Anaerkillik Nedir?

Anaerkillik, toplumda kadının, özellikle "ana"nın etkin (baskın-başat) olma halidir. Matriarka veya maderşahilik olarak adlandırılan bir tür toplumsal örgütlenme düzenidir. Bu düzenin temelini kadının üstünlüğü fikri oluşturur; soy kadınlar tarafından belirlenir, hakimiyet kadınlarındır. Bu toplumlarda kadınlara erkeklerden daha çok saygı gösterilir. Bu kadın üstünlüğü ilkesi etrafında, toplumun kültürü, adetleri, inancı ve mitolojisi, ataerkil düzenli toplumunkinden farklı bir biçim oluşturur.

Anaerkillik kelimesi Türkçe kökenlidir. Türkçeye Fransızca'dan geçmiş olan ve batı dillerinde anaerkillik manasında kullanılan matriarka kelimesi ise Latince mater (anne) ve Yunanca achein (hükmetmek) kelimelerinden türemiştir. Anaerkilliğe dayanan, ana erki temelli olan oluşumlara "anaerkil", "maderşahi" veya "matriarkal" denir.

Çoğu zaman anaerkillik ile karıştırılan çeşitli terimler vardır; jinekokrasi (kadınların yönetimi) ve matrilokalite (evlilikte kadın veya anne tarafına yerleşme) bu terimlerden bazılarıdır.

Modern dünyada anaerkilliğin hakim olduğu toplumlar çok az bulunmaktadır. Bazı tarihçilere göre ataerkillik (partiyarka) dünya toplumlarına egemen olmadan önce anaerkil toplumlara daha sık rastlamak mümkündü.

-Vikipedi-

Kavramın tersi babaerkillik değil de ataerkillik. Zaten anaerkillik aslında ana-erkillik değil de kadın-erkillik.
Kavramların Türkçedeki doğru çağrışımsal anlam karşılıkları sanırım "erkek-gemen", "kadın-egemen" kavramları olabilirdi.

Kavramın ya da kadına verilen egemenlik gücünün ve kadını yüceltmenin ya da kadını erkekten üstün (önce) görmenin; kadının, ana/anne (üretken, doğurgan, doğuran) olmasından kaynaklanıyor olabileceği yorumlanabilirdi oysa yine de doğru kavram kadın üstünlüğü/egemenliği olacaktı.