- Konbuyu başlatan
- #1
Max Wertheimer, Gestalt psikolojisinin babası olarak bilinirken, Wolfgang Köhler de, onun temelini oluşturan kişi olarak tanınır.Bazen böyle bir ayrımı (herhangi bir psikoloji ekolünün “babası” ve temelini oluşturan kişi arasındaki ayırımı) yapmak gerekli olabilmektedir.Baba,bir fikrin tohumlarını ekerken; temelini oluşturanlar, bu orijinal fikri almakta, büyütmekte ve zaman içinde onu (tutarlı) bir ilkeler sistemi haline dönüştürmektedirler. İşte, Wolfgang Köhler’in de işlevi bu türdendir. Wertheimer’in yayınlarının azlığına karşılık, Köhler pek çok ürün ile, Gestalt psikolojisini, psikolojideki temel ekollerden biri haline getirmekte önemli bir rol oynamıştır (Bruno, 1982, s.97).
Köhler, 21 Ocak 1887’de Reval’de ( bugün SSCB’de Tallinn ) doğdu. Beş yaşındayken ailesi ile birlikte Almanya’ya göçen Köhler, Wolfenbüttel’de ortaöğrenim gördü, Tübingen’de başladığı yükseköğrenimini Bonn Üniversitesi’nde sürdürdü (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321).
İşitme üzerine yaptığı araştırmayla, 1909’da Berlin’deki Friedrich Wilhelm Üniversitesi’nde doktora çalışmasını tamamladı. 1911’de Frankfurt Üniversitesi’nde ders vermeye başladı ve işitme konusundaki çalışmalarını sürdürdü. 1912’de Max Wertheimer’ın algı üzerine yaptığı deneylere Kurt Koffka ile birlikte denek olarak katıldı. Gestalt psikolojisinin temellerini oluşturan bu çalışmalardan sonra da Wertheimer ve Koffka ile işbirliğini sürdürerek yeni kuramın kabul görmesine katkıda bulundu. (Ana Britannica, 1989, s. 570) Bunların iddiasına göre, ruhi hayat bir takım elemanlardan ibaret olmayıp, kendisine mahsus şekli haiz bir tamdır. Ruhi yaşayışlar birer kompleks olup, bunların kendilerine göre vazıfları vardır (Taner, 1940, s.238).
1913’te araştırma yapmak üzere Kanarya Adaları’ndan biri olan Tenerife’ e gitti. Bir yıl sonra I. Dünya Savaşı’nın çıkması üzerine 1920’ye değin burada kaldı ve Prusya Bilimler Akademisi’nin adadaki araştırma istasyonunda şempanzelerin öğrenme yeteneğini inceledi (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321). Burada şempanzelerle yaptığı problem çözme deneyleri sonucunda şempanzelerin, basit aletler tasarlama ve kullanma, ayrıca basit yapılar oluşturabilme yetenekleri bulunduğunu ortaya koydu. Sultan adındaki şempanzeyle yaptığı ünlü deneyler psikolojide içgörü kavramının gelişmesine katkıda bulundu. Köhler, deney sonuçlarını yayımladığı klasikleşmiş yapıtı Intelligenzprüfungen an Menschenaffen (1917; İnsansı Maymunlarda Zekanın Sınanması) ile öğrenme kuramında da köklü değişimlere yol açtı. Die Physischen Gestalten in Ruhe und im stationaren Zustand (1920; Dinlenme Sırasında ve Durağan Durumlarda Fiziksel Gestaltlar) adlı bir başka önemli yapıtında, algı ile sinir dokularındaki fiziksel süreçler arasında “eşbiçimlilik ilkesi” olarak adlandırılan ilişkiyi inceledi. Bu çalışmasında ayrıca, biyolojinin fizik bilimi aracılığıyla kavranabileceğini, bunun da psikolojideki birçok sorunun çözümüne katkıda bulunacağını öne sürdü (Ana Britannica, 1989, s. 570).
Köhler, oldukça genç yaşta iken (otuz beş), Berlin’de Carl Stumpf’dan boşalan yere geldi. Bu durum, Gestalt psikolojisi için büyük bir şans olarak nitelendirilebilir. Çünkü o sıralarda Berlin, Almanya’nın en önemli üniversitesidir; Köhler de,Psikoloji Bölümünün başkanı oldu. (Bruno, 1982, s.98). 1921’de Berlin Üniversitesi’nde Psikoloji Enstitüsü’nün yöneticisi ve felsefe profesörü olarak görev aldı (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321). Aynı zamanda, Gestalt kuramına önemli katkılarda bulunan çeşitli araştırmalar yaptı. Bulgularını 1929’da Gestalt Psychology (Gestalt Psikolojisi) adlı kitabında yayımladı. (Ana Britannica, 1989, s. 570). 1930’larda, açıkça karşı koyduğu Nasyonel Sosyalist hareketin güçlenip baskılarını artırması üzerine 1935’te ABD’ye yerleşerek Swarthmore College’da psikoloji profesörlüğü görevini üstlendi. Köhler, 1946’da ABD uyruğuna geçti ve 1947’de ABD Ulusal Bilimler Akademisi’nin üyeliğine seçildi (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321).
1955’e değin Swarthmore College’da (Pennsylvania) psikoloji dersleri verdi. 1955-1956 yıllarında Princeton Üniversitesi’ndeki Yüksek Araştırma Enstitüsü’nde öğrenim gördükten sonra, Hanover’daki (New Hampshire) Dartmouth College’da psikoloji dalında araştırma profesörü oldu (1958) (Ana Britannica, 1989, s. 570).
Köhler, 11 Haziran 1967’de ABD’de New Hampshire Eyaleti’nin Enfield kentinde öldü
Köhler, 21 Ocak 1887’de Reval’de ( bugün SSCB’de Tallinn ) doğdu. Beş yaşındayken ailesi ile birlikte Almanya’ya göçen Köhler, Wolfenbüttel’de ortaöğrenim gördü, Tübingen’de başladığı yükseköğrenimini Bonn Üniversitesi’nde sürdürdü (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321).
İşitme üzerine yaptığı araştırmayla, 1909’da Berlin’deki Friedrich Wilhelm Üniversitesi’nde doktora çalışmasını tamamladı. 1911’de Frankfurt Üniversitesi’nde ders vermeye başladı ve işitme konusundaki çalışmalarını sürdürdü. 1912’de Max Wertheimer’ın algı üzerine yaptığı deneylere Kurt Koffka ile birlikte denek olarak katıldı. Gestalt psikolojisinin temellerini oluşturan bu çalışmalardan sonra da Wertheimer ve Koffka ile işbirliğini sürdürerek yeni kuramın kabul görmesine katkıda bulundu. (Ana Britannica, 1989, s. 570) Bunların iddiasına göre, ruhi hayat bir takım elemanlardan ibaret olmayıp, kendisine mahsus şekli haiz bir tamdır. Ruhi yaşayışlar birer kompleks olup, bunların kendilerine göre vazıfları vardır (Taner, 1940, s.238).
1913’te araştırma yapmak üzere Kanarya Adaları’ndan biri olan Tenerife’ e gitti. Bir yıl sonra I. Dünya Savaşı’nın çıkması üzerine 1920’ye değin burada kaldı ve Prusya Bilimler Akademisi’nin adadaki araştırma istasyonunda şempanzelerin öğrenme yeteneğini inceledi (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321). Burada şempanzelerle yaptığı problem çözme deneyleri sonucunda şempanzelerin, basit aletler tasarlama ve kullanma, ayrıca basit yapılar oluşturabilme yetenekleri bulunduğunu ortaya koydu. Sultan adındaki şempanzeyle yaptığı ünlü deneyler psikolojide içgörü kavramının gelişmesine katkıda bulundu. Köhler, deney sonuçlarını yayımladığı klasikleşmiş yapıtı Intelligenzprüfungen an Menschenaffen (1917; İnsansı Maymunlarda Zekanın Sınanması) ile öğrenme kuramında da köklü değişimlere yol açtı. Die Physischen Gestalten in Ruhe und im stationaren Zustand (1920; Dinlenme Sırasında ve Durağan Durumlarda Fiziksel Gestaltlar) adlı bir başka önemli yapıtında, algı ile sinir dokularındaki fiziksel süreçler arasında “eşbiçimlilik ilkesi” olarak adlandırılan ilişkiyi inceledi. Bu çalışmasında ayrıca, biyolojinin fizik bilimi aracılığıyla kavranabileceğini, bunun da psikolojideki birçok sorunun çözümüne katkıda bulunacağını öne sürdü (Ana Britannica, 1989, s. 570).
Köhler, oldukça genç yaşta iken (otuz beş), Berlin’de Carl Stumpf’dan boşalan yere geldi. Bu durum, Gestalt psikolojisi için büyük bir şans olarak nitelendirilebilir. Çünkü o sıralarda Berlin, Almanya’nın en önemli üniversitesidir; Köhler de,Psikoloji Bölümünün başkanı oldu. (Bruno, 1982, s.98). 1921’de Berlin Üniversitesi’nde Psikoloji Enstitüsü’nün yöneticisi ve felsefe profesörü olarak görev aldı (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321). Aynı zamanda, Gestalt kuramına önemli katkılarda bulunan çeşitli araştırmalar yaptı. Bulgularını 1929’da Gestalt Psychology (Gestalt Psikolojisi) adlı kitabında yayımladı. (Ana Britannica, 1989, s. 570). 1930’larda, açıkça karşı koyduğu Nasyonel Sosyalist hareketin güçlenip baskılarını artırması üzerine 1935’te ABD’ye yerleşerek Swarthmore College’da psikoloji profesörlüğü görevini üstlendi. Köhler, 1946’da ABD uyruğuna geçti ve 1947’de ABD Ulusal Bilimler Akademisi’nin üyeliğine seçildi (Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 1983, s.3321).
1955’e değin Swarthmore College’da (Pennsylvania) psikoloji dersleri verdi. 1955-1956 yıllarında Princeton Üniversitesi’ndeki Yüksek Araştırma Enstitüsü’nde öğrenim gördükten sonra, Hanover’daki (New Hampshire) Dartmouth College’da psikoloji dalında araştırma profesörü oldu (1958) (Ana Britannica, 1989, s. 570).
Köhler, 11 Haziran 1967’de ABD’de New Hampshire Eyaleti’nin Enfield kentinde öldü
