Adalet Mulkun Temelidir

Simdi yukaridaki cumleyi anlam icerik ifade ve kurulan bag olarak epistemolojinin yapilasndirmaci epistemolojisi yani, gercekligin insanoglu yapilandirilmisligi oldugu, qua felsefesi yani degerlendirenin kendi bireysel tarafinin degerlendirmede yeralmamasi insanoglu temeli ve onun zihinsel insanlasmasi adina felsefi, bilissel mantiksal sorgulayalim.

Mulk-insanoglunun sahip oldugu her sey
Hukum-mulkun uzerindeki hakimiyet
Hakim-mulkin hakimiyetitini saglayan
Hukuk-hakime mulkun hakimiyetini saglatan.

Simdi buradan adaleti degerlendirelim.

Mulk, epistemolojik olarak insanogluna kendi dahil gozlem veren herseydir. Buna insanoglunun kendi de dahildir.

Iste bu mulku burada hak ile ozdeslestirebiliriz. Yani insanoglunun sahip oldugu hersey onun hakkidir.

Buradan "4H" temelimiz ortaya cikar, hak, hukum, hakim ve hukuk.

Cumlemiz su "hakim olan hukuku ile hak uzerinde hukum kurar/surer"

Burada inanc algisi Yaratilisa uzanir ve adalet tamamen hakkin hakim, hukuk, hukum teslimiyetidir.

Metafizik olarak varliksal temelde ise ideolojiye uzanir. Yani hakim, hukuk, hukum; ya dusuncededir/oznededir-idealizm, ya maddededir/nesnededir-materyalizm ya da kavramda/isimdedir/pozitivizm.

Goruldugu gibi metafizigin teolojisinde de ontolojisinde de hak insanogluna verilmemistir. Ustelik hakim, hukukve hukum de insanoglunda degildir. Yani adaleti ya tanri ya da varolus saglar. Buradaki varolus madde, dusunce ya da kavram olabilir. Kisaca adalet hakkin yani mulkun temeli olarak mulku/hakki mal, meta, madde,kul kole v.s. yerine koyar; adaleti de insanoglu disi bir fenomene/numene verir.

Simdi biz tekrar insanoglu temelimize donelim.

Haakim olan-insanogludur
Hukum-onundur
Hukuk-onundur
hak/mulk-odur.

Eger hakim olan kendi hakki uzerinde hukuku ile hukmederse bir sorun yoktur, cunku hak ve adaletin hukuku, hukmu ve hakimi aynidir.

Ya farkli ise; yani hakim olan hukukunu hukmunu kendi hakki degil de, baskasinin hakki uzerinde uygularsa, adalet nasil saglanir. Yani hakkin adaleti, hakimin hukmudur.

Iste epistemolojinin temeli inancin dogrulanarak gerceklesmesi yani adaletin temelidir. Cunku boyle bir dogrulama adalet saglayacaktir.

Peki burada inanc olan nedir? Inanc hakkin adaletinin saglanmasi dir.

Gerceklesecek olan nedir? Hakimin hukmu.

Peki bu inanc ile gerceklesecek arasindaki dogrulama nedir? adaletin adil olup/olmadigi.

Yani insanoglu kendi hakki uzerinde kendi hakim olarak kendi hukuku ile kendi hukmetmesini kendine adaletli mi/adaletsiz mi saglamaktadir?

Eger insanoglu bir bir ise ve buradaki her kavram ayni kisi tarafindan yerine getiriliyorsa, sorun yoktur.

Ya hakim olan hukukunu kendi degilde baska bir insanoglu uzerinde uygulayip onun hakkina hukum ediyorsa, adalet kavraminin anlami nedir?

Sahi adalet nedir ki, adil mi/degil mi olarak dogrulayalim?

Bu konu cok onemlidir ve adaletin bir olgu olarak herkesi baglayan bir ortakligi yoktur. Cunku dogrulama bilimsel ve bilissel degildir. Sadece dogal/fenomenal zihniyetin; hakki yani insanoglunu mulk olarak algilamasi ve hakim olanin bu hak uzerindeki hukuklu hukmu algisidir.

Iste asil adalet bu inancta ve uygulamanin temelinde kokeninde kabulunde v.s. aranmalidir.


Eger adalet insanoglunun onun varliginin yasaminin v.s. kisaca hakkinin adaleti ise, hakimin hukmune karsi kendini hakkini nasil koruyacaktir?