Hukuk Notları

HUKUK NOTLARI

NİHİLİSTLER: hukuk evrensel olmaz değişkendir.

İDEALİSTLER: Hukuk Tanrı iradesidir.

POZİTİVİSTLER: Somut gerçekleri ele alırlar.tüme varım yöntemini kullanırlar.idealist teorileri, kanıtlanamayan olaylar olarak kabul ederler.hukukta da somut görüşleri ele alırlar.sadece gözlenebilir olayları kabul ederler.

İRADECİLİK:hükümdarın iradesidir.hükümdar yasa koyar.hukukla yasayı özleştirdiğinden eleştirilir. Hukuk bir bilim değil, tekniktir (nihilistler gibi).sistemleştirilemez.olan ve olması gereken hukuk ayrımını yapma mevcut hukuka göre davranma eğilimini tehlikeye sokar.

FAYDACILAR (pragmatizm): iradeciliği yumuşatarak kabul eder.yasalara harfiyen uymalıyız ancak onu eleştirebilmeliyiz. Olan ve olması gereken hukuk ayrımı vardır.

SOSYALİZM: hukuku sosyoloji metotlarıyla saptar ve inceler. Hukuk sosyal bir olaydır., toplumda kendiliğinden oluşur ve gözlemlenebilir.araştırma, anket, gözlem hukukçuya veri sağlar.tüme varım kullanılır.

Sosyal Olayın Özellikleri:

1-) toplumda kendiliğinden oluşur.toplum içinde kimi bireysel olsa da yapılaştırılabilir.(foklor, din)
2-)toplumda baskı yaratarak kendini kabul ettirir.aykırı davranışlar tepki çeker.
3-)yaygındır.tekrar ve taklidin etkisiyle bir davranış kabuk görür.

NORMATİZM (saf hukuk): hukukun kaynağını amaçlarını araştırmak spekülatiftir.hukukçu hukuk kuralını incelemelidir.pratik ve akla uygun olmalıdır.

GÜÇ TEORİLERİ

a) FAŞİZM: devlet kutsal bir varlıktır.toplumdaki bireylerin amacı devleti korumak ve yüceltmektir.bireylerin bu amaçlar dışındaki hareketleri kabul edilemez.totaliterdir. özel mülkiyet yoktur.

b) NASYOLNEL SOSYALİZM: germen ırkının kendi hukukunu dünyaya yayma emelidir.devlet kutsaldır faşisttir.ikisinde de hukuk ve devlet toplumun ihtiyaçlarını gerçekleştiren bir araç değil bir amaçtır.

c) MARKSİZM: hukuk ve devlet araçtır.iki temel ilkeye dayanır.

1-) Tarihi Maddecilik: toplumsal olayların temelinde ekonomi yatar.alt yapıdakiler ekonomik ilişkilerin devamı için vardır.
2-)Diyalektik: tez, antitez ve sentez üçlemini oluşturur.Marx’a göre; doğal yaşamlar içinde ürünlerden faydalanılır.toplumda müşterek kullanılan yerler özel mülkiyete geçince sürtüşme oluşur. Böylece üretim aletleri elinde olan örgütlenir devleti ve hukuku oluşturur.sınıf farklılıklarıyla çatışma doğar.

HUKUK GRUPLARI (AİLELERİ)

1-) ANGLO-SAKSON HUKUKU:

Kaynağı Britanya’dır.Roma’nın egemenliğinde uzunca kalmasına karşın Roma hukukundan etkilenmemiştir..ülke örf ve adetlere dayanana bir hukuk uyguluyordu ve bu yerden yere değişiyordu.

a) Common Law: Normanların fethiyle ülkenin değişik yerlerine geçici yargıçlar gönderildi.yargıçların eski örf ve adetlere göre uyguladıkları bu hukuka ortak hukuk denir.katı ve muhafazakardır.

b) Equity Law: saksonların fethiyle mahalli mah.lerde karala bağlandı.kraliyet mah.lerinde bir yargıç önüne gelen ihtilafa çözüm bulmak için önceden verilmiş kararlara bakar ve aynısının uygulardı.önce verilmiş bir karar yoksa sorun çözülemiyordu.şansöliye mah.leri bu durumda ortaya çıktı.yargıç yasada bir hüküm olmadığından hakçalığa göre çözüyordu.bu yüzden bu mah.ye hakkaniyet mah. de denir.

c) Statute Law: daha sonra sosyal ve ekonomik sorunlar orataya çıktı.ekiti mah.leri kuruldu.burada parlamentonun koyduğu kurallar uygulandı. * şansöl,iye ve ekiti mah.leri sonradan birleştirildi ve common law oluşturuldu. özellikleri :

*hukuk olaylara dayalıdır.yargıç yasayı yorumlayamaz.çözümlemede ayırma metodu kullanılır.
*usul hukuku kuralları önemlidir
*kamu ve özel hukuk ayrımı yoktur.
Dünyanın birçok yerine ulaştığından ülkeler arası farklılık olabilir.

2-)ROMA-GERMEN HUKUKU (KITA AVRUPASI HUKUKU):

Roma imp. Sınırları içinde uygulandı. Doğu Roma imp. yazıya dökmüştü. Yıkılınca Roma ortadan kalkmıştı. Rönesansla beraber üniversitelerde Roma hukuku incelendi. Gözlemleyip üstüne notlar yazan bu gruba glosatör denir.daha sonra glasatörlerin araştırmalarını post-glasatörler inceleyip yorumlayarak yeni bir hukuk oluşturdu.medeni hukukun çözümlemeleriyle modern hukuk geliştirildi.sömürgecilikle bir çok yere ulaştı ve bize geldi. Özellikleri:

1-) yasalara dayanır.
2-) yazılıdır.
3-) özel ve kamu hukuk ayrımı vardır.
4-) yorum kuralları farklıdır.**sosyalist hukuk; marksist yaklaşım temel alır, amacı toplumu kominist aşamaya hazırlamaktır

3-) DİNİ HUKUK:

hukuku Tanrı iradesi olarak algılar.idealist yaklaşımı ele alır
a) Hristiyan ve Musevi hukuku.
b) İslam hukuku: kuranın hukukla ilgili bölümüne fıkıh (şeriat) denir.fıkıh bazen zorunlu bazen tavsiye edicidir. Reforme edilebilir.boşluk olan yerlerde sünnet ve hadis kullanılır.özellikleri:

Görgü kuralları;hukukça dayanağı yoktur.

Ahlak kuralları,kişinin vicdanına bağlıdır. Uyulmadığı taktirde dışsal baskı vardır.
Olan hukuk: ülkede mevcut hukuk yok.

Olması gereken hukuk: mevcut hukukkun aksayan yönlerini olması gereken şekilde
tamamlar.

Roma-germen hukuk: özel ve kamu hukuk ayrımı vardır.hem öğretisel hem
pratikseldir.roma hukuku özel hukuk yönüyle gelişmiştir.aydınlanma çağındaki monarşilere karşı devler ertki yumuşatılmaya başlandı.hükümdar iradesinin kısıtlanması ilk kez fr. İh. Görüldü.böylece devler erki başıboş bir erk değil belli sınırlar içinde bir güç olarak algılanmaya başlandı.