Psikoloji Nedir?

Kisaca yasam surecinin bir parcasi olarak sergilenen tum davranislarin incelenmesi olarak tanimlayabiliriz. Daha detayli olarak ise bu, gelisim sirasini, kalitsal ve cevresel faktorleri, sosyal etkilesimleri, bilincli ve bilincsiz zihinsel surecleri, zihinsel saglik ve bozukluklari, davranisla iliskili vucut sistemlerini, gozlemi, davranisin test edilmesini ve deneysel olarak incelenmesini ve psikolojik bilgilerin bu tur alanlara uygulanmasini icerir.

The American Psychological Association’'nin belirlenmis uzmanlik alanlarinda 20'den fazla alt bolum vardir. Bazilari klinik/clinical, cocuk/child, endustriyel/industrial, sosyal/social, bilissel/cognitive, , hayvan-deneysel/animal-experimental, tibbi psikolojidir/medical psychology gibi.

Ileri okumalar icin;

• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.
• Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için Giriş yap veya üye ol.

Kuramsal olarak psikoloji -bana göre, Amerikan psikiyatrisi (ve dolayısıyla farmakoterapi ile de) evlendiğinde (evlendirildiğinde) tüm geçerliliğini yitirdi ve kuramsal temeli dinamitlendi. Psikoloji ne nöro-bilim ne de psiko-bilim olabilmiştir. Bugün çok büyük oranda iktidarın özne/toplum denetim aracı olarak varlığını sürdürüyor

Onu biyolojik temellere oturtmaya çabaladılar (nörobilim ve beyin kimyası adında ancak) başarılı olamadılar ve bu daha ziyade ilaç sanayinin kar hırsı, insanla nörokimyasal deneyler ya da yine bireylerin kontrolüyle ilgiliydi. Bugün artık Adler, Jung ve Freud'un psikoloji kavramından sözetmiyoruz ve psikolojinin bağımsız bir alan olabilmesi için psikiyatri ile tamamen yollarını ayırması gerekiyor

ictenlik' Alıntı:

Kuramsal olarak psikoloji -bana göre, Amerikan psikiyatrisi (ve dolayısıyla farmakoterapi ile de) evlendiğinde (evlendirildiğinde) tüm geçerliliğini yitirdi ve kuramsal temeli dinamitlendi. Psikoloji ne nöro-bilim ne de psiko-bilim olabilmiştir. Bugün çok büyük oranda iktidarın özne/toplum denetim aracı olarak varlığını sürdürüyor

Genişletmek için tıkla ...

Oncelikle fikrinizi paylasarak konuya katki sundugunuz icin tesekkur ederim. Yanlisinizi gostermek ve bilgi, algi, gozlem karsilastirmasi icin degil, fakat konuyu ilerletmek ve detaylandirmak icin bu konuyu arzu ederseniz konusalim.

Siz, neden boyle dusundugunuzu temellendirmek ister misiniz? Ben de psikolojinin bilimsel bir calisma oldugunu ortaya koyayim.

Isterseniz siz buyrun, gece vakti zaman bulabilirsem ben de yazarim. Iki farkli gorusu de sunmus oluruz.

ictenlik' Alıntı:

Onu biyolojik temellere oturtmaya çabaladılar (nörobilim ve beyin kimyası adında ancak) başarılı olamadılar ve bu daha ziyade ilaç sanayinin kar hırsı, insanla nörokimyasal deneyler ya da yine bireylerin kontrolüyle ilgiliydi. Bugün artık Adler, Jung ve Freud'un psikoloji kavramından sözetmiyoruz ve psikolojinin bağımsız bir alan olabilmesi için psikiyatri ile tamamen yollarını ayırması gerekiyor

Genişletmek için tıkla ...

Aslinda Freud fikirleri dolayisiyla cok taninan biridir. Psikolojide Freudian teorileri arastirmamiza ragmen, psikolojinin Freudian oldugunu soyleyemeyiz. Cunku Freud'un fikirlerini test etmek zordur ve test edilemeyen bir teori psikolojide veya diger bilimlerde sinirli kullanimdadir. Freud'un bilincdisi sureclere yaptigi vurgunun psikoloji uzerinde kalici bir etkisi olmasina ragmen, psikologlar Freud'un teorisinin bircok yonu hakkinda ciddi supheler duymaya basladilar. Bu sebeple Freud hakkinda duymamaniz gayet dogaldir. Bilim, bilgi, algi birikimiyle psikoloji bilimi de gelismistir. Dolayisyla sayin ictenlik, biz daha cok modern bilimsel calismalara odaklaniyoruz. Jean Piaget (benim favorilerimin basinda gelir), B. F. Skinner, Albert Bandura, nispeten eski donem olsa da Wilhelm Wundt, Pavlov gibi isimler de vardir.


Freud biraz tartismalidir ve bunu psikoloji okuyan herkes bilir. Bakin baska bir ornek vereyim; Erik Erikson vardir, bilirsiniz. Kendisinin epey bir katkisi olmustur teorileriyle fakat gunumuz bilimsel biygiyle check edildiginde onun da yanlis anlamalari ve yanilgilari oldugu ortaya cikmistir. Bilgi her zaman bir gelisim, birikim demektir. Bunlar psikoloji tarihiyle ilgilidir. Yeni donemde Steven Pinker'i okumanizi tavsiye ederim. Yada Daniel Kahneman'i okuyun. Ornegin bu iki ismin herhangi bir kitabini, makalesini okuma sansiniz oldu mu? Okuduysaniz neye hangi acidan karsi cikiyorsunuz? Okumadiysaniz, okumanizi size arkadasca onermek istiyorum.


Bunlari cok detaylica konusabiliriz, yada sorunuz varsa paylasabilirsiniz. Yazdiklarimi lutfen tartisma amaciyla yazdigim fikrine kapilmayiniz. Size olumlu yaklasiyorum. Bilgiye acik oldugumuz surece herseyi konusabiliriz.



Simdilik selamlar

Eminim daha iyi kaynaklar bulunabilir fakat cok hizli bir aramayla bir kaynak paylasayim. Maalesef simdilik pek zamanim yok.

Britannica der ki:

psychology, scientific that studies mental states and processes and in humans and other animals. ( )

What makes psychology scientific sorusuna su sekilde cevap verilmis:

Psychology is a science because it follows the empirical method. The scientific status of any endeavor is determined by its method of investigation, not what it studies, or when the research was done, and certainly not by who did the investigation. All sciences use the empirical method.

Ayni kaynakta bilim ile dinin farklari da ortaya koyulmus. kaynak surada .

Ayrica bakiniz

Bunlari biliyor olabilirsiniz. Bilmeyen arkadaslarimiz icin ufak bir hatirlatma ve arastirma icin birer baslangic olsun diye bahsettim. Ingilizce sikintisi yasayan arkadaslar, google translate kullanarak faydalanabilirler.

Psikoloji insanlarıı genel olarak canlıları programlama bilimidir.
Deneysel psikoloji dışındakiler çöp bilgi içerir.
Sallla ya tutarsa hesabı habire teoriler üretiyorlar.

Psikiyatri ile sık sık karıştırılıyor. İkiside norolojinin alt dalı aslında.

evrenselbirey' Alıntı:

Oncelikle fikrinizi paylasarak konuya katki sundugunuz icin tesekkur ederim. Yanlisinizi gostermek ve bilgi, algi, gozlem karsilastirmasi icin degil, fakat konuyu ilerletmek ve detaylandirmak icin bu konuyu arzu ederseniz konusalim.

Siz, neden boyle dusundugunuzu temellendirmek ister misiniz? Ben de psikolojinin bilimsel bir calisma oldugunu ortaya koyayim.

Isterseniz siz buyrun, gece vakti zaman bulabilirsem ben de yazarim. Iki farkli gorusu de sunmus oluruz.

Genişletmek için tıkla ...

Ben neden böyle düşünüyorum?. Bu çok uzun bir hikaye...

Bir tür artık psikiyatri general ve psikoloji onun emirlerini dinleyen paralı asker gibi oldu. Psikiyatrini meşru varlığı varoldukça psikoloji olmayacak
Psikoloji bir sosyal bilim olarak tıptan uzaklaştırılmalı. Psikiyatri ve psikolojinin organik bağı yokedilmeli. Aslında psikiyatrinin kendi havaya uçurulmalı. Daha sonra belki psikolojinin varlığından sözedebiliriz

Psikolojinin kuramsal bağı/bağlantısı tarihsel yapılandırmacılarıyla mı Amerikan APA DSM kitapçığıyla mı?

Bireylerde psikiyatrik tanılarla beraber nörokimyasal ajanlar kullandıktan sonra bir psikoloji kalmıyor .Bunları yan etki çemberi çok geniş ve kendi başına onların kullanımı tanı nedeni ve çoğu tanıya da gerekçe sağlar

Demek istediğim şu. Psikoloji bireyi/toplumu onun ruh halini ,zihinsel sağlığını/durumunu irdeliyor diyelim. Artık nöropsikiyatrk ajanlar ve bunların bireyin zihin durumunu, kimyasal durumu manipüle ediyor. (Örneğin reseptörleri kapatabilir, uyuşturucudur, kalıcı etkiler yapar vs) Bunlar bir kez işin içine katıldıktan sonra bireye özgü bir zihin durumdan ve ruh halinden artık sözedilemez ve bugün bu ikisi birbirine karışmıştır ayrılamaz.
Psikoloji bugün artık farmakoterapi ve psikiyatriye hiç bulaşmamış bireyleri ancak ele alabilirse ve referans alabilirse alabilir.

Kabaca ve özetle bireyin zihin durumunu kimyasal olarak manipüle etmeye kalktığınız noktadan sonra bireyin zihin durumundan sözedilemez.

Bu konu hakkinda biraz daha konusalim. Yani daha yakindan taniyalim. Asagida belli basli kategoriler hakkinda bilgi verecegim.

Her dal veya alan, soru ve sorunlara farkli bir bakis acisiyla bakar. Her birinin psikolojik problemler veya endiseler uzerinde kendi odak noktasi olsa da, tum alanlar insan dusunce ve davranislarini incelemek ve aciklamak icin ortak bir hedefi paylasir.

Psikoloji kabaca iki ana alana ayrilabilir:

1. Bilgi tabanimizi artirmayi amaclayan arastirma

2. Gercek dunyadaki sorunlari cozmek icin bilgimizin uygulandigi uygulama.

Insan davranisi cok cesitli oldugu icin, psikolojideki alt alanlarin sayisi da surekli olarak buyuyor ve gelisiyor. Dunyanin tum universitelerinde bu konularda dersler ve lisans programlari yada doktora programlari sunulmaktadir.

Psikolojinin her alani, belirli bir konuya odaklanan belirli bir calisma alanini temsil eder. Cogu zaman, psikologlar bu alanlardan birinde kariyer olarak uzmanlasir. Asagidakiler psikolojinin belli basli dallarindan sadece birkacidir. Bu uzmanlik alanlarinin cogu icin, master yada doktora yapmak gerekiyor.

Abnormal Psikoloji

Abnormal psikoloji, psikopatolojiye ve anormal davranislara bakan alandir. Ruh sagligi uzmanlari, anksiyete ve depresyon da dahil olmak uzere cok cesitli psikolojik bozukluklari degerlendirmeye, teshis etmeye ve tedavi etmeye yardimci olur. Terapistler, klinik psikologlar ve psikoterapistler genellikle dogrudan bu alanda calisirlar.

Davranis Psikolojisi

Davraniscilik olarak da bilinen davranis psikolojisi, tum davranislarin kosullanma yoluyla kazanildigi fikrine dayanan bir ogrenme teorisidir. Bu psikoloji dali yirminci yuzyilin ilk yarisinda alana hakim olurken, 1950'lerde daha az belirgin hale geldi. Bununla birlikte, davranissal teknikler terapi, egitim ve diger bircok alanda temel dayanak noktasi olmaya devam etmektedir.

Insanlar davranislari ogretmek veya degistirmek icin genellikle klasik kosullandirma ve edimsel kosullandirma gibi davranis stratejilerini kullanirlar. Ornegin, bir ogretmen, ogrencilere ders sirasinda nasil davranmalarini ogretmek icin bir odul sistemi kullanabilir. Ogrenciler iyi olduklarinda, ogretmenlerinden ufak birer odul alirlar. Davranis bu sekilde pekistirilir. (Veyahut ceza sistemi)

Biyopsikoloji

Biyopsikoloji, beyin, noronlar ve sinir sisteminin dusunceleri, duygulari ve davranislari nasil etkiledigine odaklanan bir psikoloji dalidir. Bu alan, temel psikoloji, deneysel psikoloji, biyoloji, fizyoloji, bilissel psikoloji ve sinirbilim dahil olmak uzere bircok farkli disiplinden yararlanir.

Bu alanda calisan kisiler genellikle beyin yaralanmalarinin ve beyin hastaliklarinin insan davranislarini nasil etkiledigini inceler.

Biyopsikoloji bazen fizyolojik psikoloji, davranissal sinirbilim veya psikobiyoloji olarak da adlandirilir.

Klinik Psikoloji

Klinik psikoloji, akil hastaliklarinin, anormal davranislarin ve psikiyatrik bozukluklarin degerlendirilmesi ve tedavisi ile ilgilenen psikoloji dalidir. Klinisyenler genellikle ozel muayenehanelerde calisir, ancak bircogu da rehabilitasyon merkezlerinde, hastanelerde veya universitelerde ve kolejlerde de calisir.

Bilissel Psikoloji

Bilissel psikoloji, psikolojinin icsel zihinsel durumlara odaklanan dalidir. Bu psikoloji alani, 1960'larda ortaya ciktigindan beri buyumeye devam etti. Bu psikoloji alani, insanlarin nasil dusundugu, ogrendigi ve hatirladigi bilimine odaklanir.

Bu alanda calisan psikologlar genellikle algi, motivasyon, duygu, dil, ogrenme, hafiza, dikkat, karar verme ve problem cozme gibi konulari inceler.

Bilissel psikologlar, zihnin nasil calistigini aciklamak icin genellikle bir bilgi isleme modeli kullanirlar; bu, beynin bilgiyi bir bilgisayar gibi depoladigini ve isledigini one surer.

Karsilastirmali Psikoloji

Karsilastirmali psikoloji, hayvan davranislarini inceleyen psikolojinin bir dalidir. Hayvan davranislarinin incelenmesi, insan psikolojisinin daha derin ve daha genis bir sekilde anlasilmasina yol acabilir.

Bu alanin kokleri Charles Darwin ve George Romanes gibi arastirmacilarin calismalarina dayanmaktadir ve cok disiplinli bir konu haline gelmistir. Biyologlar, antropologlar, ekolojistler, genetikciler ve digerleri gibi psikologlar da genellikle bu alana katkida bulunur.

Danismanlik Psikolojisi

Danismanlik psikolojisi, psikolojideki en genis bireysel alt alanlardan biridir. Zihinsel sikinti ve cok cesitli psikolojik belirtiler yasayan danisanlarin tedavisine odaklanir.

Bu alan, sosyal ve duygusal sagligi iyilestirerek ve saglik, is, aile, evlilik ve daha fazlasiyla ilgili endiseleri ele alarak yasam boyunca kisilerarasi islevselligi iyilestirebilecek bir alan olarak tanimlar.

Gelisim Psikolojisi

Gelisim psikolojisi, insanlarin yasamlari boyunca nasil degistiklerine ve buyuduklerine odaklanir. Insan gelisiminin bilimsel calismasi, insanlarin yasamlari boyunca nasil ve neden degistigini anlamaya ve aciklamaya calisir. Gelisim psikologlari genellikle yasam boyunca meydana gelen fiziksel buyume, entelektuel gelisim, duygusal degisiklikler, sosyal buyume ve algisal degisiklikler gibi seyleri inceler.

Bu psikologlar genellikle bebek, cocuk, ergen veya geriatrik gelisim gibi bir alanda uzmanlasirken, digerleri gelisimsel gecikmelerin etkilerini inceleyebilir. Bu alan, dogum oncesi gelisimden Alzheimer hastaligina kadar her seyi iceren cok cesitli konulari kapsar.

Deneysel Psikoloji

Deneysel psikoloji, beyni ve davranisi arastirmak icin bilimsel yontemler kullanan psikoloji dalidir. Bu tekniklerin bircogu, psikolojideki diger alanlar tarafindan cocukluk gelisiminden sosyal konulara kadar her konuda arastirma yapmak icin de kullanilmaktadir.

Deneysel psikologlar, kolejler, universiteler, arastirma merkezleri, hukumet ve ozel isletmeler dahil olmak uzere cok cesitli ortamlarda calisir. Deneysel psikologlar, bir dizi insan davranisini ve psikolojik fenomeni incelemek icin bilimsel yontemi kullanir.

Bu psikoloji dali genellikle psikoloji icinde ayri bir alt alan olarak gorulur, ancak deneysel teknikler ve yontemler aslinda psikolojinin her alt alaninda yaygin olarak kullanilmaktadir. Deneysel psikolojide kullanilan yontemlerden bazilari deneyler, iliskisel calismalar, vaka calismalari ve dogal gozlemdir.


Cok uzun olmamasi icin burada kesiyorum.
Daha sonra devam ederiz.