Önerme
Dilimizdeki tümceleri emir, istek, ünlem, soru, yargı tümceleri diye sınıflarız. Bizim konumuz yargı tümceleri olacaktır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim:
(i) Ankara, Türkiye'nin başkentidir.
(ii) Ankara, Türkiye'nin en kalabalık kentidir.
(iii) Güneş kuzeyden doğar.
(iv) Yağmur yağıyor.
(v) 2 x 3 , 5 etmez.
(vi) Buraya geliniz.
(vii) Bugün günlerden nedir?
(viii) Ah! güzel İstanbul.
Yukarıdaki tümcelerin her birini okuduktan sonra "doğru mu?", "yanlış mı?" sorularını soralım. (i) ve (v) için yanıtınız "doğru", (ii) ve (iii) için "yanlış" olacaktır. (iv)deki yanıt o andaki duruma bağlıdır; o anda yağmur yağıyorsa "doğru", yağmıyorsa"yanlış" olacaktır. (vi), (vii), (viii) deki tümceler, için bu soruların anlamlı olmayacağıaçıktır.
Bu örneklerden anlaşılabileceği gibi kimi tümceleri taşıdıkları yargıya göre"doğru"ya da "yanlış" diye değerlendirebilmekteyiz. ((i) - (v) deki örneklerde olduğu gibi).İşte bu tür bir yargı tümcesine önerme diyeceğiz.
Şimdi önermenin açık bir tanımını verelim
Tanım: Bir yargı taşıyan ve bu yargının doğruluğu ya da yanlışlığı kesin olarak belirlenebilen tümcelere önerme denir.
Örnek
Aşağıdaki tümcelerin önerme olup olmadıklarını belirleyiniz.
(i) Kar beyazdır.
(ii) Paris İngiltere'dedir.
(iii) Nereye gidiyorsunuz?
(iv) Uçan kuşlar kanatlıdır.
(v) Sinemaya gidelim.
(vi) Pırasa yararlı bir sebzedir.
(vii) Yüzme tehlikeli bir spordur.
(viii) { Bir ayraç içinde yazılı olan bir tümce yanlıştır }
...?
Dilimizdeki tümceleri emir, istek, ünlem, soru, yargı tümceleri diye sınıflarız. Bizim konumuz yargı tümceleri olacaktır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim:
(i) Ankara, Türkiye'nin başkentidir.
(ii) Ankara, Türkiye'nin en kalabalık kentidir.
(iii) Güneş kuzeyden doğar.
(iv) Yağmur yağıyor.
(v) 2 x 3 , 5 etmez.
(vi) Buraya geliniz.
(vii) Bugün günlerden nedir?
(viii) Ah! güzel İstanbul.
Yukarıdaki tümcelerin her birini okuduktan sonra "doğru mu?", "yanlış mı?" sorularını soralım. (i) ve (v) için yanıtınız "doğru", (ii) ve (iii) için "yanlış" olacaktır. (iv)deki yanıt o andaki duruma bağlıdır; o anda yağmur yağıyorsa "doğru", yağmıyorsa"yanlış" olacaktır. (vi), (vii), (viii) deki tümceler, için bu soruların anlamlı olmayacağıaçıktır.
Bu örneklerden anlaşılabileceği gibi kimi tümceleri taşıdıkları yargıya göre"doğru"ya da "yanlış" diye değerlendirebilmekteyiz. ((i) - (v) deki örneklerde olduğu gibi).İşte bu tür bir yargı tümcesine önerme diyeceğiz.
Şimdi önermenin açık bir tanımını verelim
Tanım: Bir yargı taşıyan ve bu yargının doğruluğu ya da yanlışlığı kesin olarak belirlenebilen tümcelere önerme denir.
Örnek
Aşağıdaki tümcelerin önerme olup olmadıklarını belirleyiniz.
(i) Kar beyazdır.
(ii) Paris İngiltere'dedir.
(iii) Nereye gidiyorsunuz?
(iv) Uçan kuşlar kanatlıdır.
(v) Sinemaya gidelim.
(vi) Pırasa yararlı bir sebzedir.
(vii) Yüzme tehlikeli bir spordur.
(viii) { Bir ayraç içinde yazılı olan bir tümce yanlıştır }
...?
