- Konbuyu başlatan
- #1
Progressive rock müzikteki en gizemli türlerden biridir.Anlayanı azdır.Doğal olarak da az sevilir.Ancak sevenleri de bir ömür boyu vazgeçemez ondan.Öyleyse nedir bu PR(Progressive Rock) ?PR birçok farklı müzik türünün harmanlanıp,biraraya gelmesinden ortaya çıkmıştır.
Rockla birlikte caz,folk ve klasik müziğin karışımıyla ortaya çıkmıştır.Bir diğer karakteristik özellik de,deneyselliktir.Bir grup yada sanatçı bir konuyu,bir kişiliği veya bir olayı ele alıp onu kendi müziği doğrultusunda dinleyenlerine sunar.Bunun sonucunda da her grubun yaptığı müzik kendi ismiyle anılıp,diğerlerinden farklı bir konumda olur.
Yani müziği dinlediğinizde,''bu X grubun soundu diyebilirsiz. PROGRESSİVE ROCK'IN KÖKLERİ PR'ın tohumlarının ilk olarak efsanevi grup BEATLES tarafından atıldığı öngörülüyor.Grubun 1967 tarihli,''Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band'' herşeyin başlangıcı olarak kabul ediliyor ve sayısız grubu etkileyip onların bu müzik türünde büyük başarılar elde etmesinin başlıca sebebi sayılıyor. Bununla birlikte klasik PR konusunda en büyük öncülüğü yapan grup,MOODY BLUES'dur.Grubun 1967 tarihli ''Days Of Future Passed'' albümü ilk senfonik rock ve konsept albümdür.Yaşamdaki bir günü anlatır.
Şafakta başlar ve geceyi anlatan ünlü parçaları ''Night In White Satin''ile sona erer.Moody Blues'un 1967 ve 1973 tarihleri arasında ürettiği 7 albümde tam bir progressive rock şölenidir.Bu da PR'nin temelini 2 önemli grup,BEATLES ve MOODY BLUES'un attığını gösteriyor. KLASİK PROGRESSİVE ROCK'IN DOĞUŞU 60'lı yılların sonunda oldukça yeni ve fazla anlaşılamayan bir müzik türü olan PR ile özdeşmiş bir grup da KING CRIMSON'du.İlk albümleri senfoni,caz,R&B ve hard rock türlerinin bir karışımı olarak dinleyenlerini hayrete düşüren bir şekilde ortaya çıktı.Grup 1969 yılından 1974 yılına kadar çıkardığı 7 uçuk albümle dinleyenlerini oldukça nevrotik ve karamsar,zaman zaman duygusal bir boşlukta bırakmıştı. PR arenasında bir başka çok önemli grup da PINK FLOYD'du.Özellikle Roger Waters'ın yazdığı inanılmaz üst düzey liriklerle ve deneysel müziklerle PINK FLOYD,bu türde tam bir devrim yaratmıştı.
Billboard listelerinden bir türlü inmek bilmeyen grubun efsanevi albümü ''The Dark Side Of The Moon'',Syd Barret'a adanan David Gilmour'un hüzünlü gitar sololarıyla bezeli emsalsiz ''Wish You Were Here ve karanlık,içine kapanık ama aslı hakkı tam olarak verilmemiş ''Animals'' ile PINK FLOYD 1971-77 tarihleri arasında PR türünün eşsiz örneklerini vermişti. Dönemin bir diğer süper grubu da YES'ti.Grubun başyapıtı kabul edilen 1972 tarihli ''Close To The Edge'' albümü senfonik,karmaşık,tinsel,dokunaklı ve sert ama ritmik bas gitar tınılarıyla dolu gerçekten eşi bulunmaz bir albümdü.
PR tarihinin en karmaşık,anlaşılması zor gruplarından biri de GENESIS'ti.Aynı grubun 80'lerde yaptığı ''Invisible Touch'' gibi art-pop albümler PR tutkunlarına elem ve keder versede,benim bahsettiğim GENESIS 1970-74 arası solistleri Peter Gabriel liderliğindeki gruptur.''Tresspas(1970)'',''Nursery Crime(1971)'',''Foxtrot(1972)'',''Selling England By Pound(1973)'' ve ''The Lamb Lies Down Broadway(1974)'' gibi albümler senfonik,üzerinde çok uğraşılmış ve insanı uçuran lirikleriyle tam bir başyapıttılar.
PR serisinin en teknik ve aynı zamanda en abartılı grubu Emerson,Lake ve Palmer'dı.Nice grubundan gelen Keith Emerson,King Crimson'dan gelen Grek Lake ve Atomic Rooster'dan gelen Carl Palmer'ın oluşturduğu ELP,oldukça cesur,yaratıcı,gösterişli ve oldukça agresif taraflarıyla dönemin en çok ses getiren gruplarındandı.''Tarkus(1971)'',''Pictures At Exhibition (1971)'',''Trilogy(1972)'' ve başyapıtları ''Brain Salad Surgery(1973)'' albümleriyle tanınmışlardı. Zaman zaman PR kulvarına giren ünlü ingiliz grubu URIAH HEEP'ide unutmamak gerekiyor.
Ken Hensley'in liderliğindeki grup, ''Salisbury(1971)'',''Magician's Birthday(1972)'' ve ''Demons And Wizards(1972)'' gibi hepsi gerçek bir PR örneği olan çok kaliteli albümler üretmişti. Alan Persons Project de yaptığı konsept albümlerle PR ın hakkını veren gruplardandı.Ayrıca Van Der Graaf Generator,Gentle Giant ve Renaisssance gibi ülkemizde pek tanınmayan gruplarda dönemin en oldukça ses getiren topluluklarıydı.
Ayrıca Macar grup Omega ve alamanların dev grubu Eloy'da 70'li yıllarda PR alanında iz bırakan pek çok albüm üretmişlerdi. 70'li YILLARIN PROGRESSIVE HARD ROCK GRUPLARI Bu kategoride 3 grup göze çarpıyor.QUEEN,RUSH ve KANSAS.Bu 3 grupta klavyeden ziyade klasik heavy metal sınırlarını zorlayan gitar soundlarıyla ve sıkı,özenilmiş düzenlemeleriyle türün gözdeleriydiler.Ancak kaydadeğer bir olgu da,bu grupların birkaç başarılı radyo hitleri dışında PR tutkunları tarafından fazla dikkate alınmamalarıydı.Bu da anılan grupların az fakat kendilerine aşırı bağlı fanatik hayran kitlelerine sahip olmasına neden oldu.
Oldukça fenomen olan QUEEN opera,metal,klasik ve görsel öğeleri fazla kullanan ve bu karışımlardan oluşan farklı müziği ile kendine bağlı bir hayran kitlesi oluşturmuştu.Freddie Mercury ve Brian May'in liderliğindeki grup,anlaşılması zor ''QuennII(1973)'',farklı ancak sanatsal ''Sheer Hearts Attack(1974)'',gösterişli ve ses getiren'' A Night At The Opera(1975)'',oldukça sert ''A Day At The Races(1976)'' ve daha az progressive ''News Of The World(1977)'' gibi albümleriyle rock tarihinin unutulmazları arasındaki yerini alıyordu.
Kanada'nın bir numaralı grubu RUSH ise oldukça sert,Alex Lifeson'ın gitarına ve baterist Neil Peart'in uçuk şarkı sözlerine dayalı müzikleriyle bu alanda önemli yer tutuyordu.Grup ''2112(1976)'',Hemispheres(1978)'' gibi enstümanların hakkının verildiği ''Permanent Waves(1980)'' ve ''Moving Pictures(1981)''gibi daha dingin ve dengeli albümleri ile dikkat çekiyorlardı. PR alanında pek fazla grup çıkarmayan Amerika'nın başarılı temsilcisi KANSAS,gitarist Kerry Livgren önderliğinde önemli başarılara imza atmıştı.
Zaman zaman çok sert,zaman zaman da klasiğe yakın daha dingin ve naif parçalarıyla Kansas bu alanın hatırı sayılır gruplarındandı.''Leftoverture(1974)'' ve ''Point Of Known Return(1977)'' grubun en seçkin albümlerindendi. GÜNÜMÜZDE PROGRESSİVE ROCK... HALA VARMI? Evet.Bazı başarılı rock grupları eskileri gibi olmasalar da hala bu müzik türünü günümüzde de sürdürmeye çalışıyorlar.80'li yılların ortalarında kurulan ingiliz grup Marillion hem Fish ile birlikte hem de Fish 'ten sonra yaptıkları kaliteli müzik ile birlikte 70'li yıllar sonrası bu alanda bayrağı taşıyan önemli bir gruptu.
''Fugazi(1984)'',''Misplaced Chidhood(1985)'' ve ''Brave(1994)''gibi albümler grubun önemli başyapıtları arasındaydı. Her biri kendi enstrumanın da bir uzman olan DREAM THEATRE'da progressive metal tarzı parçalarıyla türü devam ettirmeye çalışan gruplardan.Grubun 1999 tarihli ''Metropolis Part2: Scenes From A Memory'' albümü oldukça dikkat çekici.
Bu alanda bahsedeceğim son iki grup,TOOL ve RADIOHEAD.Her iki grupta alternative rock tarzı,görüntüleriyle daha çok modern PR grupları olarak adlandırılabilirler.TOOL oldukça karanlık düşündüren metal albümleri ''Aenima(1996)'' ve ''Lateralus(2001)'' ile daha gözde bir grup olan RADIOHEAD'in ''OK Computer(1997)'' ve ''Kid A(2000)'' gibi oldukça nevrotik,insanı bozan albümleri günümüzdeki Progressive Rock müziğinin en etkili örnekleri sayılabilir...
ALINTIDIR..
--------------------------------------------------------------------------------------------
Rockla birlikte caz,folk ve klasik müziğin karışımıyla ortaya çıkmıştır.Bir diğer karakteristik özellik de,deneyselliktir.Bir grup yada sanatçı bir konuyu,bir kişiliği veya bir olayı ele alıp onu kendi müziği doğrultusunda dinleyenlerine sunar.Bunun sonucunda da her grubun yaptığı müzik kendi ismiyle anılıp,diğerlerinden farklı bir konumda olur.
Yani müziği dinlediğinizde,''bu X grubun soundu diyebilirsiz. PROGRESSİVE ROCK'IN KÖKLERİ PR'ın tohumlarının ilk olarak efsanevi grup BEATLES tarafından atıldığı öngörülüyor.Grubun 1967 tarihli,''Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band'' herşeyin başlangıcı olarak kabul ediliyor ve sayısız grubu etkileyip onların bu müzik türünde büyük başarılar elde etmesinin başlıca sebebi sayılıyor. Bununla birlikte klasik PR konusunda en büyük öncülüğü yapan grup,MOODY BLUES'dur.Grubun 1967 tarihli ''Days Of Future Passed'' albümü ilk senfonik rock ve konsept albümdür.Yaşamdaki bir günü anlatır.
Şafakta başlar ve geceyi anlatan ünlü parçaları ''Night In White Satin''ile sona erer.Moody Blues'un 1967 ve 1973 tarihleri arasında ürettiği 7 albümde tam bir progressive rock şölenidir.Bu da PR'nin temelini 2 önemli grup,BEATLES ve MOODY BLUES'un attığını gösteriyor. KLASİK PROGRESSİVE ROCK'IN DOĞUŞU 60'lı yılların sonunda oldukça yeni ve fazla anlaşılamayan bir müzik türü olan PR ile özdeşmiş bir grup da KING CRIMSON'du.İlk albümleri senfoni,caz,R&B ve hard rock türlerinin bir karışımı olarak dinleyenlerini hayrete düşüren bir şekilde ortaya çıktı.Grup 1969 yılından 1974 yılına kadar çıkardığı 7 uçuk albümle dinleyenlerini oldukça nevrotik ve karamsar,zaman zaman duygusal bir boşlukta bırakmıştı. PR arenasında bir başka çok önemli grup da PINK FLOYD'du.Özellikle Roger Waters'ın yazdığı inanılmaz üst düzey liriklerle ve deneysel müziklerle PINK FLOYD,bu türde tam bir devrim yaratmıştı.
Billboard listelerinden bir türlü inmek bilmeyen grubun efsanevi albümü ''The Dark Side Of The Moon'',Syd Barret'a adanan David Gilmour'un hüzünlü gitar sololarıyla bezeli emsalsiz ''Wish You Were Here ve karanlık,içine kapanık ama aslı hakkı tam olarak verilmemiş ''Animals'' ile PINK FLOYD 1971-77 tarihleri arasında PR türünün eşsiz örneklerini vermişti. Dönemin bir diğer süper grubu da YES'ti.Grubun başyapıtı kabul edilen 1972 tarihli ''Close To The Edge'' albümü senfonik,karmaşık,tinsel,dokunaklı ve sert ama ritmik bas gitar tınılarıyla dolu gerçekten eşi bulunmaz bir albümdü.
PR tarihinin en karmaşık,anlaşılması zor gruplarından biri de GENESIS'ti.Aynı grubun 80'lerde yaptığı ''Invisible Touch'' gibi art-pop albümler PR tutkunlarına elem ve keder versede,benim bahsettiğim GENESIS 1970-74 arası solistleri Peter Gabriel liderliğindeki gruptur.''Tresspas(1970)'',''Nursery Crime(1971)'',''Foxtrot(1972)'',''Selling England By Pound(1973)'' ve ''The Lamb Lies Down Broadway(1974)'' gibi albümler senfonik,üzerinde çok uğraşılmış ve insanı uçuran lirikleriyle tam bir başyapıttılar.
PR serisinin en teknik ve aynı zamanda en abartılı grubu Emerson,Lake ve Palmer'dı.Nice grubundan gelen Keith Emerson,King Crimson'dan gelen Grek Lake ve Atomic Rooster'dan gelen Carl Palmer'ın oluşturduğu ELP,oldukça cesur,yaratıcı,gösterişli ve oldukça agresif taraflarıyla dönemin en çok ses getiren gruplarındandı.''Tarkus(1971)'',''Pictures At Exhibition (1971)'',''Trilogy(1972)'' ve başyapıtları ''Brain Salad Surgery(1973)'' albümleriyle tanınmışlardı. Zaman zaman PR kulvarına giren ünlü ingiliz grubu URIAH HEEP'ide unutmamak gerekiyor.
Ken Hensley'in liderliğindeki grup, ''Salisbury(1971)'',''Magician's Birthday(1972)'' ve ''Demons And Wizards(1972)'' gibi hepsi gerçek bir PR örneği olan çok kaliteli albümler üretmişti. Alan Persons Project de yaptığı konsept albümlerle PR ın hakkını veren gruplardandı.Ayrıca Van Der Graaf Generator,Gentle Giant ve Renaisssance gibi ülkemizde pek tanınmayan gruplarda dönemin en oldukça ses getiren topluluklarıydı.
Ayrıca Macar grup Omega ve alamanların dev grubu Eloy'da 70'li yıllarda PR alanında iz bırakan pek çok albüm üretmişlerdi. 70'li YILLARIN PROGRESSIVE HARD ROCK GRUPLARI Bu kategoride 3 grup göze çarpıyor.QUEEN,RUSH ve KANSAS.Bu 3 grupta klavyeden ziyade klasik heavy metal sınırlarını zorlayan gitar soundlarıyla ve sıkı,özenilmiş düzenlemeleriyle türün gözdeleriydiler.Ancak kaydadeğer bir olgu da,bu grupların birkaç başarılı radyo hitleri dışında PR tutkunları tarafından fazla dikkate alınmamalarıydı.Bu da anılan grupların az fakat kendilerine aşırı bağlı fanatik hayran kitlelerine sahip olmasına neden oldu.
Oldukça fenomen olan QUEEN opera,metal,klasik ve görsel öğeleri fazla kullanan ve bu karışımlardan oluşan farklı müziği ile kendine bağlı bir hayran kitlesi oluşturmuştu.Freddie Mercury ve Brian May'in liderliğindeki grup,anlaşılması zor ''QuennII(1973)'',farklı ancak sanatsal ''Sheer Hearts Attack(1974)'',gösterişli ve ses getiren'' A Night At The Opera(1975)'',oldukça sert ''A Day At The Races(1976)'' ve daha az progressive ''News Of The World(1977)'' gibi albümleriyle rock tarihinin unutulmazları arasındaki yerini alıyordu.
Kanada'nın bir numaralı grubu RUSH ise oldukça sert,Alex Lifeson'ın gitarına ve baterist Neil Peart'in uçuk şarkı sözlerine dayalı müzikleriyle bu alanda önemli yer tutuyordu.Grup ''2112(1976)'',Hemispheres(1978)'' gibi enstümanların hakkının verildiği ''Permanent Waves(1980)'' ve ''Moving Pictures(1981)''gibi daha dingin ve dengeli albümleri ile dikkat çekiyorlardı. PR alanında pek fazla grup çıkarmayan Amerika'nın başarılı temsilcisi KANSAS,gitarist Kerry Livgren önderliğinde önemli başarılara imza atmıştı.
Zaman zaman çok sert,zaman zaman da klasiğe yakın daha dingin ve naif parçalarıyla Kansas bu alanın hatırı sayılır gruplarındandı.''Leftoverture(1974)'' ve ''Point Of Known Return(1977)'' grubun en seçkin albümlerindendi. GÜNÜMÜZDE PROGRESSİVE ROCK... HALA VARMI? Evet.Bazı başarılı rock grupları eskileri gibi olmasalar da hala bu müzik türünü günümüzde de sürdürmeye çalışıyorlar.80'li yılların ortalarında kurulan ingiliz grup Marillion hem Fish ile birlikte hem de Fish 'ten sonra yaptıkları kaliteli müzik ile birlikte 70'li yıllar sonrası bu alanda bayrağı taşıyan önemli bir gruptu.
''Fugazi(1984)'',''Misplaced Chidhood(1985)'' ve ''Brave(1994)''gibi albümler grubun önemli başyapıtları arasındaydı. Her biri kendi enstrumanın da bir uzman olan DREAM THEATRE'da progressive metal tarzı parçalarıyla türü devam ettirmeye çalışan gruplardan.Grubun 1999 tarihli ''Metropolis Part2: Scenes From A Memory'' albümü oldukça dikkat çekici.
Bu alanda bahsedeceğim son iki grup,TOOL ve RADIOHEAD.Her iki grupta alternative rock tarzı,görüntüleriyle daha çok modern PR grupları olarak adlandırılabilirler.TOOL oldukça karanlık düşündüren metal albümleri ''Aenima(1996)'' ve ''Lateralus(2001)'' ile daha gözde bir grup olan RADIOHEAD'in ''OK Computer(1997)'' ve ''Kid A(2000)'' gibi oldukça nevrotik,insanı bozan albümleri günümüzdeki Progressive Rock müziğinin en etkili örnekleri sayılabilir...
ALINTIDIR..
--------------------------------------------------------------------------------------------
