Utilitarianism Nedir?

Konu İstatistikleri

Konu Hakkında Merhaba, tarihinde Ahlak Felsefesi (Etik) kategorisinde evrenselbirey tarafından oluşturulan Utilitarianism Nedir? başlıklı konuyu okuyorsunuz. Bu konu şimdiye dek 934 kez görüntülenmiş, 15 yorum ve 0 tepki puanı almıştır...
Kategori Adı Ahlak Felsefesi (Etik)
Konu Başlığı Utilitarianism Nedir?
Konbuyu başlatan evrenselbirey
Başlangıç tarihi
Cevaplar

Görüntüleme
İlk mesaj tepki puanı
Son Mesaj Yazan odun

evrenselbirey

Üye
Yeni Üye
Katılım
5 Ağu 2020
Mesajlar
108
Tepkime puanı
27
Puanları
28
Konum
usa
Hangi Felsefe Akımına Yatkınsınız ?
Epistemoloji
Arkadaslar,

Isterseniz utilitarianism nedir konusuyla baslayalim, daha sonra Jeremy Bentham ve John Stuart Mill ile devam edelim. En son da bu teorinin detayli incelemesini yapariz.

Fakat oncelikle aramizdan biri utilitarianism'in Turkce karsiligini yazabilir mi? Utilitarianismi Turkce'ye nasil ceviriyorsunuz? Genel olarak hangi kavram kullaniliyor?
 

evrenselbirey

Üye
Yeni Üye
Katılım
5 Ağu 2020
Mesajlar
108
Tepkime puanı
27
Puanları
28
Konum
usa
Hangi Felsefe Akımına Yatkınsınız ?
Epistemoloji
Siz birinci iletideki soruya cevap verirken ben kisa bir baslangic yaparak bir soru sormak istiyorum. Verecegimiz olasi cevaplar da konumuza (utilitarianism) yon verecektir.

Dolar milyoneri bir is adamiyla bir adaya dustugunuzu farz edin. Kendisi olmek uzereyken size fanatik bir Konyaspor taraftari oldugunu soyluyor. (Kulaginiza tuhaf gelirse, bu zengin adamin Turk ve Konyali oldugunu farz ediniz) Olmeden once 2 milyon dolarini Konya spora bagislanmak uzere size veriyor. Yeni bir futbolcu alsinlar bu parayla yada sahanin cimlerini yenilesinler diyor.

Siz de bu zengin adama istegini yerine getirecegine dair soz veriyorsunuz. Sozum soz diyorsunuz. Kurtarilip sehre donerken Birlesmis Milletler/ yada WHO'nun bir ilanina denk geliyorsunuz. Ilanda Afrika'da acliktan olen binlerce genc, cocuk, yasli insanin tam da 2 milyon dolara ihtiyaci oldugu yaziliyor.

Binlerce insanin acliktan olmesi engellenmis olacak, ustelik ekonomilerinin de duzeltilmesi icin fabrikalar gibi kaynaklar da insaa edilecek bu parayla. 2 milyon dolar verilirse isler cozulecek.

Paranin verildigi taktirde kesinlikle bu amacla kullanilacaginin kesin oldugunu farz edin.

Durup, dusunuyorsunuz ve sizde KonyaSpora bagista bulunulmak uzere tam da istenilen miktarda para mevcut.

Soz verdiginiz uzere parayi KonyaSpor'a yeni futbolcu alimi yada stattaki cimlerin yenilenmesi icin mi kullanacaksiniz yoksa binlerce insanin hayatini kurtarip onlarin da insanca yasabilmeleri icin ekonomik altyapiyi mi saglayacaksiniz?


Birinci secenegi secerseniz sozunuzu tutmus olacaksiniz.
Ikinci secenekte ise olmek uzere olan binlerce coluk/cocuk genc yasli insani kurtaracaksiniz.

Tercihiniz ne olurdu?
Neye gore yada hangi kritere/prensibe gore tercihte bulundugunuzu lutfen kisaca belirtin.
 

bilgisezgi

Yeni üye
Yeni Üye
Katılım
26 Ocak 2022
Mesajlar
98
Tepkime puanı
43
Puanları
18
Konum
Türkiye
Utilitarianism = Faydacılık

İngilizler bunu alttaki gibi tanımlamış.
Eylemlerin yararlı veya çoğunluğun yararına olması durumunda doğru olduğu doktrin.

Faydacılıktan önce neyin neye göre faydalı olduğunun tespiti önemlidir.
Bu tespiti yapmak için de önünde iki tercih var, ya kişisel olarak değerlendireceksin ya toplumsal olarak.
Ancak faydacılığı toplumsal olarak değerlendirmek imkansızdır, çünkü bir yerden faydalanmak demek diğer yeri üzmek ve mutsuz etmek demektir.
Bu nedenle faydacılıktan bugüne kadar kapitalistlerden başka kimse yararlanamamış.
Üçyüz yıldır masum olarak başlayan faydacılık düşüncesi dönüp dolaşıp sadece kapitalistlere yaramıştır.
Örneğin çoğunluğun diye adlandırılan demokrasi özünde faydacılığı en iyi kullanan kapitalistlere yaramış.
Kısaca faydacılık, bir tarafın mutluluğu diğer tarafın acısı demektir.
 

odun

Filozof
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
12 Şub 2022
Mesajlar
950
Tepkime puanı
148
Puanları
43
Konum
Kime ne
Birinci secenegi secerseniz sozunuzu tutmus olacaksiniz.
Ikinci secenekte ise olmek uzere olan binlerce coluk/cocuk genc yasli insani kurtaracaksiniz.

Tercihiniz ne olurdu?
Neye gore yada hangi kritere/prensibe gore tercihte bulundugunuzu lutfen kisaca belirtin.

Buna benzer soruları sıcak bir odanın içinde ve rahat bir koltuğun üzerinde otururken yanıtlamanın, çok fazla gerçekçi olacağını zannetmiyorum. Diğer yandan unutulmaması gereken bir husus daha var. İnsanlar bir hayli bencildir, bu nedenle orada bir şık daha olmalıydı bence.

Üçüncü şık: "Tüm parayı kendime alırdım." :cool:

Acı ama gerçek; üçüncü şıkkın bir hayli rağbet göreceğinden adım gibi eminim. Ve o şıkkı seçenleri de yadırgamam, çünkü bencillik doğamızda var olan bir şey. Bana sorarsanız, ne dersem yalan olur, çünkü sebebini 1. cümlemde ifade ettim.
 

odun

Filozof
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
12 Şub 2022
Mesajlar
950
Tepkime puanı
148
Puanları
43
Konum
Kime ne
Kısaca faydacılık, bir tarafın mutluluğu diğer tarafın acısı demektir.
Evet, tüm insanları aynı seviyede mutlu/mesut yaşatmak imkansız. Doğanın kendisi böyle şeye imkan vermez zaten, çünkü her canlı farklı bir bünyeye ve özelliğe sahip. Hepsinin temeli de en nihayetinde şahsi çıkarlara dayanıyor. İşin içinde şahsi çıkarlar olduğunda, ayrımcılık kaçınılmaz oluyor maalesef.
 

evrenselbirey

Üye
Yeni Üye
Katılım
5 Ağu 2020
Mesajlar
108
Tepkime puanı
27
Puanları
28
Konum
usa
Hangi Felsefe Akımına Yatkınsınız ?
Epistemoloji
Buna benzer soruları sıcak bir odanın içinde ve rahat bir koltuğun üzerinde otururken yanıtlamanın, çok fazla gerçekçi olacağını zannetmiyorum. Diğer yandan unutulmaması gereken bir husus daha var. İnsanlar bir hayli bencildir, bu nedenle orada bir şık daha olmalıydı bence.

Üçüncü şık: "Tüm parayı kendime alırdım." :cool:

Acı ama gerçek; üçüncü şıkkın bir hayli rağbet göreceğinden adım gibi eminim. Ve o şıkkı seçenleri de yadırgamam, çünkü bencillik doğamızda var olan bir şey. Bana sorarsanız, ne dersem yalan olur, çünkü sebebini 1. cümlemde ifade ettim.

Merhaba,

Yanitiniz icin tesekkur ederim. Aslinda 3. *** onerisini ben bilerek yazmadim cunku konumuz hangi davranisin daha ahlaki/etik olabilecegi uzerinedir.

Sizin sikkiniz etik yada ahlaki bir ozelliklik gostermedigi icin degerlendirilmedi.

Soz verip de parayi kendi cebinize atmaniz "hirsizlik", "yalancilik" yada "durust olmayan bir davranis" olarak gorulecegi icin, etik deger tasimiyor.

Fakat dediginiz gibi toplumda sizin gibi parayi kendi cebine atmayi yada kisinin olumunden yararlanip parayi gasp etmeyi dusunebilecek pek cok kisiye rastlamak mumkundur.

Fakat bu davranislar etik olarak degerlendirilmez.
 
Son düzenleme:

odun

Filozof
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
12 Şub 2022
Mesajlar
950
Tepkime puanı
148
Puanları
43
Konum
Kime ne
Merhaba,

Yanitiniz icin tesekkur ederim. Aslinda 3. *** onerisini ben bilerek yazmadim cunku konumuz hangi davranisin daha ahlaki/etik olabilecegi uzerinedir.

Sizin sikkiniz etik yada ahlaki bir ozelliklik gostermedigi icin degerlendirilmedi.

Soz verip de parayi kendi cebinize atmaniz "hirsizlik", "yalancilik" yada "durust olmayan bir davranis" olarak gorulecegi icin, etik deger tasimiyor.

Fakat dediginiz gibi toplumda sizin gibi parayi kendi cebine atmayi yada kisinin olumunden yararlanip parayi gasp etmeyi dusunebilecek pek cok kisiye rastlamak mumkundur.

Fakat bu davranislar etik olarak degerlendirilmez.

Etik anlaşıyı kişiden kişiye, toplumdan topluma değişkenlik gösteren ve zamanla değişebilen bir şey.

Etik davranış temelinde kulağa hoş gelsede, çoğu kez lafta kalan bir şey, çünkü gerçek hayatta zorlu hayat şartlarının dayatması sonucu, insanlar hırsızlık da yapar, yalan da söyler. Hele ki yetişkin çağa gelmiş birisi, hayatında mutlaka öyle veya böyle yalan söylemiştir.
Benim bu yazdıklarımdan, bu davranışları tasvip ettiğim anlaşılmasın. Ancak dışardaki yaşanan hayat bunlardan ibaret aslında; daha doğrusu şahsi çıkarcılık hep ön planda. Bu durum hepimiz için geçerli.

Mesela sırf aç olduğu için veya maddi imkansızlıklar yüzünden ekmek çalan insanlar var. Bu davranış etik değil diye, çalmasın da ölsün mü?
Çalmasa ölecek, çalarsa en azından o gün karnı doyacak. Yani kendisine faydası var ki, yapıyor. Karnı tok olanlar, bunun yanlış olduğunu düşünebilir.
 
T

TENTEN

Ziyaretçi
Siz birinci iletideki soruya cevap verirken ben kisa bir baslangic yaparak bir soru sormak istiyorum. Verecegimiz olasi cevaplar da konumuza (utilitarianism) yon verecektir.

Dolar milyoneri bir is adamiyla bir adaya dustugunuzu farz edin. Kendisi olmek uzereyken size fanatik bir Konyaspor taraftari oldugunu soyluyor. (Kulaginiza tuhaf gelirse, bu zengin adamin Turk ve Konyali oldugunu farz ediniz) Olmeden once 2 milyon dolarini Konya spora bagislanmak uzere size veriyor. Yeni bir futbolcu alsinlar bu parayla yada sahanin cimlerini yenilesinler diyor.

Siz de bu zengin adama istegini yerine getirecegine dair soz veriyorsunuz. Sozum soz diyorsunuz. Kurtarilip sehre donerken Birlesmis Milletler/ yada WHO'nun bir ilanina denk geliyorsunuz. Ilanda Afrika'da acliktan olen binlerce genc, cocuk, yasli insanin tam da 2 milyon dolara ihtiyaci oldugu yaziliyor.

Binlerce insanin acliktan olmesi engellenmis olacak, ustelik ekonomilerinin de duzeltilmesi icin fabrikalar gibi kaynaklar da insaa edilecek bu parayla. 2 milyon dolar verilirse isler cozulecek.

Paranin verildigi taktirde kesinlikle bu amacla kullanilacaginin kesin oldugunu farz edin.

Durup, dusunuyorsunuz ve sizde KonyaSpora bagista bulunulmak uzere tam da istenilen miktarda para mevcut.

Soz verdiginiz uzere parayi KonyaSpor'a yeni futbolcu alimi yada stattaki cimlerin yenilenmesi icin mi kullanacaksiniz yoksa binlerce insanin hayatini kurtarip onlarin da insanca yasabilmeleri icin ekonomik altyapiyi mi saglayacaksiniz?


Birinci secenegi secerseniz sozunuzu tutmus olacaksiniz.
Ikinci secenekte ise olmek uzere olan binlerce coluk/cocuk genc yasli insani kurtaracaksiniz.

Tercihiniz ne olurdu?
Neye gore yada hangi kritere/prensibe gore tercihte bulundugunuzu lutfen kisaca belirtin.
Who gerçekten açlık için kulanacaksa ikinci seçeneği seçerdim.
İkinci seçeneğin birden fazla kişiye fayda sağlayacak.
Birinci seçenek açlığı önlemiyor.
Para eğlence için harcanacak.
Zengini daha zengin yapar.

İkinci seçeneğin kötü tarafıda var. Aşırı nufus artışına yol açar. Gene kıtlıkların oluşmasına neden olur. Geçici çözüm olur.
 
T

TENTEN

Ziyaretçi
Güvenlik, ilk yardım, itfaiye vb mesleklerde öncelik çalışanın kendisidir.
 

evrenselbirey

Üye
Yeni Üye
Katılım
5 Ağu 2020
Mesajlar
108
Tepkime puanı
27
Puanları
28
Konum
usa
Hangi Felsefe Akımına Yatkınsınız ?
Epistemoloji
Etik anlaşıyı kişiden kişiye, toplumdan topluma değişkenlik gösteren ve zamanla değişebilen bir şey.

Etik davranış temelinde kulağa hoş gelsede, çoğu kez lafta kalan bir şey, çünkü gerçek hayatta zorlu hayat şartlarının dayatması sonucu, insanlar hırsızlık da yapar, yalan da söyler. Hele ki yetişkin çağa gelmiş birisi, hayatında mutlaka öyle veya böyle yalan söylemiştir.
Benim bu yazdıklarımdan, bu davranışları tasvip ettiğim anlaşılmasın. Ancak dışardaki yaşanan hayat bunlardan ibaret aslında; daha doğrusu şahsi çıkarcılık hep ön planda. Bu durum hepimiz için geçerli.

Mesela sırf aç olduğu için veya maddi imkansızlıklar yüzünden ekmek çalan insanlar var. Bu davranış etik değil diye, çalmasın da ölsün mü?
Çalmasa ölecek, çalarsa en azından o gün karnı doyacak. Yani kendisine faydası var ki, yapıyor. Karnı tok olanlar, bunun yanlış olduğunu düşünebilir.

Sayin odun2;

Yazdiklarinizi konuyla iliskilendiremedim. Konumuz yukaridaki 1. ve 2. iletide belirtilmistir. Etigin toplumdan topluma yada bireyden bireye degisimi konusunu Etiksel Gorecilik Nedir basliginda isleyebilirsiniz. https://www.felsefe.net/konu/etiksel-gorecelik-nedir.78893/#post-172513

Siz, ilk iletinizde parayi calma, zimmetinize gecirme yolunu tercih ettiginizi belirttiniz. Sizi herhangi bir sekilde elstirmiyor ve yargilamiyorum. Cunku bu konu disi ve beni ilgilendirmiyor. Ikinci iletinizde ise bazi nedenler sundunuz. Bunlar benim sordugum sorunun cevabi degil. Fakat yine de paylastiginiz icin tesekkurler.

Hayatimdan size ornek vereyim.


Ben, kucukken cok fakir bir ailede buyudum. Hayatim boyunca cok calistim. Gece gunduz demeden onume gelen her isi yaptim. Yerleri sildim, apartman merdivenleri yikadim, marketlerde calistim, ayakkabi dahi boyadim. Okul masrafimi cikarabilmek ve anneme bakabilmek icin is secmeden yapabildigimin en iyisi yapmaya calistim. Hem okudum, hem calistim. Yirtik ayakkabiyla okula gittim, mum isiginda ders calistim, yillarca kendi sacimi kendim kestim. Adaletsiz ve zorlu hayat kosullari karsisinda yeri geldi agladim. isyan ettim.

Suan ise Amerikan vatandasiyim, ozgurum, egitimliyim ve zenginim; dolayisiyla ekomomik olarak kendimi guvende/secure hissediyorum. Bulundugum yere tam anlamiyla yokluktan geldim. Acken hic bir zaman baskasina ait bir seyi calma yoluna girmedim. Onun yerine nasil ekmegimi kazanacagimi arastirdim.

Bakiniz, ben yokluk icerisinde buyumeme ragmen "olmedim" de "calmadim" da. Yani acsa hirsizlik yapar bu da normaldir bakis acisi sadece sizin bakis acinizdir. Farkli yol yontemler vardir. Ben, bunun ornegigim. Bu sebeple kendi hayatimdan ornek verdim size.

Konumuz ise acken calip calmama icerigi degil.

Konumuz, olmek uzere olan br adamin parasini size bir amac icin verdiginde, bu parayi soz verdiginiz sekilde mi kullanacaginiz yoksa acliktan olmek uzere olan Afrikali cocuklarin hayatini kurtarmak icin mi kullanacaginiz uzerinedir. Yani siz acliktan olmuyorsunuz. Olen insanlara mi yardim edeceginiz yoksa sozunuzde mi duracaginiz uzerinedir. Parayi sizin calip calamamnizi hesaba katmayarak yanasiminiz ne olurdu, onu paylasirsaniz konuya da katkida bulunmus olursunuz.

Tesekkur ederim.
 
Son düzenleme:

evrenselbirey

Üye
Yeni Üye
Katılım
5 Ağu 2020
Mesajlar
108
Tepkime puanı
27
Puanları
28
Konum
usa
Hangi Felsefe Akımına Yatkınsınız ?
Epistemoloji
Who gerçekten açlık için kulanacaksa ikinci seçeneği seçerdim.
İkinci seçeneğin birden fazla kişiye fayda sağlayacak.
Birinci seçenek açlığı önlemiyor.
Para eğlence için harcanacak.
Zengini daha zengin yapar.
Fakat bu sefer de sozunuzde durmamis oldunuz. Yani erdemli davranmak icin elimizde ilkelerimiz, prensiplerimiz olmali. Ilke olmadan eylem neye gore/hangi ilkeye gore yapilir? ustelik, size ait olmayan parayi baska bir sekilde kullanmak sizin o parayi caldiginiz fakat baska iyi bir sebep icin kullandiginiz anlamina gelmez mi?



*Bu arada ben de sizin gibi ayni seyi yapardim.
 

evrenselbirey

Üye
Yeni Üye
Katılım
5 Ağu 2020
Mesajlar
108
Tepkime puanı
27
Puanları
28
Konum
usa
Hangi Felsefe Akımına Yatkınsınız ?
Epistemoloji
Utilitarianism = Faydacılık

İngilizler bunu alttaki gibi tanımlamış.
Eylemlerin yararlı veya çoğunluğun yararına olması durumunda doğru olduğu doktrin.

Faydacılıktan önce neyin neye göre faydalı olduğunun tespiti önemlidir.
Bu tespiti yapmak için de önünde iki tercih var, ya kişisel olarak değerlendireceksin ya toplumsal olarak.
Ancak faydacılığı toplumsal olarak değerlendirmek imkansızdır, çünkü bir yerden faydalanmak demek diğer yeri üzmek ve mutsuz etmek demektir.
Bu nedenle faydacılıktan bugüne kadar kapitalistlerden başka kimse yararlanamamış.
Üçyüz yıldır masum olarak başlayan faydacılık düşüncesi dönüp dolaşıp sadece kapitalistlere yaramıştır.
Örneğin çoğunluğun diye adlandırılan demokrasi özünde faydacılığı en iyi kullanan kapitalistlere yaramış.
Kısaca faydacılık, bir tarafın mutluluğu diğer tarafın acısı demektir.

Sayin bilgisezgi,

Yaziniz icin tesekkur ederim. Kisa bir giris yapip size musadenizle bir soru sormak istiyorum.

Ingilizcede vermis oldugunuz tanim icin "That action is best, which procures the greatest happiness for the greatest numbers." denir.

Yani, en yuksek sayida kisiye en fazla mutlulugu saglamanin en iyi eylem oldugu anlatilmaya calisiliyor. Faydaci akil yurutmenin en eski orneklerinden biri, Sofokles'in Antigone'sinde (yaklaşık MÖ 440) rastliyoruz.

Etik teori olarak, faydaciligin tohumlari, "haz, doganin bizim icin belirledigi hedeftir; ayni zamanda her seyi iyi degerlendirdigimiz standarttir.” diyen Greek filozof Epicurus tarafindan ortaya koyulmustur.

Bu goruse gore, dogruluk ve yanlislik, bir seyin urettigi haz veya aci tarafindan belirlenir.

Epicurus'un teorisi buyuk olcude bireyin kisisel zevk ve aci deneyimiydi ve bu olcude etik egoizmin/ethical egoism bir versiyonunu savundu. Yine de Epicurus, genel mutluluk kavramini, yani sadece bireyi degil baskalarini da etkileyen eylemlerin olumlu sonuclarini vurgulayan bir dizi on sekizinci yuzyil filozofuna ilham vermis oldu.

Ornegin Francis Hutcheson (1694-1746) vardir. Der ki "en iyi eylem, en yuksek sayidaki insan icin en buyuk mutlulugu saglayan eylemdir". Bir diger ornek David Hume'dur. Hume da insanlari etkilerken eylemlerin olumlu sonuclarini tanimlamak icin fayda terimini ortaya atmistir.

Bununla birlikte, faydaciligin klasik temelini, iki Ingiliz filozof ve sosyal reformcu Jeremy Bentham (1748-1832) ve bence daha onemli filozof John Stuart Mill'in (1806-1873) yazilarinda goruyoruz. (John Mill'e daha sonra deginip, detaylica anlatacagim)

Bu iki filozof, insan dogasi ve sorunlarimizi Tanri'ya basvurmadan cozme yetenegimiz oldugunu soyleyen yirminci/yirmibirinci yuzyil sekuler dusunurlerin dinsiz onculleriydi.


Simdi size sunu sorayim; arzu ederseniz cevaplayabilirsiniz. Faydaci dusuncenin sizce olumlu ve olumsuz yonleri nelerdir?
 
Son düzenleme:
T

TENTEN

Ziyaretçi
Fakat bu sefer de sozunuzde durmamis oldunuz. Yani erdemli davranmak icin elimizde ilkelerimiz, prensiplerimiz olmali. Ilke olmadan eylem neye gore/hangi ilkeye gore yapilir? ustelik, size ait olmayan parayi baska bir sekilde kullanmak sizin o parayi caldiginiz fakat baska iyi bir sebep icin kullandiginiz anlamina gelmez mi?



*Bu arada ben de sizin gibi ayni seyi yapardim.
Faydaya göre yapılır.
Söz vermezsen para çürüyüp çöp olacak.
Paranın yerinide bilemeyeceksin.
Adaya gelen biride para çürümemiş ise parayı bulup el koyabilir.
Parayı bulduğunu devlete söylesen bu sefer devlet paraya el koyacak. :)
Bankada unutulan hesaplara devletler el koyuyor zaten.
 
T

TENTEN

Ziyaretçi
Sayin bilgisezgi,

Yaziniz icin tesekkur ederim. Kisa bir giris yapip size musadenizle bir soru sormak istiyorum.

Ingilizcede vermis oldugunuz tanim icin "That action is best, which procures the greatest happiness for the greatest numbers." denir.

Yani, en yuksek sayida kisiye en fazla mutlulugu saglamanin en iyi eylem oldugu anlatilmaya calisiliyor. Faydaci akil yurutmenin en eski orneklerinden biri, Sofokles'in Antigone'sinde (yaklaşık MÖ 440) rastliyoruz.

Etik teori olarak, faydaciligin tohumlari, "haz, doganin bizim icin belirledigi hedeftir; ayni zamanda her seyi iyi degerlendirdigimiz standarttir.” diyen Greek filozof Epicurus tarafindan ortaya koyulmustur.

Bu goruse gore, dogruluk ve yanlislik, bir seyin urettigi haz veya aci tarafindan belirlenir.

Epicurus'un teorisi buyuk olcude bireyin kisisel zevk ve aci deneyimiydi ve bu olcude etik egoizmin/ethical egoism bir versiyonunu savundu. Yine de Epicurus, genel mutluluk kavramini, yani sadece bireyi degil baskalarini da etkileyen eylemlerin olumlu sonuclarini vurgulayan bir dizi on sekizinci yuzyil filozofuna ilham vermis oldu.

Ornegin Francis Hutcheson (1694-1746) vardir. Der ki "en iyi eylem, en yuksek sayidaki insan icin en buyuk mutlulugu saglayan eylemdir". Bir diger ornek David Hume'dur. Hume da insanlari etkilerken eylemlerin olumlu sonuclarini tanimlamak icin fayda terimini ortaya atmistir.

Bununla birlikte, faydaciligin klasik temelini, iki Ingiliz filozof ve sosyal reformcu Jeremy Bentham (1748-1832) ve bence daha onemli filozof John Stuart Mill'in (1806-1873) yazilarinda goruyoruz. (John Mill'e daha sonra deginip, detaylica anlatacagim)

Bu iki filozof, insan dogasi ve sorunlarimizi Tanri'ya basvurmadan cozme yetenegimiz oldugunu soyleyen yirminci/yirmibirinci yuzyil sekuler dusunurlerin dinsiz onculleriydi.


Simdi size sunu sorayim; arzu ederseniz cevaplayabilirsiniz. Faydaci dusuncenin sizce olumlu ve olumsuz yonleri nelerdir?
Faydacı düşüncede bütün şartları önceden belirlemek belirtmek zor.
Acı haz gibi duygular içgüdülerimiz mantıklı karar vermeye engel oluyor.
İnsanlar robot değil.
Robot olsaydık ölmemek için diğer insanları canlıları öldürmezdik.
Fayda bireysel hazza indirgenirse uyuşturucu etkisinde işlediğimiz suçlar, tecavüz, pedofili, zoofili vb gibi suçlarda aklanıyor.

Olumlu yanı suçları verilen cezaları şartlara göre derecelendirebiliyorsun.kaza sonucu öldürme, savunma amaçlı öldürme, zevk çıkar için öldürenin cezaları farklı.


Not:budizmde insan robotlaşıyor.Nasıl yaptıklarını bilmiyorum ama başkalarını öldürmemek için kendini öldürebiliyorlar.
 

odun

Filozof
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
12 Şub 2022
Mesajlar
950
Tepkime puanı
148
Puanları
43
Konum
Kime ne
Siz, ilk iletinizde parayi calma, zimmetinize gecirme yolunu tercih ettiginizi belirttiniz.

Ben böyle bir şey demedim, sadece ek olarak 3. bir şıkkın olması gerektiğine vurgu yaptım. Ve bir hayli insanın, çeşitli sebeplerden ötürü de bu şıkkı seçeceğine değindim.
 

odun

Filozof
FS - KT. Yöneticisi
Katılım
12 Şub 2022
Mesajlar
950
Tepkime puanı
148
Puanları
43
Konum
Kime ne
Konumuz, olmek uzere olan br adamin parasini size bir amac icin verdiginde, bu parayi soz verdiginiz sekilde mi kullanacaginiz yoksa acliktan olmek uzere olan Afrikali cocuklarin hayatini kurtarmak icin mi kullanacaginiz uzerinedir. Yani siz acliktan olmuyorsunuz. Olen insanlara mi yardim edeceginiz yoksa sozunuzde mi duracaginiz uzerinedir. Parayi sizin calip calamamnizi hesaba katmayarak yanasiminiz ne olurdu, onu paylasirsaniz konuya da katkida bulunmus olursunuz.

Tesekkur ederim.
Bu sorunuzun yanıtını 1. iletimde vermiştim zaten.
Şöyle demiştim: Bana sorarsanız, ne dersem yalan olur, çünkü sebebini 1. cümlemde ifade ettim.

Ben teşekkür ederim.
 
Tüm sayfalar yüklendi.
Sidebar Kapat/Aç
Üst