. demek istedigim bizi biz yapan ve her saniye, daha dogrusu hayatin her gecen adiminda bizi belli kararlar almaya tesvik eden o mutlak güc. b izi olusturan da zaten odur, o muazzam enerji.
bizi biz yapan cevremizdir, o ana kadar gördüklerimiz, duyduklarimiz, isittiklerimiz, hissetiklerimiz, yediklerimiz, ictiklerimiz, kisaca özetlemek gerekirse bütün bu faktörlerin su anki olusumumuzu saglamasi olabilir mi?
zaman da bizim zamanimizdir, gercekte yoktur.. neden mi diye sorarsaniz, dünyanin milyarlarca yil icinde günese olan mesafesinin degisimi bile yillarin kisalmasina neden olmustur, bu da sadece bizim belli bir sistem kurmamiz icin zaman denilen seyi, saatlere, aylara, yillara bölmemize vesile olmus. halbuki her yil (tam olarak hatirlamiyorum) zaman biraz daha kisalmaktaymis(~1/100000 sn).
bir saniyeyi bile sonsuz birime bölebilirsiniz..
benim görüsüm zaman, evren (ya da paralelevrenler.. her neyse) icinde bagli olarak varliklarini sürdüren gezegen ve gaz bulutu sistemlerinin her an gecirdikleri degisimdir.

su anki neslimiz de ayni buna bagli olarak bu gezengendeki iklime ayak uydurabilmis ve bu iklim ile cevresel faktörlerin olusturdugu kosullar sonucu birkac yüzbin yil boyunca hayatini sürdürebilmektedir. neslimizin olusumunu saglayan ve yasatan da bunu gerceklestiren kosullarin ve iklimsel faktörlerin bunun icin bir ortam olusturmasidir.
insanin ve diger bütün canlilarin kendi bir iradesi olduguna pek inanamiyorum. bu soruyu cevaplandirmaya calisirken cok detayli ve dikkatli düsünülmesi gerektigi kanaatindeyim.

Cevap: bizi biz yapan nedir?

Bu kadar çok etken olduğu için de özgür irademizin varlığından söz etmemiz garip olur, katılıyorum. Değişkenler çok fazla ve çoğu bizim özgürlüğümüzde değil. Yazınızdan sadece bu bölümü çıkardığım için kusuruma bakmayınız ama ben bunu çıkardım, başka anlayamadığım bir şey varsa açarsanız sevinirim, zira yazınız çok dağınık geldi, muhtemelen düşünceleriniz de öyle.

evet, kesinlikle bundan bahsediyorum. her gelecek saniye icin her birey belli kararlar aliyor. bu secenekler sonsuz olmasa bile belki milyarlara ya da daha da büyük bir hacme sahip. peki bizi bu her gecen saniye bu seceneklerden birini secip gerceklestirmemizi saglayan kendi irademiz midir? tesadüf müdür? yoksa yeni atilan teorilerden biri olan kara enerji?
bu tip sorulara cevaplar ararken beynin islevi konusunda detayli bir bilgiye sahip olunmasi gerekir.

bütününde...
doğal gelişiminde/seyr' inde ve seyir inde bir ör -ün-tü,

işlenirken.. işleyen de işlenende vs.araç/aracı olarak, aynı amaç! doğrultuda.. hizmette

tesadüf yok çünkü bağımsız olan her/hangi bir şey yok (ancak takipte hafıza/zaman -beka/anlayış vs- fonksiyondan dolayı.. tesadüf vb değerlendirmeler var)

külli irade (tümel enerjik alan) dahilinde (ancak yoğunluğu nisbetinde sahasında..!dikkate alınsa da) olup, her şey
etken/edilgen- etki/tepki de (kimya-fizik-biyoloji..bilinç-psikoloji.. vs)

ve aynı alanda İnsanda..! bu madde formu ve türüyle, düşünce kanalına açılıp..bu vasatıyla kendi! varlık bilincine erişiyor.
Bu surette! de, ilminin bilminin..kendinin tarifinde (kendini biliyor) yine bütünselini! değerlendirebilme gayretinde oluyor...
- -

İnsan...Varlığıyla! tikel-bireyselliğin (kapsamıyla;sosyo/kültürel vb sahada.. ) müstakilen ilişkilerini yürütür (ve gelmiş-geçmiş sorumluluğunun vebalini de ilk elden bireyselinde yüklendiğince taşırken)

aynı zamanda! tümelin parçası olduğunun.. koordinenin ve bu yönüyle de kendinin farkında.. bilinciyle, kaosuna ne ölçüde galebe çalabilir bunun düşüncesi akli değerlendirmesi-gelişiminde

('biz' bu.. herşey her şeyde meknuz..diye düşünüyorum)

doğal ve toplumsal çevremizle sürekli etkileşim içindeki bedenimize bağlı olarak işlevini gerçekleştiren ve süreç içinde çok sayıda parametre tarafından belirlenen, bilincimizdir...

Bizi biz yapan hafızamız mıdır?

Diyelim bir beyin travması geçirdiniz ve hafızanızı yitirdiniz.

hiçbir şey hatırlamıyorsunuz..ne karakterinizi, ne sevdikleriniz ne de bildiklerinizi..hiçbir şeyi..

akıl ve mantığınız yerinde biyolojik olarak tamsınız ama hafızanız sıfır..

Birde böyle düşünelim; bizi biz yapandan hafızayı çıkalım geri kalanlarla düşünmeye çalışalım..

bizi biz yapan hafizamiz ya da beynimiz degildir diye düsünüyorum, neden mi diye sorarsaniz beynin sadece kendimiz ve bizi olusturan faktörlerin varolusumunu algilayabilmemiz icin saglanan ve evrimle beraber biraz daha farkli gelisimlere ugrayan insan türünün bir organi oldugu icindir. bizi hayatin her gecen adiminda belli bir sekle sokan ve kararlar almamizi saglayan o ana kadar yasadigimiz gecmistir, yani o an diyorum bakin. ani söyle kabul edelim, bütün zaman ve mekan kütlesinin bi anlik durmasi, yani en ufak parcaciklardan en büyük orbital sistemlerine kadar herseyin durmasi, ve o an bir konumda bulunmasi. ben bunu matematikte bile 0 noktasi olarak kabul ederim, bilmiyorum olabilir mi? yani gelmek istedigim nokta her "ana" kadar bütünselligin gelisimiyle beraber bizi etkilemesi ve bize kararlar aldirmasi. acikcasi bütünsellige kendimizi de dahil edebiliriz.. sisteme bagli yasayan sistemin bir parcasi..

mickeymouse' Alıntı:

bizi hayatin her gecen adiminda belli bir sekle sokan ve kararlar almamizi saglayan o ana kadar yasadigimiz gecmistir

Genişletmek için tıkla ...

tamam işte geçmiş nerde yaşıyor, hafızamda. hafıza yoksa geçmişte yok olur. hareketin esas olduğu bu evrende zaman sadece bir sayma aracı gibi birşey zaten. saydıklarını unutursan geçmiş zamanda yok olur.

evrenin içindeyiz ve parçasıyız, mutlak bağımsız olmadığımız kesin ancak aldığımız kararların tümünün, geçmişin güdümlediği doğrultunun dışına çıkamayacağını düşünmek ve insan iradesini sadece komutlardan komut seçe indirgemek olmaz, hayalgücü olan varlıklarız biz, beni sınırlamak o kadar kolay değil, Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım, yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım

gecmis denen sey hicbir zaman yok olmaz, zaten gecmis dedigimiz nedir ki? her gecen saniye midir yoksa salise mi? madde, mekan, zaman kütlesinin her an bir degisime ugramasidir zaman, yani bir halden digerine girmesidir, en ufak parcaciklari göze alalim mesela, bir elektronun yörünge etrafinda dönerken kisa zaman araliklarinda bir yerden baska bir yere gecmesi olabilir mi? zaman bizim zamanimizdir. bir snyi bile sonsuz birime bölebilirsiniz. o yüzdendir ki zaman sadece bizim zamanimizdir

Hangi çağda yaşanırsa yaşansın, insanca insana yakışanı yaşayan ve yaşadıklarına sahip çıkan sonsuz kadar insandır.Bu da bizi biz yapmanın öncelikli -yeter koşuludur.

mickeymouse' Alıntı:

gecmis denen sey hicbir zaman yok olmaz, zaten gecmis dedigimiz nedir ki? her gecen saniye midir yoksa salise mi? madde, mekan, zaman kütlesinin her an bir degisime ugramasidir zaman, yani bir halden digerine girmesidir

Genişletmek için tıkla ...

ben insan için; hafıza yoksa geçmişte yok, demek istemiştim. zaman konusu oldukça çetrefilli, bir yanılsamada olabilir bir varlıkta. bakın sizde zamanı değişimle ölçmüşsünüz. peki ölüler için zaman var mı? görünür de haliyle yok, çünkü değişim yok.(maddeseli kasdetmiyorum) görünürde geçmiş zaman yok olup gitmiştir, ancak diğer yandan da bizi bulunduğumuz an'a taşıyanda geçmiş zamandır. en güzeli dediğiniz gibi zaman bizim zamanımızdır diyerek bağlayalım.

Bizi biz yapan şey, diğerlerine göre farklılıklarımız ve idealarımızdır. Şöyle ki beni ben yapan şey, seni sen yapan şeyden farklı olmalıdır. Aksi taktirde her kimse aynı kişi olmak zorundadır. Örneğin; bedenlerimiz aynı şekilde yaratılmıştır. İki kolumuz, iki bacağımız, bir kafamız, bir beynimiz vs. vardır ve bunlar beni ben yapmaz, çünkü bunlar sende de var. Eğer bunlar beni ben yapacak olsaydı aynı şekilde seni ben veya beni sen yapacak olurdu. Bu yüzden beni ben yapan şey kesinlikle seni sen yapanlardan farklı olmalıdır. Mesela idealar. Ben senin zihninde yarattığın ideaları sen bir şekilde paylaşmadan asla bilemem ve onları sen paylaşmış olsan bile senin gibi kavrayamam, çünkü senin o ideayı yaratmak için izlediğin yolu seninle aynı zamanda, aynı şekilde ve aynı zihniyette takip etmedim. Benim zamanım, ilerleyiş şeklim ve zihniyetim farklıdır. Bu neden ile idea konusunda ne sen, ben olabilirsin neden ben, sen olabilirim. Yani beni ben yapan şey idealarımdır.

Beni ben yapan şey uğruna harcadığım ömrüm ,zamanım ,kazandıklarım vb.Kısacası yaşamda kalbim en çok neye değer verdiyse ona sahip olur.Bu da beni ben yapar.

Bizi biz yapan biziz. Her şeyimizle... İnancımız, doğamız, duygularımız, çatışmalarımız, armutlarımız, ortak görüş ve değerlerimiz, yaşadığımız dünya, elma-su... Sahip olduğumuz her zerre ile biz, bizizdir.

beni ben yapan bişi olduğunu sanmıyorum
görece giriyor devreye neye kime vs..
dahası benim 5n 1k olduğum meçhulken
soru, hatta bu dahil tüm eylemler taktir çabası darlığında ezildi zihnimde

TÜBİTAK yayınları Kaynak "Yaşamın Kökleri" Bizi biz yapan proteinler ve gelimsel süreçteki nesnel gerçeklikler...

Soru, "ne kadar kendimim?" olarak da ele alınabilir.Soru başlığı "biz" olarak, yani çoğul açılmış.Dolayısıyla varlığımızı tamamlayan "başka" ögelere de gönderme gibi algıladım bunu.Fiziksel varlığımız zaten gen havuzundan payımıza ne düştü ise o.Kişilik özelliklerimizse yamalı bohça.Eğitimin, toplumun, kültürün vb yönlendirmeleri yadsınamaz.Burada sn evrensel-insan'ın numenal yeti alanına bakmak lazım.Kendimizi gerçekleştirme adına bir çabamız oldu ise,"kendim""ben" kavramlarının içeriği "özel" bir varlığa işaret eder.Ama tamamen yapılandırılmış, programlanmış isek "biz" vardır.Toplumsal statülerimiz zaten belirlenmiş.Ebeveynlerimizin çocuğu, çocuklarımızın ana-babası, birbirimizin karısı/kocası,halası, işyerinde astı/üstü,ortağı,devletin vatandaşı vs..Bütün bu belirlenmeler bir "tanım" dayatır, sınırlar ve misyon yükler.Bunlardan soyunduktan sonra geriye özgün bir "ben", kalabiliyorsa ne mutlu!

Bakkal Hüseyin benim korkularım,

Alt komşu Ayşe teyze benim sevinçlerim,

Kırtasiyeci Ahmet amca benim hayallerim,

...

Bizi biz yapan çevreydi ya hani.

Hadi ya.

Bizi biz yapan şey tercihlerimizdir.
Ben tercih olarak , zor
fakat aynı zamanda huzurlu olan şeyi seçtim:
Müslümanca yaşayıp ölmeyi..

Hadi bismillah.