Marx'ta Öz Ve Varlık

Konu İstatistikleri

Konu Hakkında Merhaba, tarihinde Felsefi Disiplinler kategorisinde Laodikya tarafından oluşturulan Marx'ta Öz Ve Varlık başlıklı konuyu okuyorsunuz. Bu konu şimdiye dek 328 kez görüntülenmiş, 0 yorum ve 0 tepki puanı almıştır...
Kategori Adı Felsefi Disiplinler
Konu Başlığı Marx'ta Öz Ve Varlık
Konbuyu başlatan Laodikya
Başlangıç tarihi
Cevaplar

Görüntüleme
İlk mesaj tepki puanı
Son Mesaj Yazan Laodikya

Laodikya

Felsefe.net
Yeni Üye
Katılım
19 Eyl 2019
Mesajlar
18
Tepkime puanı
22
Puanları
3
Marx'ın Felsefesi:

Marx'ın ekonomik terimlerinin arkasındaki felsefi kavramları açıklamaya çalışacağım burada. En temel felsefi kavramlar ışığında kısa kısa Marx'ı inceleyeceğiz.

-Öz Ve Görünüş:

Marx'ta öz konusuna meta ile girilmiştir. Meta tekil ve tümeldir ayrıca bizim dışımızda var olan bir nesnedir. Ama Hegel gibi genel, karışık olan ile başlamamıştır. Meta/devlet kavramı özün özel ve en basit hücresidir. Aile/devlet gibi özün genel halinden bir tohumdan başlamaz Marx. Bu yüzden nesnelerin isim ve sıfat ayrımı önemlidir. Marx'ta "öz" olan değerdir. Değer de en basit olan soyutlamadır. Ve belirlenim sahibidir. Çünkü değer görünüş olanı da içinde taşır. Öz ile görünüş ayrı değildir Marx'ta birlikte ele alınabilir. Bu yüzden göreli (öznel) ile eş-değer (nesnel) olan birbiriyle çelişkili olan iki yapının birlikteliğiyle açıklanabilir. Yani en değere en basit olandan (öznel) başlamasının sebebi görünüş ile özü birleştirmektir. Çünkü öz konusuna Hegel'deki gibi genel olanla başlamadığı için bir görünüşe de sahiptir. Yani meta (hücre), aileden (tohum) farklı olarak bir töze bağlı değildir. Gelişim gösterir ve farklılaşır. Öz, devleti anlatır burada. Öz ile görünüşün birleşmesiyle iktidarın üstünde farklı altında farklı şeyler düşünülmesinin önüne geçilmiştir. Öz basit olan (bilinç evresinde) meta ile genel olan artı değer (uygulama) olarak iki kategoride öze sahiptir. Basitten, genele doğru gider Kapital'in sunumu. Böylece teoriden uygulamaya doğru gidilir. Fakat bu kademe kademe oluşacak bir şeydir. Birden eyleme geçilemez Hegel'deki gibi. Öz somuttur ve soyut olan varlığın somut temelini oluşturur.

-Varlık Ve Epistemoloji:

Marx'ta tekil bir varlık olma görevini üstlenen paradır. Para yerelden evrensele doğru ilerler. Bu yüzden iç-düşünseldir yani aklidir ve yasalara dayalıdır, varlık olarak cevherden (töz) genele çıkar yani evrensele ancak cevherinden hareketle ulaşır. Varlık olarak bir töze sahip olduğu gibi tinsellik, estetiği ve sanatı içinde taşır, aynı zamanda nicel ölçüleri içinde birikimi (cebir) sınırlar. Varlık böylece egemenlik sınıfından görevini yerine getirir. Varlık olarak genel ve ortak ölçü birimi olmak zorunda olduğu için "para" varlığı temsil eder. Marx'ta varlık Darwin gibi eklemlenmiş hiyerarşidir. Görece özerk parçaların en zekisi veya en güçlüsü egemen olacaktır. Epistemoloji de varlık ile birlikte olabilir ancak. Varlığın olmadığı yerde epistemoloji kullanılamaz. Çünkü epistemoloji evrendeki bilgilerin bir toplamını oluşturur. Evrensel olmayan şey epistemolojinin alanına girmez. Bu yüzden ilkel aşamadan kopacak bir gelişme süreciyle bilgiye ulaşılabilir. Epistemoloji en genel çıkarımlarımıza işaret eder. Mesela geometri bunu açıklar. Mesela üçgenin alanı tabanı ve yüksekliğinin çarpımının yarısı eder. Bu yüzden epistemoloji kendisini ortak bir takım terimlerle ifade etmek zorundadır. Epistemolojinin bu ortak terimlerden gelmesi mecburen genel bir terim olan varlığı koşul kılar. Çünkü epistemoloji doğanın tözünü ve en genel kapsamını ele alır. Epistemoloji ve varlık öznel değil nesnel olmak zorundadır. Marx'ta özne kelimesi ise öz, görünüş diyalektiğinde yer almıştır.

-Teleolojik (Ereksel) Anlamı:

Marx'ta emek gücü erekseldir yani teleolojiktir. Ereksellik her zaman genel öz de yer alır ve devleti temsil eder. Emek gücü de ereksel olduğu için genel özdür. Emek gücü olabilmesi için çalışmanın teorik süreçten eyleme geçmesi gerekmektedir. Fakat burada devlet doğa ilişkisi olarak sabit bir şekilde değil tarihsel olarak ereksellik ele alınmıştır. Doğanın sabit yönü tinsel, akli olan ile değiştirilebilir. Yani ereksellik doğanın sabit yapısını değişime uğratır. Doğa her zaman sabittir ve değişim tinsel olanda meydana gelir. Düşünsel olan emeğin amaçlarına uygun bir form üretmesine yarar. Ereksellik nedensel olana karşı yani maddelerin neden hareket ettiklerine değil hangi amaçla hareket ettiklerini ele alır. Marx'ta yaratıcı bir nedensellik vardır ama onda daha çok amaçsallık (ereksellik) ön plana çıkar. Fakat amaçsallığın yer aldığı "genel öz" Marx'ta aynı zamanda görelidir. Bu yüzden devlet değil toplum önemlidir. Görelilik olarak öznel görüşleri içerisinde taşır. Bunun sebebi özne ile nesnenin Marx'ta ayrı olmamasıdır. Ama metafizik bir ereksellik değil bilimsel ve maddi, yaşayan bir ereksellik (amaçsallık) olarak ele alır. Ereksellik ilkel bir evreden uzun bir zaman aralığı mesafesinde uygulama alnına geçebilir.
 
Son düzenleme:
Tüm sayfalar yüklendi.
Sidebar Kapat/Aç

Yeni Mesajlar

Üst