- Konbuyu başlatan
- #1
E
evrensel-insan
Ziyaretçi
Nietsche'nin dunyaya tanistirdigi nihilizm ideolojisi, 21.yuzyildan beri,dunyayi etkilemis ve etkilemektedir.
Nihilizmin temeli, dunyayi ve kendini ifade eden-ki bizde ayni cinsten oldugumuzdan dolayi algiliyoruz-insanogludur. Yani, insanoglundan baska bir ifade gucu yoktur.-Varsa bile insanoglunun bu ifadeyi algilamasi mumkun degildir-
Bu baslangictan sonra nihilizm, hiccilige yonelmistir. Bu hiccilik, hem yukumluluk, hem de evrensel temeldedir. Bu arada tanri konusuna getirdigi bakis acisi da ilginctir.
Once yukumlulukten baslayalim: Nihilizmin yukumlulugu, herseyden once yanlis bir onculden kaynaklanir.
Bu oncul: "Yukumlulugun kokeninin ve temelinin ya bizim kendimizin, ya da baskasinin, iradesi-niyeti-istemi-maksati-olusturur." oldugudur. Ayni oncul, nihilizm den baska iki yanlis sonuclamaya daha acilir.
Bunlardan birincisi:Egoizm-Bencillik-Ben ideolojisi-ki yukumlulugun temelini kendi istemi yapar.
Ikincisi:Otoritercilik-ki yukumlulugun temelini baskasinin istemi yapar.
Nihilizm ise: Yukumlulugu tamamen ortadan kaldirir.
Onun bu yukumlulugu ortadan kaldirmasi-kendi deyimiyle-tanriyi oldurmesidir. Bununla birlikte butun alisilagelmis, ahlaki, geleneksel, goreneksel, toresel v.s. kurallarini da oldurmesidir.
Onun bu oldurumu; Hem amerikan idealizminin, dunyayi hakimiyetine almaktaki guc kullaniminin onunu acar, hemde hukuku, adaleti, hakki tanimis dunyayi 1400' lere yani gucun hakim oldugu tarihi doneme cekmesini saglar. Bu isin otoritercilik yanidir.Yani gucluye boyun ey.
Diger ucu ise birey yonudur.Yukumlulugun olumu bireyi tamamen serbest birakir ve onun istedigini yapma hurriyetinin onunu acar.Bu nihilizmin bireyi, birey ustu yapma-overman-onerisidir. Bu da bireylerin, baskalarina insanlik disi tavrini getirir. Ornekleri coktur. Ki bu iki yonun birlesimi, Fasizmin, terorizmin, anarsizmin ve marxismin onunu acmistir. "islam kokenli" terorun kaynagi da bu ideolojinin urunudur.
Once yanlis onculu duzeltelim. Yani:Yukumluluk vardir. Burdanda su sonuca variriz. Bu yukumluluk ne kendi ne de baskasinin istemidir. Iste buradan birey (bir)-insan(tur) ikilemi ve bireysel saygi ve insansal vicdan konusu ortaya cikar.
Isin diger yonu ise: evrenselliktir. Bu konudaki soru sudur. Dunyada yasayan her bir kisinin karsi cikamiyacagi evrensel bir deger varmidir?
Bu sorunun cevabi nihilizm icin yoktur. Ki buradaki yanlis oncul:"Gercek varlik, ya oznel ya da nesneldir; ikisi birden olamaz"dir.
Bu yanlis onculden, cikan yalnis sonuc ise: Kavramciliktir-yani,evrensellerin sadece oznel olarak var oldugunu soyler.
Bu yanlis sonucta; iki tane yanlis gorusle sonuclanir. Birincisi:Realizm dir-yani, evrensellerin sadece nesnel olarak varoldugunu savunur.
Ikincisi: Isimselcilik-yani,evrensellerin olmadigini soyler.
Halbuki oncul; evrensellerin sadece oznel olamiyacagidir. Bu onculun cikaracagi sonucta-evrensellerin hem oznel, hemde nesnel olarak varoldugudur.
Iste bu, yukarida sorulan soruya bir cevap verir. Bu cevap kavramdir-kavramcilikla karistirilmasin-Yani, evrenseller kavramlardir ve dusunce de olusurlar.
Insanin numenal yeti olarak olabilmesi ve insanligini hem dusunce hemde davranista sunabilmesi icin; bu dusunce yapisinin tamamen yenilenmesi gerekmektedir.
Bu konudaki ana onerim ise: evrensel dusuncenin hem disindan bakabilmek, hem de evrensel dusuncenin icsel sorunlarini notr algilayabilmek, yani icsel tartisma, atisma, kutuplasma ikna olma-etme, mudahele etme, kisisellige cekme, kendini kabul ettirme, kabul-red sinirliliginda kalma v.s. temelindeki kisir donguye girmemek, birsey uretememek sadece ya hakli oldugunu ortaya koymak veya baskasinin haksiz oldugunu gostermeye calismak v.s. den uzak kalmaktir. Bu tartismanin zaten galibi-maglubu da olmaz. Ustelik gucun gucunu kullanmasini getirir, boylece algida guclu olan "hakli, dogru v.s." olur.
Nihilizmin temeli, dunyayi ve kendini ifade eden-ki bizde ayni cinsten oldugumuzdan dolayi algiliyoruz-insanogludur. Yani, insanoglundan baska bir ifade gucu yoktur.-Varsa bile insanoglunun bu ifadeyi algilamasi mumkun degildir-
Bu baslangictan sonra nihilizm, hiccilige yonelmistir. Bu hiccilik, hem yukumluluk, hem de evrensel temeldedir. Bu arada tanri konusuna getirdigi bakis acisi da ilginctir.
Once yukumlulukten baslayalim: Nihilizmin yukumlulugu, herseyden once yanlis bir onculden kaynaklanir.
Bu oncul: "Yukumlulugun kokeninin ve temelinin ya bizim kendimizin, ya da baskasinin, iradesi-niyeti-istemi-maksati-olusturur." oldugudur. Ayni oncul, nihilizm den baska iki yanlis sonuclamaya daha acilir.
Bunlardan birincisi:Egoizm-Bencillik-Ben ideolojisi-ki yukumlulugun temelini kendi istemi yapar.
Ikincisi:Otoritercilik-ki yukumlulugun temelini baskasinin istemi yapar.
Nihilizm ise: Yukumlulugu tamamen ortadan kaldirir.
Onun bu yukumlulugu ortadan kaldirmasi-kendi deyimiyle-tanriyi oldurmesidir. Bununla birlikte butun alisilagelmis, ahlaki, geleneksel, goreneksel, toresel v.s. kurallarini da oldurmesidir.
Onun bu oldurumu; Hem amerikan idealizminin, dunyayi hakimiyetine almaktaki guc kullaniminin onunu acar, hemde hukuku, adaleti, hakki tanimis dunyayi 1400' lere yani gucun hakim oldugu tarihi doneme cekmesini saglar. Bu isin otoritercilik yanidir.Yani gucluye boyun ey.
Diger ucu ise birey yonudur.Yukumlulugun olumu bireyi tamamen serbest birakir ve onun istedigini yapma hurriyetinin onunu acar.Bu nihilizmin bireyi, birey ustu yapma-overman-onerisidir. Bu da bireylerin, baskalarina insanlik disi tavrini getirir. Ornekleri coktur. Ki bu iki yonun birlesimi, Fasizmin, terorizmin, anarsizmin ve marxismin onunu acmistir. "islam kokenli" terorun kaynagi da bu ideolojinin urunudur.
Once yanlis onculu duzeltelim. Yani:Yukumluluk vardir. Burdanda su sonuca variriz. Bu yukumluluk ne kendi ne de baskasinin istemidir. Iste buradan birey (bir)-insan(tur) ikilemi ve bireysel saygi ve insansal vicdan konusu ortaya cikar.
Isin diger yonu ise: evrenselliktir. Bu konudaki soru sudur. Dunyada yasayan her bir kisinin karsi cikamiyacagi evrensel bir deger varmidir?
Bu sorunun cevabi nihilizm icin yoktur. Ki buradaki yanlis oncul:"Gercek varlik, ya oznel ya da nesneldir; ikisi birden olamaz"dir.
Bu yanlis onculden, cikan yalnis sonuc ise: Kavramciliktir-yani,evrensellerin sadece oznel olarak var oldugunu soyler.
Bu yanlis sonucta; iki tane yanlis gorusle sonuclanir. Birincisi:Realizm dir-yani, evrensellerin sadece nesnel olarak varoldugunu savunur.
Ikincisi: Isimselcilik-yani,evrensellerin olmadigini soyler.
Halbuki oncul; evrensellerin sadece oznel olamiyacagidir. Bu onculun cikaracagi sonucta-evrensellerin hem oznel, hemde nesnel olarak varoldugudur.
Iste bu, yukarida sorulan soruya bir cevap verir. Bu cevap kavramdir-kavramcilikla karistirilmasin-Yani, evrenseller kavramlardir ve dusunce de olusurlar.
Insanin numenal yeti olarak olabilmesi ve insanligini hem dusunce hemde davranista sunabilmesi icin; bu dusunce yapisinin tamamen yenilenmesi gerekmektedir.
Bu konudaki ana onerim ise: evrensel dusuncenin hem disindan bakabilmek, hem de evrensel dusuncenin icsel sorunlarini notr algilayabilmek, yani icsel tartisma, atisma, kutuplasma ikna olma-etme, mudahele etme, kisisellige cekme, kendini kabul ettirme, kabul-red sinirliliginda kalma v.s. temelindeki kisir donguye girmemek, birsey uretememek sadece ya hakli oldugunu ortaya koymak veya baskasinin haksiz oldugunu gostermeye calismak v.s. den uzak kalmaktir. Bu tartismanin zaten galibi-maglubu da olmaz. Ustelik gucun gucunu kullanmasini getirir, boylece algida guclu olan "hakli, dogru v.s." olur.